TURİZM ULAŞTIRMASI

Hicaz Demiryolu Dünya Müslümanlarının dışında başka bir ülkeden borç veya yardım alınmadan yapılmıştır. Dönemin siyasetinin getirdiği olumsuzluklar ve I. Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle hattın Mekke’ye kadar uzatılması mümkün olmamıştır. Hicaz Demiryolu Şam ve Medine arasında 1900-1908 arasında inşa edilmiş ve I. Dünya Savaşı sonucunda, 1918 yılında Osmanlı Toprakları dışında kalan Hicaz Demiryolunun işletmesine son verilmiştir. Doğru cevap D’dir.

2003 yılından sonra demiryolu, devlet politikası haline getirilmiştir. Doğru cevap C’dir.

Cer Dairesi Başkanlığı: TCDD’nin elinde bulunan tüm lokomotif ve vagonlardan; Malzeme Dairesi Başkanlığı: Kuruluşun birimlerinin ihtiyacı olan malzemelerin temininden; APK Dairesi Başkanlığı: Kuruluşun ARGE'den; Trafik Dairesi Başkanlığı: TCDD’nin tren trafiğinden sorumlu birimidir. Tesisler Dairesi Başkanlığı elektrifikasyon, sinyalizasyon ve iletişimden sorumlu birimdir. Doğru cevap B’dir.

Turizm çeşitlenmesine yol açan coğrafi yapı sanat ve turizm merkezi haline gelmek için güçlü yanlarımızdan biri; ancak elverişsiz coğrafi yapı hızlı tren planlamasında bir zorluk olarak karşımıza çıkar. Yaygınlaşma planı arasında başlıca nedenlerden değildir. Doğru cevap A’dır.

Hızlı trenlerde emniyet kemeri takma uygulaması ve elektronik araç kullanma kısıtlaması yoktur. Ayrıca istasyonlar şehir merkezi içinde olduğundan ulaşım ve zaman kolaylığı avantajları vardır; Ayrıca hızlı trenlerde enerji verimliliği yüksektir. Her iki ulaşım biçiminde yolcu gecikmesi istenmeyen durumdur. Doğru cevap C’dir.

InterRail bileti 30 Avrupa ülkesinde geçerlidir; Farklı fiyat uygulaması ile tüm gezginler InterRail bileti alabilmektedir; Herkesin grup olarak yolculuk yaptığı ya da yalnızca InterRail bileti olanların bindiği özel bir tren değildir; InterRail Global bileti 5 gün ile   1 ay arasında,  Bir Ülke bileti ise seçilen Avrupa ülkesinden herhangi birisinde 3 ile 8 gün arasında sınırsız serbest dolaşım olanağı sağlar. Doğru cevap D’dir.

Avrupa Birliği Konsey Direktifi ile topluluk ülkelerinde demiryolu sisteminin işletme ve altyapı yönetimini ayırmak amaçlanmıştır. Doğru cevap B’dir.

Tanımlanan politika Avrupa ve Türkiye’nin demiryolunun yeniden yapılandırılması ile ilgili uygulayacağı önemli yöntem, “Serbestleşme (Liberalization)”dir. Bu özelleştirme değildir. Yani bir tekel tarafından (genellikle devlet) mal veya hizmet üretim ve satışının diğer kişilere de açılmasıdır. Dünya’daki yaklaşım, kaynakların en iyi kullanılmasının serbest piyasa koşullarında sağlandığıdır. Dolayısıyla koşullar mevcutsa herhangi bir mal veya hizmetin üretilmesinin serbest piyasada rekabet koşullarında yapılması sağlanmasına çalışılır. Bu yöntemde, demiryolu altyapısı (demiryolu hatları, tüneller, köprüler, binalar, araziler, elektrifikasyon, sinyalizasyon, iletişim sistemleri...) devletin elinde ve yönetiminde kalacaktır. Altyapıyı bedeli karşısında kullanarak özel ve kamu kurumları demiryolu ile yolcu ve yük treni işletmeciliği yapabilecektir. Doğru cevap A’dır.

Ülkemizdeki demiryolu sistemi, köklü bir tarihçeye sahiptir. Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk demiryolu İskenderiye-Kahire arasında inşa ettirilerek, 1854 yılında işletmeye alınmıştır. Osmanlı İmparatorluğu topraklarında inşa ettirilen ikinci demiryolu hattı ise bugün Romanya topraklarında kalan KöstenceÇernovada hattıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Hicaz Demiryolu Dünya Müslüman’larının maddi katkılarıyla yapılmıştır. Müslümanların dışında başka bir ülkeden borç veya yardım alınmamıştır. Ancak o yıllardaki dünya siyasetinin getirdiği olumsuzluklar ve I. Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle hattın Mekke’ye kadar uzatılması gerçekleştirilememiştir.  Doğru cevap A seçeneğidir.

Kurtuluş Savaşı’ndan sonraki 1923-1950 yıllarını kapsayan dönem daha çok demiryolu ağırlıklı dönem olarak bilinmektedir. 1950- 2000 yılları arasındaki döneme durgunluk dönemi denebilir. 2003 yılından sonra demiryolu, devlet politikası haline getirilmiştir. Demiryollarına ayrılan yatırım payı 60 yıl sonra ilk defa karayoluna ayrılan yatırım payından fazla olmuştur. 2009 yılında hizmete giren Yüksek Hızlı Tren setleri ile Türkiye hızlı tren teknolojisini kullanan ülke olmuştur. 2011 yılı sonu itibariyle demiryollarımızın uzunluğu 8.770 kilometresi konvansiyonel ana hat, 2.342 kilometresi iltisak ve istasyon hatları, 888 kilometresi yüksek hızlı tren hattı olmak üzere toplam 12.000 kilometredir. Doğru cevap E seçeneğidir.

TCDD’nin görevleri ana başlıklar altında; devletçe kendisine verilen demiryolları, limanları, işletmek, yeni demiryolu yapmak, genişletmek ve yenilemek, kanun, yönetmelikler ile kalkınma ve yıllık programlar çerçevesinde bağlı ortaklarını ve iştiraklerini yönlendirmek ve bunlar arasında koordinasyonu sağlamak, tamamlayıcı işler olarak gerektiğinde; demiryolları taşımacılığını tamamlayıcı nitelikteki, feribot dâhil her türlü deniz ve kara taşıma işlerini yapmak, çeken ve çekilen araç ve gereçler ile benzerlerini yapmak ve yaptırmak; görevlerinin gerektirdiği ambar, antrepo, depo ve benzeri tesisler ile yolcu ihtiyaçları için gerekli tesisleri kurup işletmek, yurtiçinde ve dışında yapılmakta ve yapılacak olan, demiryolu inşaatlarını yalnız başına veya ortaklık halinde üstlenmek, faaliyet konuları ile ilgili olarak Cumhurbaşkanı tarafından verilen görevleri yapmakla yükümlü bulunmak olarak sayılabilir. Yolların kullanılması, yol ve trafik güvenliği ve bakımına ait esas ve kaideleri tespit etmek, yürütmek  Karayolları'nın görevlerindendir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı: TCDD’nin uluslararası ilişkilerinden sorumlu birimdir. Demiryolu Yapım Dairesi Başkanlığı: TCDD’nin inşaat işleri ile ilgili birimdir. APK Dairesi Başkanlığı: Kuruluşun ARGE'den sorumlu birimidir. Tesisler Dairesi Başkanlığı: Kuruluşun elektrifikasyon, sinyalizasyon, iletişiminden sorumlu birimdir. TCDD’nin elinde bulunan tüm lokomotif ve vagonlardan sorumlu birim ise Cer Dairesi Başkanlığı'dır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Turistik amaçlı olarak buharlı tren turları da tertiplenebilmektedir. Türkiye’de buharlı tren seferlerinin hatları halen şöyledir; Sivas-Kayseri-Konya Hattı, Afyon-Denizli-İzmir Hattı, İzmir-Balıkesir-Bandırma Hattı, Ankara-Erzurum-Kars Hattı. Ankara-Bursa-Eskişehir buharlı tren hattı bulunmamaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

TCDD’nin bazı istasyonlarında ziyaret edilebilecek “demiryolu müzeleri” de bulunmaktadır. Bu müzelerin ziyaretleri de demiryolu ile turizm yolculuğu için değerlendirilebilir. TCDD’nin bazı istasyonlarında bulunan müzeler ise şunlardır: Milli Mücadelede Atatürk Konutu ve Demiryolları Müzesi (Ankara), TCDD Demiryolları Müzesi ve Sanat Galerisi (Ankara), Atatürk Vagonu (Ankara), Ankara Açık Hava Buharlı Lokomotif Müzesi, İstanbul Demiryolu Müzesi (Sirkeci), İzmir Müze ve Sanat Galerisi, Eskişehir Müzesi. Etnografya müzesi; Türk sanatının Selçuklu devrinden zamanımıza kadar devam eden örneklerinin sergilendiği bir müzedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Uluslararası Demiryolları Birliği (UIC) ve Avrupa Birliği “Yüksek Hızlı Tren” tanımını aynı esaslara dayandırmaktadır. Altyapı açısından yüksek hızlı demiryolunun tanımı birçok kavramı kapsamaktadır. Eğer hattın altyapısı, seyahatin tamamında veya en azından büyük bir bölümünde, trenlerin 250 km/saat ve üzeri hızlarda işletilmesine olanak sağlamak üzere yeni inşa edilmiş ise “Yüksek Hız Hattı” olarak tanımlanır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Dünyanın ilk Yüksek Hızlı Treni (YHT) yapımına 1959’da başlanan ve 1964’te tamamlanan Japonya’nın Tokaido Shinkansen’iydi. Bu tren Tokyo-Osaka arasındaki denemelerde saatte 200 km hıza çıkmayı başardı. Avrupa’daki ilk YHT hattı ise 1981 yılında Paris ve Lyon arasına uygulandı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Türkiye’nin demiryolunun yeniden yapılandırılması ile ilgili uygulayacağı yöntem, “serbestleşme (Liberalization)” dir. Serbestleşme özelleştirme değildir. Serbestleşme, ihtiyaçların giderilmesi amacıyla kaynakların en iyi (optimum) kullanılmasını sağlamak için devletin tekelinde bulunan mal veya hizmetlerinin üretiminde devlet kısıtlarının kaldırılmasıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Demiryolları; diğer ulaşım türlerinin rekabeti ve hızlı gelişimi karşısında bir gerileme trendi göstermiş olmasına rağmen, ekonomik ve toplumsal gelişmeyi sağlayan, toplu taşımayı gerçekleştiren, turizmde seyahatleri demokratize eden ve sosyal turizmi yaratan bir ulaştırma türüdür.

Demiryolu ile ulaşım yapılması buharlı lokomotifin icat edilmesiyle başlamıştır. Demiryolu taşımacılığı deyince de bir madeni yol/ray üzerinde trenlerin işlediği taşımacılık sistemi anlaşılır. İngiltere’de George Stephenson’nun bir buharlı lokomotifi ilk defa olarak 27 Eylül 1825 tarihinde işletmeye açılan Stockton-Darlington demiryolu hattı üzerinde deneme amaçlı kullanılmıştır. Fakat Stephenson’nun bütün gayret ve teşviklerine rağmen buharlı lokomotif burada rağbet görmemiştir. Bu hat kesiminde vagonlar atlarla çekilmeye devam edilmiştir. Liverpool ile Manchester arasında hat inşa edilince George Stephenson bu hattın üzerinde buharlı makine ile vagon çekme iznini almıştır. İlk buharlı tren 6 Ekim 1829 tarihinde deneme treni olarak işletilmiştir. Yaklaşık bir yıl sonra 15 Eylül 1830 tarihinden itibaren de demiryolu ile yolcu ve yük taşımacılığına ticari olarak İngiltere’de başlanmıştır. Bugüne kadar atlarla çekilen vagonlar buharlı lokomotiflerle çekilmeye başlamıştır. Demiryolu taşımacılığı 1830 yılında Amerika’ya, 1832 de Fransa’ya ve 1835 de de Almanya’ya geçmiştir. 1850’li yılların başında Rusya ve Osmanlı’nın dışında Avrupa’nın tüm ülkelerinde demiryolları inşa edilmiştir.