TURİZMDE GİRİŞİMCİLİK VE İNOVASYON - Deneme Sınavı - 4

Fikir ve kavram geliştirme sürecinde bir fikir kaynağı olarak inovasyon sürecine müşterilerin çevrim içi anketler, öneri kutuları, sanal müşteri toplulukları ve fikir ve tasarım yarışmaları gibi çevrim içi araçlarla da katıldıkları görülmektedir.

İnovasyon Ekosistemi: İnovasyon ekosistemleri “bir firma veya bir platform etrafında hem üretim hem de kullanım tarafındaki katılımcıları bir araya getiren ve inovasyon yoluyla yeni değerin geliştirilmesine odaklanan birbirine bağlı
organizasyonlar ağı” olarak tanımlanmıştır.

Babson Girişimcilik Ekosistem Projesi’nin kurucusu Daniel Isenberg, girişimcilik ekosisteminin altı temel alanını ana hatlarıyla
ortaya koymaktadır: elverişli kültür, destekleyici politikalar ve liderlik, uygun finansman olanaklarının mevcudiyeti, kaliteli insan sermayesi, ürünler için girişim dostu pazarlar ve bir dizi kurumsal ve altyapısal destekler.

İnovasyon kümeleri ile ilgili önemli çıktılar arasında ulusal ve bölgesel rekabet gücü yer almaktadır.

Üçlü sarmal modeli; üniversiteler, işletmeler ve hükümetler arasındaki işbirliğini ifade etmektedir.

İnovasyon ekosistemi kavramını, teknokentler, bölgesel inovasyon sistemleri, bilim kentleri veya inovasyon kümelerinden ayıran temel özellikler şunlardır:
• Aktörler arasında daha fazla ilişki çeşidi ve zenginliği vardır.
• Hem yeni ürün ve hizmetler için hem de inovasyon aktörlerinin birbirine bağlanması için bilgi ve iletişim teknolojileri merkezi bir rol oynar.
• Çeşitli kaynaklardan gelen fikirlerin yeni ürünlere ve hizmetlere dönüştürülebilmesini sağlayan açık inovasyon yaklaşımı benimsenmiştir.
• Farklılaştırılmış roller daha fazla önemsenmektedir.
• Pazar güçleri, devlet veya diğer kuruluşların itme etkisinden daha önemli görülür.

Hem potansiyel hem de mevcut girişimci aktörler; firmalar, risk sermayedarları, melek yatırımcılar, bankalar gibi girişimci örgütler; üniversiteler, kamu sektörü ajansları, finansal kurumlar girişimcilik ekosisteminin oyuncuları olarak nitelendirilebilir.

Girişimcilik ekosistemleri, inovasyon temelli girişimleri destekleyen ortamlar yaratan, sosyal ağlar, yatırım sermayesi, üniversiteler ve aktif ekonomik politikaların birleşimi olarak tanımlanmaktadır.

Çevrimiçi simülasyon uygulamaları (%16), şirketlerin web siteleri
üzerinden müşterilerin kendi ihtiyaç ve beklentilerine özel ürünler tasarlayabilmelerine imkân veren kullanıcı inovasyon araç takımları (%20) ve sanal ürün testi uygulamaları (%23) şirketlerin ürün geliştirme sürecinde en az kullandıkları çevrim içi araçlardır.

Girişimcilik ve inovasyon ilişkisi “inovatif girişimcilik” kavramıyla vurgulanmakta olup inovatif girişimcilik birey ya da şirketlerin mevcut fırsatları değerlendirip inovasyon yoluyla değer yarattıkları süreç olarak tanımlanmaktadır.

Bir iş modeli, bir kuruluşun müşterilerine sunduğu değeri açıklar. Bu değeri yaratmak, pazarlamak ve sunmak ve kârlı, sürdürülebilir gelir akışları oluşturmak için gereken yetenekleri ve kaynakları göstermektedir. Burada kilit nokta gelir akışıdır. Para nereden gelecek ve işletme ne kadarını elinde tutabilecek? Teminatlar, tedarik zinciri içindekilere kâr tahsisi gibi konuları göz önünde bulundurmayı içerir. Örneğin Apple ürünlerindeki kâr marjları rakiplerinden daha yüksek olduğu için daha kârlıdır. Sonuç olarak en temel düzeyde ele alınması gereken önemli soru “Bu işletme nasıl para kazanacak?” sorusudur. Bu soruyu cevaplamak için öncelikle aşağıdaki soruların cevaplandırılması gerekmektedir: 

• Hedef müşteri kim? 

• İşletme hangi müşteri sorununu veya zorluğunu çözüyor? 

• Hangi değeri sağlıyor? 

• Müşterilere nasıl ulaşıyor, onları nasıl elde ediyor ve nasıl elde tutuyor? 

• Teklifini nasıl tanımlıyor ve farklılaştırıyor? 

• Nasıl gelir yaratır? 

• Maliyet yapısı nedir? 

• Kâr marjı nedir? 

Tip 4 - Şirket, dış çevrenin öneminin farkında olan bir iş modeline sahiptir. Bu iş modelinde şirket, işin geliştirilmesi ve yürütülmesinde dış fikirlere ve teknolojilere açılmaya başlamaktadır. Şirketlerin kendi yol haritaları artık tedarikçiler ve müşterilerle sık sık paylaşılmaktadır. Bu, firmanın tedarikçilerden ve müşterilerden gelen inovatif fikirleri çok daha sistematik bir şekilde kullanmasını sağlar. Ayrıca tedarikçilerin ve müşterilerin, şirketin inovatif faaliyetleri ile uyumlu olarak kendi faaliyetlerini planlamalarına da olanak tanır. Tedarikçileriyle gerçek zamanlı bilgi paylaşan şirketler bu yaklaşıma örnek olarak verilebilir. 

Bu araç dört ana yapı taşından oluşur: “Kim?”, “Ne?”, “Nasıl?” ve “Değer?. İlişkili dört soruyu cevaplayarak (1) hedef müşteriyi, (2) müşteriye yönelik değer teklifini, (3) bu değerin yaratılmasının arkasındaki değer zincirini ve (4) değeri elde eden gelir modelini tanımlar. Bu şekilde şirketin iş modeli somutlaşır ve üzerinde yeniden düşünülmesi ve geliştirilmesi için ortak bir zemin elde edilir. 

Sürdürülebilir bir ekonomiye giden yol Bocken ve arkadaşları (2014) tarafından aşağıdaki şekilde özetlenmektedir: 

• Tüketimin en aza indirilmesini teşvik eden veya enerji, mal, su vb. üzerine kişisel ve kurumsal sınırlar veya kotalar koyan bir sistem; 

• Ekonomik büyümeye öncelik vermek yerine toplumsal ve çevresel faydayı en üst düzeye çıkarmak için tasarlanmış bir sistem; 

• Hiçbir şeyin israf edilmesine veya çevreye atılmasına izin verilmeyen, geri dönüşüm yerine yeniden kullanan, onaran ve yeniden oluşturan kapalı döngü sistemi; 

• Ürün sahipliği yerine işlevsellik ve deneyim sunulmasını vurgulayan bir sistem; 

• İnsan yaratıcılığını/becerilerini geliştiren, herkes için tatmin edici, ödüllendirici iş deneyimleri sağlamak üzere tasarlanmış bir sistem; 

• Agresif rekabetten ziyade iş birliği ve paylaşım üzerine kurulmuş bir sistem. 

Buna göre sürdürülebilirlik kapsamındaki girişimcilik türlerini farklı kategoriler altında ele almışlardır. İlk girişimcilik türü eko-girişimcilik olup bu girişimcilik türünün temel motivasyonu, çevre sorunlarının çözümüne katkıda bulunarak ekonomik değer yaratmaktır. Esas amaç, finansal değer elde etmek olup çevresel sorunları çözmek bu amaç için kullanılan bir araçtır. İkinci girişimcilik türü sosyal girişimciliktir. Toplumsal sorunları çözmeye katkıda bulunup toplum için değer yaratma önceliğine sahiptir ve bu amaçla finansal fonlamayı garanti altına almayı hedefler. Yani ekonomik getiri toplumsal değer yaratma sürecinin sürekliliğini sağlamak için kullanılan bir araçtır. Sürdürülebilir girişimcilik ise bir diğer girişimcilik türü olup hem toplumsal hem de çevresel sorunların çözümüne katkıda bulunarak girişimcilik faaliyetleriyle sürdürülebilir kalkınma yaratmayı amaçlamaktadır. Bu anlamda ekonomik hedefleri hem araç hem de amaç olarak görmektedir. 

İşletme ne kadar vergi ödüyor?

Sürdürülebilir kalkınma literatüründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Sürdürülebilir inovasyon 1.0, bu tür inovasyonlar sonucu elde edilen finansal getirilere odaklanan işletmeler tarafından benimsenen inovasyonları ifade eder. Sürdürülebilir inovasyon 1.0’daki nihai hedef, bir işletmenin olumsuz sosyal ve çevresel etkilerini azaltarak finansal kazanımlarını arttırmaktır. Birçok firmanın uyguladığı sürdürülebilir inovasyonlar bu kapsamda yer almaktadır.