TÜRK DİLİ I

Harezm-Altınordu Türkçesi olarak da adlandırılan Harezm Türkçesinden günümüze
çoğu dinî ve edebî olmak üzere pek çok eser kalmıştır. Harezm Dönemi’nden kalan eserler içerisinde Türkçenin önemli sözlüklerinden biri olan ve ünlü bilgin Zemahşerî tarafından yazılan Mukaddimetü’l-Edeb de vardır. Bu dönemden kalan diğer bazı eserler Muînü’lMürîd, Hüsrev ü Şirin, Muhabbetnâme, Nehcü’l-Ferâdis vb.dir. 

Doğru yanıt E

Kuzey (Kıpçak) Türkçesinin günümüzdeki devamı olarak kabul edilen lehçeler; Tatar,
Başkurt, Nogay, Kumuk, Karaçay, Kazak, Karakalpak ve Kırgız lehçeleridir.

Özbek Türkçesi, Çağatay Türkçesinin günümüzdeki devamı olarak kabul edilir.

Eski Oğuz Türkçesine ait, kaynaklarda kayıtlı olup da bugüne ulaşamayan ve adları
bilinen birtakım eserler vardır. Bu eserler bulundukça dönemin dil özellikleri daha
iyi aydınlanacaktır. Bu dönemde eser veren önemli bazı isimleri şöyle sıralayabiliriz:
Mevlana’nın oğlu Sultan Veled, Yunus Emre, Ali, Şeyyad Hamza, Gülşehrî, Aşık Paşa, Ahmet Fakih, Hoca Mesut vb.

Ali Şir Nevâyî Çağatay Edebiyatı; Klasik Öncesi Devir, Klasik Devir (Nevayî Devri) ve Klasik Sonrası Devirden Klasik dönemin önemli edebiyatçısıdır. 

Doğru yanıt C

Belgelerle izlenebilen yaklaşık 1350 yıllık süre boyunca Türkçe 13 değişik alfabe ile
yazılmıştır.
Türkçe değişik dönem ve coğrafyalarda Köktürk, Soğd, Uygur, Mani, Brahmi, Tibet,
Süryani, Arap, Grek, Ermeni, İbrani, Latin ve Slav (Kiril) alfabeleriyle yazılmıştır.
Bunlardan Soğd, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Grek, Ermeni ve İbrani alfabeleri kısa
tarihi dönemlerde ve oldukça sınırlı çevrelerde kullanılmıştır. Geriye kalan Köktürk,
Uygur, Arap, Latin ve Kiril alfabeleri ise uzun sürelerle ve geniş coğrafyalarda kullanılmıştır. 

Doğru yanıt A

Bugünkü bilgilerimize göre Türkçenin metinlerle izleyebildiğimiz tarihi boyunca kullandıkları ilk düzenli, kuralları yerleşmiş yazı sistemi Köktürk alfabesidir.
Köktürk alfabesi yabancılarca Run harfleri, Yenisey Run Harfleri, Runik alfabe, Türk Run
yazısı gibi terimlerle adlandırılmıştır ancak bu esrarengiz yazıyı okumayı başaran ilk bilgin olan V. Thomsen, “Türk alfabesi” olarak adlandırmıştır.

Doğru yanıt B

Çince, Çin-Tibet dil ailesinden gelmektedir. Ural-Altay dil ailesine ait değildir. 

Cevap D'dir.

Atatürk  1935 yılında Dil ve Tarih- Coğrafya
Fakültesini kurdurmuştur. Doğru cevap C'dir.

Sümerce ve Türkçede 168 ortak kelime vardır ve bu kelimeler, akrabalıktan ya da kelime alışverişinden kaynaklanmış olabilir. Doğru cevap A'dır.

İlk İtalyanca belge 17. yüzyılda oluşmuştur.

Karahanlı Dönemi’nden günümüze sayı olarak çok olmamakla birlikte Türk dil ve kültür
tarihi açısından son derece önemli eserler kalmıştır. Bunlar; 1069 yılında Yusuf Has
Hâcip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Kutadgu Bilig; Kâşgarlı Mahmut tarafından
1072 yılında başlanıp 1077 yılında tamamlanmış, 7000’den fazla Türkçe kelimenin
Arapça karşılığı verilmekle kalınmayıp şiirlerle, atasözleri ve deyimlerle örneklendirilerek
zenginleştirilmiş, Türk kültürünün hazinesi olarak değerlendirilen Dîvânü Lügâti’t-Türk;
Edip Ahmet Yüknekî tarafından yazılan Atebetü’l-Hakâyık; Ahmet Yesevî’nin şiirlerinin
toplanmasıyla oluşturulan Dîvân-ı Hikmet ve kim tarafından yazıldığı tam olarak bilinmeyen
Kur’an Tercümesi gibi eserlerdir. Doğru cevap E'dir.

Harezm Dönemi’nden kalan eserler
içerisinde Türkçenin önemli sözlüklerinden biri olan ve ünlü bilgin Zemahşerî tarafından
yazılan Mukaddimetü’l-Edeb de vardır. Doğru cevap C'dir.

Batı Türkçesi döneminde eser veren önemli bazı isimleri şöyle sıralayabiliriz:
Mevlana’nın oğlu Sultan Veled, Yunus Emre, Ali, Şeyyad Hamza, Gülşehrî, Aşık Paşa, Ahmet
Fakih, Hoca Mesut vb. Doğru cevap D'dir.

Daha çok Budist Uygurlar tarafından kullanılan ve Budizm’le ilgili eserler yazılan Brahmi
alfabesi Hindistan kökenli bir yazı sistemidir. Doğru cevap A'dır.

Anadolu’da Hristiyanlığın Ortodoks mezhebine bağlı Karamanlı Türkler tarafından
XVIII-XX. yüzyıllar arasında kullanılan alfabe Grek alfabesidir.

Tamlamaları, Türkçe kurallara göre yapmak temel prensiptir. Doğru cevap C'dir.

Türkçe, Ural-Altay dil ailesine mensuptur.

Türkçe, Farsça ile akraba değildir.

Eski Türkçe dönemi M.S. 5. ve 10. yüzyıllar arasıdır.

Göktürk Yazıtları 1893 yılında okunmuştur.

Bilge Kağan yazıtı 735 yılında dikilmiştir.