TURİZM ULAŞTIRMASI

Osmanlı Devleti'ndeki demiryolları Hicaz Hattı (Şam-Medine arası) hariç, yabancı sermaye tarafından gerçekleştirilmiştir. Demiryolları İngiliz, Fransızlar ve Almanlarca imtiyazlı olarak işletilmiştir.

Cumhuriyet sonrası dönemde milli çıkarlar doğrultusunda yapılandırılmış, kendine yeterli "milli ekonomi"nin yaratılması amaçlanarak, demiryollarının ülke kaynaklarını harekete geçirmesi hedeflenmiştir.

Bu dönemde;

Cumhuriyetin ilanından sonra çizilen sınırlar içerisinde kalan ilk demiryolu hattı 1856 tarihinde yine bir İngiliz şirketine verilen imtiyazla İzmir-Aydın arasında inşa edilmiştir. 130 km uzunluğundaki bu hattın yapımı 1866'da tamamlanabilmiştir.

1950- 2000 yılları arasındaki döneme durgunluk dönemi denebilir. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra tüm olanaksızlıklar içinde yılda ortalama 240 km uzunluğunda demiryolu yapılırken,1950’den sonra gelişen teknoloji ve maddi olanaklara rağmen yılda sadece 39 km'lik demiryolu yapılabilmiştir. Bu tarihlerde demiryollarının geri plana atılmasının temel sebebi devletin ulaşım politikasının değişmiş olmasıdır.

Turizmin gelişiminde demiryolunun büyük payı vardır. Bunları demiryollarının sahip olduğu aşağıdaki özelliklerle açıklamak mümkündür:

Taşıma Kapasitesinin Elverişliliği: Toprak zemin üzerindeki hareketin, ray sistemine aktarılışı, sürtünmeyi azalttığı için, lokomotif, 15-20 adet yolcu vagonunu bir arada çekebilmektedir.

Rahatlık Sağlayıcı Gereçlerle Donatılma: Elverişliliği Bakımından Demiryolunun altyapısından kaynaklanan özellik önce vagon biçimindeki geniş hacimli taşıyıcıların yapımına olanak vermiştir.

Uluslararası Taşımayı Bütünleştirmesi: Demiryolunun her çeşit iklim koşullarında coğrafi engelleri aşmaya yapısal özelliğinin elverişli olması; yolculuk boyunca dış etkenlere karşın sağladığı güven ve rahatlık; gece-gündüz farkı olmaksızın ulaşımın kesilmemesi vb., özellikleri, günlerce süren yolculukları, kesintisiz sağlamıştır.

Demiryolunun Coğrafik Engelleri Aşması ve Kötü Hava Koşullarında Taşımaya Elverişliliği:

Demiryolunun alt yapısı; vagonları, dik ve engebeli araziden, tünellerden geçirerek düzlüklere ulaştırmaya elverişlidir.

TCDD’de turistik faaliyetler ilk defa 1982 yılında buharlı trenler ile başlamış, 1986 yılında ise taşıma ile önem kazanmıştır. TCDD tarafından düzenlenen turistik amaçlı yolcu taşımaları;

YHT’lerde hemzemin geçit (karayolu ile demiryolunun kesiştiği yer) bulunmaz. Demiryollarındaki kazaların en yaygın nedeni hemzemin geçitlerdir. Uyarı işaretlerine uymayan karayolu araçları tren yoluna çıkarak kazaların oluşmasına sebebiyet vermektedir. 140 km/saat hızı aşan hatlarda hemzemin geçit bulunmaz.

Avrupa’nın ve Türkiye’nin demiryolunun yeniden yapılandırılması ile ilgili uygulayacağı yöntem, “serbestleşme (Liberalization)” dir. Serbestleşme özelleştirme değildir. Serbestleşme, ihtiyaçların giderilmesi amacıyla kaynakların en iyi (optimum) kullanılmasını sağlamak için devletin tekelinde bulunan mal veya hizmetlerinin üretiminde devlet kısıtlarının kaldırılmasıdır.

İskenderiye-Kahire /1854

1830- İngiltere

27 Eylül 1825 tarihinde işletmeye açılan Stockton-Darlington demiryolu hattı üzerinde kullanılmıştır.

Behiç Erkin

Hac ziyaretlerinin kolaylaştırılması

1950- 2000

Yurtiçinde ve dışında yapılmakta ve yapılacak olan, karayolu inşaatlarını yalnız başına veya ortaklık halinde üstlenmek

Kıtalararası yolculuklar için idealdir

Tekelleştirme

Orient Express