TURİZM SOSYOLOJİSİ

Kitle Turizmin Tarih öncesi

Güney Fransa

2000

Romalılar

Avrupalılar

Safarnāmé

Kültürel çekicilik

Avrupa’nın yeni dünya kolonyalizmi, 1500 ve 1600’lü yılların keşiflerinin ayakları üzerinde
1700’lü yıllarda ortaya çıkmaya başladı.

Romantizm

Turizm, modernitenin yaşam koşullarında ortaya çıkmıştır ve moderniteden bir kaçış değil, onu içinde barındıran bir deneyimdir.

Turizm tarihi ile ilgili incelemeler, avcı toplayıcı dönemden itibaren mevcuttur. Tarihte insanlığın hemen dönemi ile ilgili seyahat hareketleri ile ilgili çok fazla bilgi yer almaktadır ve bu konuda çalışmalar devam etmektedir. Ancak, turizm, daha çok kapitalizmin gelişmesi ve boş zaman kavramı ile birlikte ele alındığından, çoğunlukla Endüstri Devrimi sonrası ve Batı medeniyeti temelinde ele alınmış olması başlıca eleştirilerden biridir.

Mevcut bilgiye göre, insanlar avcı toplayıcı dönemden beri, başta yiyecek bulmak gibi yaşamsal nedenlerle de olsa seyahat etmektedir.

Mısır Kraliçesi Hatçepsut'tun Afrika'da yer alan Punto ülkesine ziyaretini anlatan rölyefler, bilinen ilk seyahatname kabul edilir.

Roma Dönemi’nde çok canlı bir seyahat hareketliliği vardır, ancak bu seyahatler daha çok iş, askerî, diplomasi, önemli etkinlik ve dinî yerlere ziyaret gibi belli amaçlara yönelikti. Keyif için seyahat daha çok Yunanlılar’dadır. Kıtalar arası yollar ticaret ve askerî amaçla kurulmuş ve topumun sadece üst sınıfı seyahat etmiştir.

İnsan sağlığında bütüncül sağlık veya tıp anlayışı İlkçağ’da yaygındı. Buna göre, insan ruh, beden ve zihnen iyi olmalıydı. Sağlığın, sadece bedende hastalığın olmaması şeklindeki anlayış Ortaçağ’a aitken modern dönemde sağlık anlayışı giderek mikro alanlara kadar ayrışmıştır.

Ortaçağ’da İslam dünyasında hac ziyaretleri yoğun şekilde devam etmiştir. Nâsır-ı Hüsrev’in Safarnâme’si ilk hac kaydıdır. İbn-i Battuta’nın eseri Rıhle’dir. Tüccarlar, hacılar ve bilginler en çok ziyaret edenler olmuştur. Roma İmparatorluğu’na seyahatler çok fazla değildir. Başlıca ziyaret merkezi, hac merkezi olan Mekke’dir.

Rönesans, Avrupa’da önemli bir kültür, düşünce, sanat ve beraberinde ticarî hareketliliğin geliştiği dönemdir. Bu gelişmeler, üst sınıf mensubu ailelerin daha fazla sanat ve kültür birikimine önem vermesi ve genç erkek çocukların hayata atılmadan önce yetişmesine önem vermesini sağlamıştır.

Seyahat, öncelikle ulaşım imkânları ile ilgilidir. Avrupa’da demiryollarının Endüstri Devriminin ardından hızla gelişmesi, seyahatin sadece zorunlu veya üst sınıfa ait bir olgu olmaktan çıkarıp toplumun tüm kesimlerine yayılmasını sağlayan önemli bir olaydır.

Romantizm döneminde seyahat edenler, dünyayı olduğu gibi gözlemlemeyi amaçlamışlardır. Bu tür seyahatler mümkün oldukça yalnız şekilde dünya zenginliklerini duyumsamaya dayanır. Bu nedenle tüketimle bütünleşen bir turizmden söz edilemez.

Postmodernizm, turizm ve turistleri çoklu bakış açısı ve çeşitlilik ile yaklaşarak tiplere ayırmaktan kaçınır. Turistlerin modern sınıflara ayrılarak incelenmesi modern dönemdedir.