TÜRK BASIN TARİHİ - Deneme Sınavı - 6

"Armağan Promosyon Satın
alınan gazete yahut dergide
yayımlanan kuponları biriktiren
okurlar arasında yapılan bir
çekilişle kazananlara armağan
verilmesi yöntemine basında
“lotaryacılık”, “kuponculuk”
veya “piyangoculuk” isimleri
takılmıştır. Daha sonra, gazete
satın alanlara, kupon biriktirme
yahut başka yollara armağan
verilmesi, ürün pazarlanması,
hizmet sunulması gibi yöntemlere
genel olarak basında “promosyon”
denmeye başlanmıştır. Promosyon
uygulamaları Türk basınında
1980’lerden sonra artmış,
1990’larda ise gazetelerin amansız
rekabetiyle çılgın bir yarış halini
almıştır." Boşluğa hangisi gelmelidir?

Türkiye’de 1990’ların ortasında toplam gazete tirajının basın tarihindeki en yüksek düzeye ulaşmasının başlıca nedeni promosyonların artışıdır.

Özgürlükçü söylem ve yayın politikaları

Türkiye’de radyo yayınları 1927 yılında bir özel kuruluş olan Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi tarafından başlatılmış, 1937 yılında devlet tekeline alınmıştır. 1964 yılında TRT’nin kurulmasına kadar devlet radyosu olarak işletilmiştir.

Gazete ve dergi çıkartmak için hükümetin izin vermesi şeklinde bir hüküm yoktur.

Türkiye Gazeteciler Sendikası, 10 Temmuz 1952'de İstanbul Gazeteciler Sendikası adıyla kurulmuştur.

1958’de ise resmi ilan ve reklamların devlet tekelinden dağıtılması uygulamasına geçilmiştir. Bu türden yaptırımlar, “besleme basın” söylem ve eleştirilerini de ayyuka çıkartmıştır

Ceza kanununda değişiklik yapılarak rejime karşı olumsuz bir havanın esmesi sağlanmıştır.

1962'de

Dergicilikte yayın sayılarında, kalitede, tirajlarda büyüme, yayın içeriklerinde zenginleşme; Türkiye’deki sanayileşme, kentleşme, ulaşım olanakları, tüketim, okur-yazarlık oranları, çoğulculuk, siyasi yönelimler gibi faktörlerle paralel yürüyememesi

Bulvar veya magazin gazeteciliği, bol fotoğraf ve resimli, büyük puntolu ve az haberli, basit anlatımlı, ciddi bir içeriği olmayan, dedikodu, sosyete ve şöhretlerin yaşantıları, cinayet, cinsellik, yemek, fal gibi unsurları öne çıkaran, okuyucusunu eğlendirmeye ve vakit geçirmeye yönelik gazetecilik tarzıdır.

12 Eylül askeri müdahalesi ülkenin siyasal ve sosyal yaşamında bir kırılma noktası olduğu kadar, ekonomik yaşamda da onun hemen öncesinde uygulamaya konmuş 24 Ocak 1980 ekonomik programı çok ciddi bir dönemeci oluşturmaktadır. 24 Ocak kararları, Türkiye’nin neo-liberal politikaları benimsemesi ve yerleştirmeye başlaması, uluslararası finansal sistemle entegrasyon ve küreselleşmeye eklemlenme hareketinin temellerini atmıştır.

1990’ı bir kırılma noktası olarak almamızın başlıca sebebi, o yıl Türkiye’de ilk özel radyo ve televizyon istasyonlarının açılması ve hemen sonra bunun adeta bir patlama halini alarak yüzlerce televizyon ve binlerce radyo istasyonunun tüm ülkede yayına geçmesidir. Doğru cevap, C'dir.

Ahmet Özal 1992’de Kanal 6’yı kurmuştur. Doğru cevap, B'dir.

Bu yıllarda ülkede ciddi ekonomik krizler yaşanmış ve krizlerin reklam sektörünü ne denli keskin biçimde etkilediği de bu düşüşlerle net biçimde görülmüştür. Doğru cevap, D'dir.

Geçmişten bugüne gazete ve dergi sayfa sayılarının sürekli bir artış göstermesinin başlıca sebebi reklam ve ilan gelirlerini artırma çabasıdır. Doğru cevap, E'dir.

"Futbol asla sadece futbol değildir" sözü bu sporun yalnızca bir spor dalı olmanın üstünde olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap A'dır.

Siyasetçilerin ve iktidarların yönlendirdiği ekonomik düzenin bir parçası olan medya, bu bağımlılık ilişkisi çerçevesinde muhalefet ve eleştiri gibi temel işlevlerini yitirmeye, gerçek habercilikten uzaklaşmaya başlamıştır. Doğru yanıt, B'dir.

TRT özel bir medya holdingi değil, bir kamu kuruluşudur. Doğru cevap, D'dir.

Vogue, en çok okunan kadın ve moda dergilerinden biridir. Doğru yanıt, E'dir.