TÜRK DİLİ II

Okuma anlam kurma sürecidir. Okuma akıcı olmalıdır. Okuma stratejik olmalıdır. Kişi okumaya güdülenmelidir. Okuma yaşam boyu devam etmelidir.

Çıkarımlarda bulunma: Çıkarımda bulunma metindeki sebep-sonuç ilişkilerinin, durumlar, olaylar vb. arasındaki kıyaslama ve ilişkilerin belirlenmesini gerektirmektedir.

Bireysel etkenler: Okuma alışkanlığını edinmede dış etkenlerden çok kişinin içinden gelen istek ve yönelim etkilidir. Bireysel farklılıklar beraberinde okumaya karşı farklı tutumları, yaklaşımları da getirmektedir

Göz atarak okuma, metnin tamamı okunmadan, sözcükler üzerinde durulmadan yapılan okumadır. Genellikle bir kitap okunup anlaşılmak istenildiği zaman değil de bir konu hakkında genel bilgiler edinmek amacıyla yapılır. Göz atarak okumada amaç, konunun ayrıntılarına girilmeden ana hatlarıyla kavranmasıdır. Bu tür okumalarda dikkat; tarihlere, yerlere, isimlere, grafik, tablo ve bölümlere çekilir. Normal okumadan üç, dört kat daha hızlı gerçekleştiği için bireylere zaman kazandırır.

Okuma sırasında okumanın kesilerek ya da metne başlanmadan önce metnin görsellerinden, başlığından yola çıkılarak metin hakkında yorumların yapılması şeklinde gerçekleşen okuma türüdür. Zihnin etkin kılınması açısından yararlıdır. Metin yarıda kesilerek devamı hakkında yorumlar yapılır ya da metne hiç başlanmadan metnin görsellerinden ve başlığından yola çıkılarak tahminde bulunulur.

Okuma öncesinde belirlenen amaçlar doğrultusunda metnin okunması, değerlendirilmesi ve anlama düzeyinin kontrol edilmesidir. Bu amaçla not alma, okuma hızını ayarlama, önemli bilgiyi işaretleme, sözlük vb. başvuru kaynaklarını kullanma, okuma sırasında geri dönüşlerde bulunma, metne yoğunlaşma, sesli okuma, bağlama yönelik ipuçları kullanma, bilginin kalıcılığını sağlamak amacıyla şemalaştırma, resimleştirme, noktalama işaretlerine, yazım kurallarına dikkat etme, önce okunanları kontrol etme, anlamı bilinmeyen kelimeleri metinden yola çıkarak tahmin etme ya da ek-köke dayalı olarak anlamı kestirme gibi stratejiler okuma eylemi devam ederken kullanılabilir (Birincioğlu, 2006; Karatay, 2007).

Eleştirel düşünme sürecinin içerdiği beceriler şunlardır (Henderson, 1973): • Tanımlama • Hipotez (Denence) kurma • Bilgi toplama • Yorumlama ve genelleme • Akıl yürütme • Değerlendirme • Uygulama

Grup Halinde Dinleme Anlatılanları daha iyi kavramak amacıyla dinleyenlerin dinleme esnasında birbirleriyle etkileşim içinde oldukları, birbirlerine soru sordukları, paylaşımda bulundukları dinlemedir.

Okuma/dinleme öncesi, sırası ve sonrasındaki davranışlar her ikisi için de anlama sürecini etkilemektedir. Her ikisinde de anlamanın gerçekleşip gerçekleşmediği, anlama sürecinin aksadığı yönler alınan geri bildirimler sayesinde anlaşılabilir. İlgi ve istekler de yine her iki bileşen açısından anlama sürecini etkileyen ortak birer faktör olarak ifade edilebilir.

Okuma sürecinde dikkat edilmesi gereken okumanın beş temel ilkesinden bir diğeri de "Okuma yaşam boyu devam etmelidir" ilkesidir. Okuma hızlı olmak zorunda değildir. Önemli olan akıcı olmasıdır.Doğru yanıt C'dir.

Metni okurken müzik dinlemek bu çalışmalar arasında bulunmamaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Yeniden yapılandırma: Metinden elde edilen bilgilerle, metnin konusuyla ilgili önceden sahip olunan bilgilerin ilişkilendirilmesi ve zihinde yapılandırılmasıdır. Bilginin yeniden yapılandırılması, dikkat ve bilgiyi yeniden elde etmek için harcanan çabayla yakından ilişkilidir. Doğru yanıt B'dir.

Göz atarak okuma, metnin tamamı okunmadan, sözcükler üzerinde durulmadan yapılan okumadır. Doğru yanıt C'dir.

Konuyla ilgili ön bilgileri harekete geçirme, okuma öncesinde kullanılan okuma stratejilerinden biridir. Doğru yanıt A'dır.

Eleştirel düşünme sürecinin içerdiği beceriler şunlardır (Henderson, 1973):

• Tanımlama

• Hipotez (Denence) kurma

• Bilgi toplama

• Yorumlama ve genelleme

• Akıl yürütme

• Değerlendirme

• Uygulama

Doğru yanıt E'dir.

İlgi, istek dinleme sürecini etkileyen alıcı temelli faktörlerden biridir. Doğru yanıt B'dir.

Isı dinleme sürecini etkileyen çevre-ortam temelli faktörlerden biridir. Doğru yanıt A'dır.

Yaratıcı Dinleme, dinleyicinin dinlediklerine anlam yükledikten sonra zihninde yapılandırması, yorumlaması, analiz ve senteze gittikten sonra bunlardan yeni fikirler üretmesi şeklinde gelişen bir dinleme türüdür. Doğru yanıt D'dir.

Empatik Dinleme: Bir kişinin duygu ve düşüncelerini anlayabilmek için kendimizi onun yerine koyarak yaptığımız dinlemedir. Kişiyi anlamak amacıyla yapılan aktif dinleme de denilebilir. Doğru yanıt A'dır.