TÜRK ANAYASA HUKUKU

Başkanlık sisteminin tipik modeli Amerikan başkanlık sistemidir. Doğru cevap A'dır.

Parlamenter hükûmet (kabine hükûmeti), yürütme iktidarının, yasama iktidarından kaynaklandığı ve ona karşı sorumlu olduğu hükûmet sistemidir. Hükûmet, yasama
organına karşı sorumludur, yani yasama organının güvenine dayanır ve güvensizlik oyuyla görevinden uzaklaştırılabilir. Buna karşılık, devlet başkanının da meclisi feshetme yetkisi vardır. Doğru cevap C'dir.

Avustralya, Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, Almanya, İzlanda, İrlanda, İsrail, İtalya, Japonya, Lüksemburg, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, İsveç, İngiltere ve diğer birçok ülkede uygulanan sistem parlamenter hükûmet sistemidir. Doğru cevap E'dir.

Yarı-başkanlık sisteminin başlıca örneği olarak bilinen Fransa hükûmet sistemidir. Doğru cevap D'dir.

Türkiye’de 1961 ve ilk düzenlemesinde 1982 Anayasası parlamenter hükûmet sistemini benimsemiştir. Doğru cevap A'dır.

Güçlü yetkilere sahip Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmeye başlanmasıyla birlikte, 2017 Anayasa değişikliği ile kabul edilen başkanlık (Cumhurbaşkanlığı) sisteminin uygulamaya başladığı döneme kadar hükümet sistemi yarı-başkanlığa benzer şekilde işlemiştir. Doğru cevap C'dir.

2017 yılında Anayasa değişikliği ile kabul edilen başkanlık (Cumhurbaşkanlığı) sistemi, 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılan TBMM ve Cumhurbaşkanı seçimleriyle birlikte yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Anayasa’ya göre, “Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez” (m.7). Doğru cevap A'dır.

Başkanlık sisteminin tipik modeli Amerikan başkanlık sistemidir. Ayrıca Kosta Rika, Venezuela, Kolombiya, Peru, Filipinler, Arjantin, Uruguay, Brezilya, Şili ve diğer bazı ülkelerde de başkanlık sistemi uygulanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Parlamenter hükûmet (kabine hükûmeti),
yürütme iktidarının, yasama iktidarından
kaynaklandığı ve ona karşı sorumlu olduğu
hükûmet sistemidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

1921 Anayasası döneminde Türkiye’de de
uygulanan meclis hükûmeti sistemi günümüzde
İsviçre’de uygulanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Başkanlık sistemi, kuvvetlerin sert ayrılığı ilkesine dayanır. Yürütme organı monist nitelik taşımaktadır. Ancak devlet başkanının meclisi feshetme yetkisi yoktur. Doğru cevap I ve II. önermelerin yer aldığı D seçeneğidir.

2017 yılında yapılan Anayasa değişikliğinin 2018 yılında yürürlüğe girmesiyle birlikte Türkiye'nin hükümet sistemi Cumhurbaşkanlığı sistemidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçimi 1982 Anayasası'nda 2007 değişikliği ile anayasal kural haline gelmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.

ABD ve diğer bazı ülkelerin başkanlık sistemlerinde başkan yasama organını feshedemez, yasama organı da güvensizlik oyuyla başkanının görevine son veremez. Türkiye modeli başkanlık sisteminde ise, parlamento veya başkan, her iki organın seçimlerinin birlikte yenilenmesine karar verebilmektedir.

Parlamenter hükûmet sistemi değil, Meclis hükûmeti sistemi, kuvvetler birliği ve meclisin üstünlüğü ilkesine dayanır.

Fransa yarı-başkanlık sistemine sahiptir.

Anayasa’da 2007 yılında yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi yöntemi kabul edilmiş ve ilk uygulaması Ağustos 2014’te gerçekleşmiştir.

Cumhurbaşkanı yardımcıları ile üst kademe yöneticilerini atama Cumhurbaşkanının yetkileri arasındadır.

Devletin hangi organı tarafından yapılırsa yapılsın, kural-işlem mahiyetine sahip olan bütün işlemlerin yapılmasında yasama fonksiyonu icra edilmektedir. Örneğin, yasama organınca yapılan kanunlar ve içtüzükler ile yürütme organınca yapılan Cumhurbaşkanlığı  kararnameleri ve yönetmelikler maddi kriter bakımından yasama fonksiyonuna dahildirler.