aofsorular.com
TÜR201U

Ses Bilgisi

3. Ünite 20 Soru
S

Konuşma sesleri, ses yolu adı verilen ..............................ve................................... sona eren bir düzenek tarafından üretilir. Önceki cümledeki boşluğa hangi iki kavram gelmelidir?

Konuşma sesleri, ses yolu adı verilen akciğerlerden başlayıp burunda ve dudaklarda sona eren bir düzenek tarafından üretilir.

S

Ağız boşluğunda ağız sesleri, geniz boşluğunda geniz sesleri oluşur. Bu açıklama düşünüldüğünde "b" harfiyle ve "m" harfi arasındaki fark nedir?

/b/ sesi ağız sesi, /m/ sesi geniz sesidir.

S

Türk alfabesi, ........................ ilkesini esas alır.

Türk alfabesi, ses-yazı karşılıklığı ilkesini esas alır.

S

Türkçe'de olduğu gibi seslerin ünlü ve ünsüz biçimde ayrılması hangi tarihsel medeniyete uzanmaktadır?

Seslerin ünlü ve ünsüz biçimde ayrılması Eski Yunan’a, Platon ve Aristotales’e değin uzanır.

S

Oluşumları sırasında belirli bir engele takılmadan, zorluğa uğramadan çıkan seslere ne denir?

Ünlü

S

Türkçe'de Yuvarlak, Geniş ve ön olarak gruplanan ses nedir?

Türkçe'de Yuvarlak, Geniş ve ön olarak gruplanan ses "ö" sesidir.

S

Türkçe'deki ünsüz sesler düşünüldüğünde "b,p,m" ünsüzlerini içinde barındıran ve alt ve üst dudakların birbirine temaz ettiği noktada ortaya çıkan ses grubuna ne ad verilir?

Alt ve üst dudakların birbirine temas ettiği noktada çift dudak ünsüzleri /b, p, m/ ünsüzleri oluşur.

S

"Ciğerden gelen hava akımının ses tellerine çarpması durumunda, titreşerek şiddetini kısmen yitirir." Bu açıklamada açıklanan ünsüs grubuna ne ad verilir?

titreşimli ünsüzler

S

Türkçe'deki ünsüz harfler düşünüldüğünde ötümlü, ön damak, süreksiz ve ağız grubundaki ünsüz nedir?

g : ötümlü, ön damak, süreksiz (patlayıcı), ağız

S

Türkçe kökenli sözcüklerde bulunmayan ünsüz nedir?

Türkçe kökenli sözlerde "j" bulunmaz.

S

Türkçe kökenli kelimelerde hangi ünsüzler bulunmaz?

Türkçe kökenli kelimelerde sözcük sonunda "b, c, d, ġ, g" ünsüzleri bulunmaz.

S

Hece, fiziksel veya motor tanıma göre ciğerlerden gelen havanın göğüs kaslarının kasılmasıyla bir seferde çıkardığı ses ya da seslerdir. Önceki cümledeki açıklamaya göre, "heceler birbirlerinden ......................... ayrılır" cümlesindeki boşluğa hangi kavram gelmelidir?

Heceler birbirlerinden hece sınırı ile ayrılır.

S

Türkçe hece sistemine uygun olarak "filim, fikir, şükür, nötür vb." şekillerde telaffuz edilen "film, fikr, şükr, nötr vb."  gibi kelimelerle ilgili olan durum Türkçe'de hangi kavram ile ilişkilidir?

En Az Çaba Yasası

S

Türkçe'de "gelmeyor > gelmiyor, olmayor > olmuyor
örneklerindeki durum "y" ünsüzünün hangi özelliği ile ilgilidir.

"y"nin Daraltıcı Etkisi

S

Ünlülerle ilgili ses olaylarından ünlü düşmesi kuralına göre aşağıdaki kelimelerin doğru yazılışı nasıldır?

a. ısıcak >>>> ...........................

b. güneyi >>>> ...........................

 c. devirim >>>> ...........................

a. ısıcak >>>> sıcak

b. güneyi >>>> güney

 c. devirim >>>> devrim

S

"alın > alnı, burun > burnu, karın > karnı" ve "fikir > fikri, zikir > zikri, şükür > şükrü" örneklerindeki ses olayının adı nedir?

Dar Orta Hece Ünlüsünün Düşmesi

S

Ünlü birleşmesi kuralına bağlı olarak aşağıda dönüşmüş hali verilen kelimeler/kelime gruplarını yazınız.

........................... >>>> nere

........................... >>>> cumartesi

........................... >>>> kahvaltı

........................... >>>> nasıl

ne ara >>>> nere

cuma ertesi >>>> cumartesi

kahve altı >>>> kahvaltı

ne asıl >>>> nasıl

S

Ar. ḥisāb > hesap
Ar. ḥayāt > hayat
Far. pāpūş > pabuç
Far. tāc > taç

Yukarıdaki durumda yaşanan ses olayı nedir?

Ünlü Kısalması

S

örküç > hörgüç, öyük > höyük, ut- > yut-, ur- > vur

aslan > arslan, kılıç > kılınç, tüfek > tüfenk, tuç > tunç

Yukardaki örnekte yer alan ses olayı nedir?

Ünsüz Türemesi

S

"konuşma sırasında sesin perdesinin değişmesiyle oluşan melodik perdeleme ve dalgalanma" biçiminde tanımlanan ve kelimelerin konuşma dilindeki anlamında oynamalar yaratabilen olay nedir?

Tonlama