TÜRK DİLİ I - Deneme Sınavı - 22

Doğru cevap e şıkkıdır

Doğru cevap d şıkkıdır

Doğru cevap a şıkkıdır

Doğru cevap a şıkkıdır

Doğru cevap d şıkkıdır

Sorunun seçenekleri arasındaki 'düz bir ünlüyle başlayan sözcüklerde birbirini izleyen ünlüler de düz olur' ifadesi dışındaki bilgilerin tümü yanlıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İfade bir kişinin becerisini, güzelliğini veya farklı bir özelliğini övmeden önce 'bu konu ile ilgili bir olumsuzluğun yaşanmaması' isteğini belirtmektedir. Nezaketen, iyi niyetle söylenmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

"baldız, elti, görümce ve yenge" sözcükleri hem akrabalık bağının şeklini hem de, hem de pek çok dilde yalnızca bir sözcük ile ifade edilen akrabalık adlarını ifade ederek Türkçe sözcük dağarcığını artırmakta, akrabalık bağının kolayca anlaşılmasını sağlamaktadır. Bu nedenle Türkçe'nin "akrabalık ilişkilerinin çeşitliliğine ve söz varlığının zenginliğine örnek olarak gösterilebilir. Doğru seçenek D'dir.

Verilen örnek bir atasözüdür. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Türkçe 46 ülkede, özel kurslarla öğretilen bir dil özelliğini taşımaktadır. Bu nedenle yanlış olan seçenek E şıkkıdır.

Seçenekler arasında sadece Ahıska Türkçesi - Gagavuz Türkçesi, Türkiye'de kullanılmaktadır. Doğru seçenek B'dir.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Anglosakson kültürün egemenlik alanının artmasıyla birlikte İngilizce pek çok dili etkilediği gibi Türkçeyi de etkilemeye başlamıştır. Doğru seçenek D'dir.

B seçeneğindeki Selpak sözcüğü bir markayken kağıt mendil yerine kullanılan bir tür ismine dönüşmüştür

İlk yazılı kaynağımız Orhon Yazıtları’nda kullanılan ve bir bölümü Türk damgalarından gelen harflerden oluşan Göktürk yazısı ulusal abecemizdir.

Yapı bakımından eklemeli dil olması dolayısıyla Türkçede yeni sözcükler, terimler türetmek çok daha kolaydır.  Yapım eklerinin sayıca çok ve işlevsel olduğu dillerde bu özellik daha güçlü iken daha az sayıda yapım ekine sahip olan dillerde ekler yoluyla türetilen sözcükler daha sınırlı sayıdadır. Çekimli dillerde ise çekim yoluyla çok sayıda yeni sözcük, terim türetmek mümkündür.

Türkçenin güçlü yanları ve iç zenginliği olarak değerlendirebileceğimiz alanları da bulunmaktadır. Bunlar Türk dilinin tarihsel derinliği, coğrafi yaygınlığı, söz varlığının genişliği, ilişki ve nezaket sözlerinin yoğunluğu, akrabalık adlarının çeşitliliği, atasözlerinin çokluğu ve anlatım gücüdür.

Çoğrafi yaygınlık incelendiğinde, geçmişte yaşanmış olan göçler ve fetihler sonucunda büyük bir alana yayılan Türkçe, bugün geniş bir coğrafyada konuşulma niteliğini de kazanmıştır. Geçen yüzyılın ikinci yarısında çalışmak amacıyla Avrupa’nın çeşitli ülkelerine giden vatandaşlarımız, Türkçenin yaygınlık alanını daha da genişletmiştir. Bugün Avrupa’nın batısından Asya’nın doğusuna kadar uzanan yaklaşık on iki milyon kilometrekarelik bir alanda Türk dili konuşulmaktadır.

Mani, Soğut, Brahmi, Tibet gibi yazı sistemleriyle Türkçe yazılabilmiştir. Türklerin İslam dinini kabul etmeleriyle birlikte Arap kaynaklı yazı bin yılı aşkın bir süredir Türk dilinin çeşitli yazı dillerinin kâğıda dökülmesinde kullanılmıştır. Bazı Türk toplulukları bugün Arap yazısını hâlâ kullanmaya devam etmektedir. Türkçe için Grek, Ermeni, İbrani, Süryani yazıları da kullanılmıştır.

Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan atasözleri içerisinde
toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler veren vakit nakittir, balık baştan kokar, yerin kulağı var, görünen köy kılavuz istemez, yoldan kal yoldaştan kalma gibi yüzlerce atasözümüz vardır.

Su verenlerin bol olsun ifadesi ise Türkçe'nin nezaket belirten ifadelerindendir.

Eski Türkçe'de Çince, Sanskritçe, Soğdca, Toharca, Hintçe, Tibetçe vb. dillerden etkilenen Türkçe söz varlığı dikkat çekmektedir. Örneğin, Orhon Yazıtları’nda Çince (totok ‘askerî vali’), Sanskritçe (çıntan ‘sandal ağacı’), Soğdca
(ıgar ‘güçlü, kudretli’), Hintçe (makaraç ‘bir unvan veya kişi adı’), Tibetçe (bölün ‘yüksek görevli’) ifadeleri görülmektedir.

Osmanlı Türkçesi olarak adlandırdığımız Türkçenin 16. yüzyıldan 20. yüzyılın başlarına kadar olan döneminde Arapça, Farsça dil bilgisi kuralları ve ögeleri de dilin yapısına etki etmeye başlamıştır.
Alıntı sözcüklerin çokluklarının Türkçedeki çokluk ekiyle değil Arapçadaki, Farsçadaki
özgün çokluk biçimleriyle kullanılması: kitaplar yerine kütüb, şairler yerine şuara, yetimler yerine eytam, memurlar yerine memurin, şahlar yerine şahan, mürgler yerine mürgân ‘kuşlar’, bendeler yerine bendegân ‘köleler’ gibi...