BİLİMSEL YAZILAR VE YAZIŞMA TÜRLERİ

Araştırma, bilginin bulunması, geliştirilmesi ve gerçeğe uygun olup olmadığının
kontrol edilmesi için harcanan çabadır.

Bilimsel bir yazı, içeriği nedeniyle deneme, fıkra, gazete yazısı gibi yazarın sadece kendisiyle baş başa kalarak ve kendi düşünce ve yorumlarıyla oluşturduğu türlerin aksine, yazarın konu ile ilgili başka kaynaklara göndermede bulunmasını, araştırma sürecini ve anlatım tarzı ile de özenle oluşturulmasını gerektiren bir yazı türüdür.

Bilim insanının amacı, bilgileri toplamak ve bu bilgileri biriktirip sunmak değildir. Sorunların neler olduğunu ve nasıl çözüme kavuşturulabileceklerini ortaya çıkarmaktır.  Yani, araştırma, bir soruna çözüm bulmak için gerekli verilerin planlı ve sistemli bir biçimde toplanması, sınıflandırılması, çözümlenmesi, açıklanması ve yorumlanması sürecidir.

Araştırma konusu seçilirken konunun yeni ve orijinal olmasına, güncel bir sorun olmasına, daha önce yapılmış bir çalışmanın tekrarı olmamasına, araştırılabilirlik durumuna, sonucun bir anlamlılık taşımasına, sonuçların geçerli ve genellenebilirlik özelliğine, maliyetine, zamana, araştırmacının yetenek ve ilgi alanına, bilgi düzeyine ve karakterine, yararlanabileceği teknik olanaklara, araştırmanın sonuçta getirmesi olası riske, desteklenme ve yardım görme olasılıklarına dikkat edilmelidir.

Giriş bölümü, çalışmanın amacının, konusunun,bilimsel çalışmalara ne kazandırılacağının, dolayısıyla özgünlüğünün ifade edildiği bölümdür. Çalışmanın çok genel cümlelerle özetlendiği bölüm olarak tanımlanabilir.
Bu bölümde genel olarak amaç, kaynak taraması, önem, araştırma soruları yer alır.

Bilimsel yazıda yer alan temel bölümler olan Introduction (Giriş), Material
(Yöntem, Veri Toplama), Results (Bulgular ve Analizler), And (ve), Discussion
(Tartışma) ana bölümlerinin baş harflerinden oluşan bir yazım tarzı kısaltmasıdır.

Bilimsel araştırmalarda düşüncelerin hangi kelimelerle ifade edileceği önemli bir konudur. Akademik üslup, bilimsel araştırmalarda tercih edilmesi gereken bir üsluptur. Yazar, bu üslup çerçevesinde, kişisel ifadelerden ve günlük konuşma dilinde tercih edilen polemik üslubundan kaçınmalıdır. Aynı zamanda genelleyici ve belirsiz ifadeler ve kanıtlanamayacak düşüncelerin de akademik üslupta yeri yoktur.

Daha çok psikoloji, eğitim ve diğer sosyal bilimlerdeki
bilimsel yazıların hazırlanmasında tercih edilen bir yazım stili olan APA: Amerikan Psikoloji Birliği (American Psychological Association); tıp, sağlık bilimleri ve biyolojik bilimler, alanındaki bilimsel yazıların hazırlanmasında tercih edilen bir yazım stili olan AMA: Amerikan Tıp Birliği (American Medical Association)gören yazım stilleridir.

Doğrudan aktarımda yazar, konusuyla ilgili herhangi bir cümleyi/ paragrafı/
fikri kaynakta yer aldığı şekliyle hiçbir müdahalede bulunmadan tırnak içinde
alıntılar.
Dolaylı aktarımda yazar, metinde yer vereceği kaynakta okuduğu bilgileri kendi anlatımı ile ifade eder.

Resmî yazı, devlet kurumlarının kendi aralarında veya kişi ve özel kuruluşlarla iletişimlerini sağlamak amacıyla yazılan yazılardır. Bilimsel yazılarda olduğu
gibi bu tür yazılarda da, uzun anlatıma dayalı edebiyat türlerinden farklı olarak
konuyu doğrudan ifade etmek amaçlanır. Resmî yazışmalar kurumlar arasında
olabileceği gibi kurumdan kişiye, kişiden kuruma ya da kişiden kişiye de olabilir.

1. Dilekçe kağıdının üst kenarından bir miktar boşluk bırakıldıktan sonra isteğin iletildiği makam adı yazılır ve alt satıra geçilerek makamın bulunduğu yer adı yazılır.
2. Metin bölümü birkaç maddeden oluşmuyorsa paragraf başı kadar boşluk
bırakılarak yazıya başlanır. Dilek, hiçbir yanlış anlamaya yer vermeyecek,
açık ve anlaşılır bir ifade ile bildirilir. Anlatılmak istenen her şey kısa ve öz
biçimde yazılmalıdır.
3. Dilekçenin metin bölümü “arz ederim” ifadesiyle sonlandırılmalıdır.
4. Metin bölümünün sonuna sağ alta tarih yazılır. Tarihin altına imza atılır.
İmzanın altına da ad ve soyad yazılır.
5. İmza bölümünden sonra kâğıdın sol alt tarafına adres ve iletişim bilgileri
yazılır.
6. Dilekçede ek belge varsa kağıdın sol alt tarafına adres ve iletişim bilgilerinin altına sıralanır.

Herhangi bir olayın gerçekleşmesi durumunda,olayı kayıt altına almak
amacıyla hazır bulunanların onayı ve imzası alınarak yazılan yazılara da tutanak denmektedir.Tutanaklarda elde edilen hazır
durum anlatılmalı, yoruma veya kişisel görüşlere yer verilmemelidir.

1. Karar yazısının başına sırasıyla karar tarihi ve günü, karar numarası, oturum yeri ve saati yazılır.
2. Giriş bölümünde toplantının gündemi ya da konusu belirtilir.
3. Üyelerin konuya ilişkin görüşleri ve tartışma sonuçları maddeler halinde
yazılır.
4. Karar yazısı “oy birliğiyle karar verildi” veya “oy çokluğuyla karar verildi”
ifadesiyle sonlandırılır.
5. Karar yazısının en altına toplantı başkanı ve üyelerinin adları, soyadları yazılır ve bu kişiler kararı imzalarlar. Kararlar ya karar defterine elle okunaklı
ve düzenli bir biçimde yazılır, ya da bilgisayarla yazıldıktan sonra başkan ve
üyelerce imzalandıktan sonra karar defterine yapıştırılır.

Rapor, çok geniş bir yelpazede hazırlanabilen bir yazı türüdür. Deney raporu,
tez raporu, çalışma raporu, hava raporu, ölüm raporu, yıllık faaliyet raporu, teknik rapor vb. konularda rapor hazırlanabilir. Raporu hazırlayacak kişinin konuyla ilgili uzmanlığının olması önem arz eder. Bu bakımdan rapor hazırlama görevi konunun uzmanı olan kişilere verilmelidir.

Öz geçmiş beyaz, düz bir kâğıda yazılır. Öz geçmişin el yazısı ile yazılması tercih edilmediğinden daktilo veya bilgisayar ile yazılmalıdır. Haberleşmek için açık adres yazılmalı, e-posta adresi olarak kişinin adı ve soyadı veya kısaltılmış biçimi kullanılmalı, sanal ve takma adlar kullanılmamalıdır.

Özel yazışmalar, kişiler arasında yapılan ve genellikle özel konuları içeren yazışmalardır. Türleri; mektup, özel mektup, iş mektubu, resmi mektup, açık mektuptur.

Yakın akrabalar ve arkadaşlar arasında yazılan, özel konuları içeren mektuplardır. Bu tür mektuplarda yakınlarından haber almak, kendisi ve çevresiyle ilgili yeni haberleri de karşı tarafa iletmek amaçlanır. Özellikle duygu ve düşüncelerin anlatım aracı olarak kullanılan özel mektup,günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte gölgede kalmış bir yazı türüdür.

Birinci görüşe göre, daha önce metin içerisinde herhangi bir şekilde adı geçen, kendisine atıf yapılan, alıntı yapılan, yararlandığı dipnotu, numaralama, yazar adı, tarih vb. gibi yöntemlerle belirtilmiş olan eserler kaynakçada yer almalıdır. Bunun dışındaki eser adlarına kaynakçada yer vermeye gerek yoktur. İkinci görüşe göre ise yukarıdaki eserlere ek olarak, konuyla ilgili tüm kaynakların listede yer almasında bir sakınca yoktur. Böylece arzu eden okuyucu ve araştırmacılara daha geniş bir kaynak listesi sunulmuş olmaktadır

Yazımda standartlaşma, bilgiye kolay erişimi ve gelişmiş araştırmaların planlanarak uygulanmasını sağlayacaktır. Evrensel birikime katkı sağlamanın en önemli üretimi olan bilimsel yazı, ancak konu ile ilgili başka bilimsel çalışmaların ilgi alanına dâhil edilmesiyle amacına ulaşabilir. Hem içerdiği bilimsel araştırma bilgileri hem de kullanılan yazım stilleri açısından standartlara uyan bir bilimsel yazıda okuyucu, doğrudan ilgi alanına giren bölümlere başvurarak hızlı ve kolay bilgi akışını sağlayacaktır. Böylece bilgi üretiminde zaman kaybı önlenmiş olacaktır.

Herhangi bir düşüncenin, görüşün açıklanması veya bir tezin savunulması ve halka duyurulması için yazılan ve gazete veya dergi aracılığıyla yayımlanan mektuplardır. Toplumu ilgilendiren ya da bireysel bir konuda kamuoyunun da desteğini almak maksadıyla etki artırmak amaçlı yazılan mektup türüdür.