TURİZM ULAŞTIRMASI - Deneme Sınavı - 19

Mülkiyeti kamuya işletimi özel sektöre ait havalimanları: Değişen sektör ve müşteri yapısı, istek ve ihtiyaçları ile kamu mülkiyetindeki havalimanlarının bağımsız ve profesyonel bir yönetime devredildiği havalimanlarıdır.

Havacılık Dışı Gelirler
Havacılık dışı gelirler yan ticari hizmetler, tesisler ve kolaylıklardan alınan ücretlerden oluşan gelirlerdir.
Bu anlamda ücretlendirilen bazı faaliyetler ve hizmetler aşağıdaki gibidir:
• Yakıt ve yağ satışı imtiyazları,
• Terminal veya havalimanı arazisindeki ticari yerlerin kiraları,
• Ticari işletmelerin satışlarından alınan imtiyazlar,
• Elektrik, su, doğalgaz, ısıtma ve havalandırma kullanımı,
• Reklam panoları,
• Kablosuz internet ve haberleşme hizmetleri,
• Otopark hizmetleri,
• Toplantı veya konferans salonu hizmetleri,
• Yolcular ve uçuş mürettebatları için kısa veya uzun süreli konaklama tesisleri,
• Havalimanında sinema veya televizyon filmi veya dizisi çekimleri,
• Havalimanı içi veya havalimanına ulaştırma hizmetleri,
• Danışmanlık ve proje hizmetleri

Havayoluyla yolcu taşımacılığı:
a. Düzenli rotalarda ve düzenli tarifelerle havayolu ile yolcu taşımacılığı,
b. Yolcular için charter uçuşları,
c. Gezinti ve manzara uçuşları,
d. Hava ulaştırması ekipmanının yolcu taşımacılığı amacıyla operatörü ile birlikte
kiralanması,
e. Yolcuların eğitim veya eğlence amacıyla havacılık kulüpleri tarafından taşınması gibi genel havacılık faaliyetleri.

1933 yılında kurulan Havayolları Devlet İşletme İdaresi’nin King-Bird tipi uçağı, 3 Şubat 1933’te Eskişehir – Ankara arasındaki ilk yolcu taşımacılığı seferini yaptığında, Eskişehir Havaalanı (bugünkü askeri havaalanı) ve Ankara Güvercinlik Havaalanı Türkiye’nin ilk havayolu ulaştırmasına açık havaalanları oldu.

DHMİ haricinde bir kurum tarafından işletilen, tarifeli ve tarifesiz iç hat, dış hat trafiğe hizmet veren diğer bir havalimanı da, Eskişehir’deki Anadolu Üniversitesi havalimanıdır. Öncelikle, Anadolu Üniversitesi, Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Pilotaj Bölümünün uçuş eğitimleri amacıyla 1989 yılında hizmete girmiştir. Havalimanı Anadolu Üniversitesi tarafından işletilmektedir ve dünyada bir üniversite tarafından işletilen yegâne uluslararası hava trafiğine açık havalimanıdır.

Türkiye’nin en büyük havalimanı işletmecisi Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)’dir.

Ticari faaliyetler birinci planda yolcular olmak üzere havalimanı kullanıcılarının çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak üzere verilen hizmetlerdir. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yayınlanmış olan Sivil Hava Ulaşımına Açık Havaalanlarında Yer Alan Terminaller ile Sıhhi İşyerleri için İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik (SHY-33B) incelendiğinde başlıca ticari faaliyetlerin aşağıdaki gibi olduğu görülmektedir:
a. Gümrüksüz (duty-free) satış,
b. Yiyecek-içecek hizmetleri: Kafeler, kafe-barlar, restoranlar, pastaneler,
c. Dinlenme, eğlenme ve kültürel hizmetler: Otel, sinema, tiyatro, konferans ve toplantı salonları,
oyun ve eğlence hizmetleri, internet salonları, özel yolcu salonları,
d. Bankalar ve döviz büroları,
e. Yolcuya yönelik kişisel hizmetler: Kuaför, güzellik salonları ve SPA hizmetleri, sauna, hamam, duş hizmetleri, kısa süreli yatak ve dinlenme hizmetleri, masaj salonları, spor salonları, kuru temizleme hizmetleri, bagaj taşıma hizmetleri, fotoğrafçı, bagaj/eşya emanet hizmetleri, ayakkabı boyama ve aksesuar satışı, kuyumculuk,
f. Diğer alışveriş hizmetleri: Büfeler, süpermarketler, gazete bayileri, kitapçılar, çiçekçiler,
g. Taşımacılık hizmetleri: Taksi, araç kiralama, terminal içi taşımacılık,
h. Otopark: Araç park yeri hizmeti, valet hizmeti

Toplumların kalkınmasında çok önemli bir rolü olan ulaştırmanın,
ayrıca ekonomik, çevresel, sosyal ve politik katkısı da bulunmaktadır.

Aslında ulaştırma; yer değiştirme, dağıtma, aktarma, nakliye, taşıma,
iletme, götürme, transfer etme, vardırma, dolaştırma gibi kavramlara yakın olan bir terimdir ve kısacası insanın ya da nesnenin mekânda bir noktadan diğerine gitmesi veya götürülmesi işidir.

Maliyetleri düşürücü etkisi vardır.

Roma İmparatorluğu döneminde ise hem turistik amaçlı esas olarak da ticari seyahatin gelişmesi ile nitelikli yol yapımı önem kazanmış, yollar
mermer ve benzeri sert, dayanıklı maddeler ile kaplanmıştır.

1771’de bir Fransız mühendisi, ilk kez üç tekerlekli bir araç yapmış ve
buna kendi kendisine hareket eden anlamında otomobil adını vermiştir.

Dış Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü.

DENİZYOLU

feribot

kruvaziyer

yat

Havacılığın gelişme dönemi 1930’lardan itibaren yeni tip uçakların dizaynına ve üretimine sahne olmuştur.

Havacılık sektöründe 1945 sonrasında uzun mesafeli ve her hava şartında uçabilen, tarifeli hava taşımacılığına başlanmıştır.

Devlet sübvansiyonu ve desteği hava taşımacılığının sektörel özelliklerindendir.

Yüksek sendikalaşma oranı hava yolu taşımacılığının hizmet sektörü olması dolayısıyla sahip olduğu bir özelliktir.

Düşük maliyetli havayolu işletmelerinin geleneksel havayolu işletmelerinden başlıca farkları;

• Tek tip filo yapısı,
• İnternet üzerinden doğrudan satış,
• Sık uçan yolcu programları kullanmama,
• Uçak içinde ücretli ikram,
• Uçuşlarında ikincil havaalanlarını kullanma,
• Kısa ve orta mesafeli uçuşlar,
• Hızlı turn around (bir uçuştan diğer uçuşa kadar geçen süre) zamanı,
• Direkt, aktarmasız uçuşlar ve
• Katı bagaj kısıtlamalarıdır.

Charter havayolu işletmelerinin özelliklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz; 
• Geleneksel havayolu işletmelerine göre uçak kulanı oranı çok daha yüksektir. Genellikle çok
kısa hatlarda uçuş düzenlemezler, buda yerde daha az zaman geçirme anlamına gelir. Genellikle
uçuşlarını geceleri yaparlar.
• Yer hizmeti maliyetleri, geleneksel havayolu işletmelerine kıyasla daha azdır (daha az kontuar
açmalarından, koltuk numarası vermediklerinden vb.). sezonluk personel çalıştırırlar.
• Yolcu hizmeti harcamaları kabin ekibi sayısını minimumda olması ve gidilen istasyonda yatı
olmadığı için daha azdır.
• Biletleme, satış ve promosyon gibi harcamaları yoktur. Ayrıca gelir yönetimi gibi alanlarda
çalıştırmak için yüksek maliyetli işgücüne ihtiyacı yoktur.
• Oturma düzeni sık olduğu için, koltuk başına düşen maliyetler daha azdır.
• Doluluk oranları %100’e yakındır.