TÜRK ANAYASA HUKUKU

Jellinek'in sınıflandırmasına göre aktif statü hakları, kişilerin devlet yönetimine katılmasını sağlayan haklardır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Dayanışma hakları ise 1982 yılında hazırlanan “Dayanışma Haklarına İlişkin Uluslararası Pakt Ön Tasarısı”nda düzenlenen şeklîyle, “barış hakkı, gelişme hakkı, çevre hakkı ve insanlığın ortak malvarlığına saygı hakkı”ndan oluşmaktadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Anayasa’nın 12’nci maddesinin ilk fıkrasındaki “herkes kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir” hükmü ile Anayasa’nın başlangıcında yer alan “her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden... yararlanarak... maddî ve manevî varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu” ifadesi tabiî hak doktrininin benimsenmiş olduğu izlenimini vermekteyse de, “bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetler” deyimi aslında pozitivist hak anlayışının kabul edildiğini göstermektedir.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Anayasa m. 19'da düzenlenen kişi hürriyeti ve güvenliği, kişinin hakları ve ödevleri bölümünde yer almaktadır.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Dinlenme hakkı ile çevre hakkı sosyal ve ekonomik haklardanken bilim ve sanat hürriyeti kişinin hak ve ödevlerindendir.  

Doğru cevap C şıkkıdır.

Anayasada belirtilmiş olmasa bile bazı hak ve hürriyetlerin kendi niteliklerinden doğan, başka bir ifadeyle "eşyanın tabiatında mevcut" olan sınırları vardır. İşte bunlara "objektif sınırlar" adı verilir.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Yalnızca "Temel hak ve hürriyetler genel sınırlama sebepleriyle sınırlandırılabileceği gibi maddelerde yer alan özel sınırlama sebepleriyle de sınırlandırılabilir" ifadesi yanlıştır; çünkü Anayasada yalnızca özel sınırlama sebepleri bulunmaktadır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

AİHM hâkimleri dokuz yıl için seçilirler.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine kişisel başvurunun iç hukuktaki nihai yetkili merciin kesin kararından itibaren alt ay içinde yapılmış olması gerekir..

Doğru cevap C şıkkıdır.

Öğrenim hakkı pozitif statü haklarındandır. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Devlete, sadece müdahale etmeme ödevi yükleyen hak ve özgürlüklere negatif statü hakları adı verilir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Siyasi parti kurma hakkı aktif statü hakları kapsamındadır. Bu nedenle doğru şık “e”dir.

Ailenin korunması ve çocuk hakları 1982 Anayasasında sosyal ve ekonomik haklar kapsamında düzenlenmiştir. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

Sınırlamanın yargı kararıyla yapılması 1982 anayasasında temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda benimsenen ilkelerden değildir. Sınırlamanın kanunla yapılması gerekir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

1982 Anayasasına göre temel hak ve hürriyetler konusunda getirilecek sınırlamaların kanun devleti ilkesine aykırı olması mümkündür. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

Kamu düzeninin korunması amacıyla gece saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanması yeterli olmasına rağmen, 24 saat sokağa çıkma yasağı uygu­lanması temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasında uyulması gereken ilkelerden oranlılık ilkesine aykırı olacaktır. Bu nedenle doğru şık “c”dir.

Suç ve cezaların geçmişe yürütü­lebilmesi savaş, seferberlik gibi olağanüstü hallerde temel hak ve hürriyetlerin aşırı ölçüde daraltılmasını önlemek amacıyla getirilmiş kriterlerden biri değildir. Bu nedenle doğru şık “d”dir.

İdarenin kanun hükümleri­ni uygularken belli bir birey hakkında yaptığı işlem veya eylemin somut bir ihlale yol açması durumunda, ilgili kişi bu işlem ya da eylemin ortadan kal­dırılması için, temel hak ve hürriyetlerin korunmasına ilişkin olarak yürütmenin yargısal denetimine başvurur. Bu nedenle doğru şık “a”dır.

1982 Anayasasının insan haklarına getirdiği aşırı sı­nırlamalar nedeniyle Anayasa Mahkemesinin ulusal düzeyde temel hak ve hürriyetleri korumada etkisiz kalması halinde uluslararası sözleşmelerle (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi) getirilen yol kullanılarak koruma talep edilebilir.

Jellinek tarafından ortaya konulan ancak daha sonra başka yazarlarca geliştirilen, “negatif statü hakları (kişi hakları)”, “pozitif statü hakları (sosyal ve ekonomik haklar)” ve “aktif statü hakları (siyasal haklar)” şeklîndeki sınıflandırmadır. Doğru cevap D'dir.