TURİZM ULAŞTIRMASI

Kiralama işlemi, en az bir yıllık geçerli bir sürücü belgesine sahip, geçerli kredi kartı olan ve 25 yaşından küçük olmayan kişilere yapılır.

• A türü yetki belgesi: Ticari amaçla otomobille yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a. A1 yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b. A2 yetki belgesi: Uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklara verilir.
• B türü yetki belgesi: Otobüsle uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a. B1 yetki belgesi: Tarifeli olarak uluslararası ve şehirlerarası ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b. B2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak uluslararası ve yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
c. B3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini taşımak üzere uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara verilir.
• D türü yetki belgesi: Otobüsle yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a. Dl yetki belgesi: Tarifeli olarak şehirlerarası ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b. D2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
c. D3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini yurtiçinde taşımak üzere yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
d. D4 yetki belgesi: Tarifeli ve tarifesiz olarak 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara verilir.
• F türü yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a. Fl yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
b. F2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara verilir.

Karayolu ulaşımını turizm açısından cazip kılan başlıca faktörleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Daha ucuz maliyetli olması,
• Zaman esnekliği,
• Güzergâh esnekliği,
• Erişim kabiliyeti,
• Taşıma kabiliyetidir.

Dünya Turizm Örgütü (World Tourism Organization – UNWTO) aşağıdaki faaliyetleri turizm endüstrisi kapsamında değerlendirmektedir (UNWTO, 2012):

• Otobüsle tarifeli uzun mesafe taşımacılığı,
• Charter, paket tur ve diğer arızi servisler,
• Taksi işletmeciliği,
• Havaalanı mekikleri,
• Özel otomobillerin sürücüsü ile birlikte kiralanması,
• Motorlu araç kiralama.

F türü yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.

Otobüsle tarifeli uzun mesafe taşımacılığı, belli bir zaman ve ücret tarifesine uyularak, belli bir taşıma güzergâhında yapılan uluslararası ve şehirlerarası düzenli yolcu taşımacılığıdır. Taşıma güzergâhı taşımanın başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da dâhil takip edilen yoldur.

Karayolu ulaşım araçlarının yolcu taşımacılığında kullanımında yakıt tüketimi ve enerji verimlilikleri ile ilgili olarak aşağıdaki sonuçlara varmak mümkündür.
• Yolcu yük faktörleri yüksek olduğunda otobüs gibi toplu taşıma araçlarının enerji verimlilikleri yüksektir.
• Elektrik enerjisinin hidroelektrik santrallerden elde edildiği durumlarda, şehiriçi ve iliçi taşımacılıkta otobüsler enerji verimliliği bakımından elektrikli raylı sistemlerin gerisindedirler.
• İster benzinli, ister dizel olsun otomobiller her zaman için enerji verimliliği bakımından otobüslerin gerisindedirler.
• Ulaşım zamanı faktörü göz önünde bulundurulduğunda YHT otobüsün önüne geçmektedir.
• Ulaşımın şehir içinde veya şehirlerarasında yapılması araçların enerji verimliliklerini değiştirmektedir.

1895 yılında Fransız Akademisi, zaten uzun zamandan beri kullanılmakta olan “otomobil” teriminin kullanımını onaylamıştır.

Her seyahat karayolu ulaşımını içerir. Seyahatin ana bölümünün demiryolu, denizyolu veya havayolu ile gerçekleştirildiği hallerde dahi başlangıcı veya bitişi çoğunlukla karayolu ulaşımı ile gerçekleşir.

Kiralık araç uygulaması, ilk olarak 1908 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Şikago kentinde Walter Jacobs tarafından başlatılmıştır. Bu yıllar Mercedes-Benz, Opel ve Packard gibi markaların kaliteli otomobiller üretmeye başladığı yıllardır. “Uzun yıllar Amerika kıtası içinde yardımlaşarak gelişen kiralık otomobil uygulaması, 1950’li yıllarda Avrupa kıtasında da kullanılmaya başlamıştır.

Karayolu yolcu taşımacılığı faaliyetleri aşağıdaki gibi gruplandırılabilir:

Şehir içi veya banliyö taşımacılığı genelde bir şehrin belediye sınırları ile mücavir alanının toplamından oluşan alanda durak noktaları belli bir güzergâhta yapılan taşımacılıktır. Belediye veya halk otobüsleri ile yapılan zaman ve ücret tarifeli taşımacılık ile dolmuşlarla yapılan ücret tarifesine tabi olan, ancak zaman tarifesine tabi olmayan taşımacılık da bu kapsamdadır. Doğru cevap A’dır.

Charter, paket tur ve diğer arızi servisler tarifesiz yolcu taşımacılığıdır. Önceden bir taşıma hattı ve taşıma güzergâhı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenmeksizin; grup yolcu durumuna göre arızi veya mekik sefer düzenlenerek yapılan düzensiz yolcu taşımaları tarifesiz taşımacılıktır. Doğru cevap A’dır.

Belediyeler veya diğer kurumların sorumluluğunda bulunan yollar dışında kalan ve transit trafiği illere, limanlara, tersanelere, havaalanlarına, demiryolu istasyonlarına ve sınır kapılarına kesintisiz olarak ulaştıran ana karayollarına devlet yolu denir. Doğru cevap D’dir.

Yapılan işe genellikle arz edilen (iş) koltuk-kilometre adı verilir. Arz edilen iş= Koltuk kapasitesi X Taşıma mesafesi (kilometre). Doğru cevap C’dir.

İlk trafik kurallarının Romalılar tarafından oluşturduğu anlaşılmaktadır. Julius Sezar atlı arabaların gün doğumu ve batımı arasında eski Roma’ya girişini yasaklamıştır. Sezar trafik tıkanıklığını, gürültüyü, kazaları ve kentsel atların nahoş ürünlerini önlemeyi amaçlamıştı. Doğru cevap B’dir.

18’inci yüzyılda İskoç mühendis John Loudon McAdam bugünkü modern yol teknolojisinin başlangıcı olan toprak ve kırma taş karışımı agrega yol kaplamasını (makadam) uyguladı. Doğru cevap D’dir.

Türkiye’de ilk motorlu kara taşıtı üretim tesisi Ford Motor Company’nin 1929 yılında İstanbul’da kurduğu montaj fabrikasıdır. Ancak, Büyük Buhran’dan etkilenen bu fabrika 1934 yılında kapatılmıştır. Doğru cevap A’dır.

Karayolu ulaşımını turizm açısından cazip kılan başlıca faktörleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Kiralık araç uygulaması, ilk olarak 1908 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Şikago kentinde Walter Jacobs tarafından başlatılmıştır. Doğru cevap E’dir.