TURİZM SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 7

Sosyologların kültürün toplumda oynadığı role yönelik üzerinde düşündükleri
birçok soru içinde en temel olanları şu şekilde
sıralanabilir :
• Kültürün nasıl öğrenildiği ve bir kuşaktan diğerine nasıl aktarıldığı,
• Kültürün grup üyeleri arasında nasıl sürdürüldüğü,
• Grubun sosyal yapısı üzerinde kültürün ne gibi etkilerinin olduğu,
• Kültürel anlamların nasıl yorumlandığı ve farklı kültürlere nasıl geçtiği 
• Kültürün toplumsal bir grubun içindeki güç dağılımında ne gibi bir rol oynadığı• • Dilin kültürel ve ulusal kimliğin devamında ne gibi bir role sahip olduğu,
• Kültürel değişimi neyin tetiklediği,
• Nasıl iletişim kurduğumuz ve sembolleri nasıl okuduğumuz

Kültürün ne olduğunu, nasıl değiştiğini ve toplumsal yaşamın diğer alanları ile nasıl bir ilişki kurduğunu anlamak sosyolojik düşüncenin merkezindedir. Sosyologlar, kültür kavramını çoğunlukla toplumsal bir olgunun biyolojik ya da fizyolojik açıklanmasına bir alternatif olarak kullanmaktadır.

Maddi kültür ögeleri, somuttur ve ticari faaliyetlere konu olmaktadır. Bu kültür şekline örnek olarak eserler, güzel sanatlar, tüketim maddeleri, evler ve kiliseler girmektedir. Tac Mahal, Hindistan'ın Agra şehrindeki çok bilindik bir anıt mezardır ve maddi kültür içine girmektedir.   

Kültürün maddi olmayan unsurları: Kültürün maddi, somut hâllerinin anlaşılması, maddi olmayan unsurları içine alan evrimsel kültür süreçlerini kavramaktan çok daha kolaydır. Kültürün maddi olmayan ifadeleri (somut olmayan) olarak bilinen süreçler kültürün geleneksel pratiklerini ve ifadelerini içermektedir. Bunların arasına danslar, normlar, değerler, merasimler, inançlar ve kültürel kimlikler girmektedir .B,C,D,E seçenekleri  bunları kapsar.

Bourdieu, kültürel ürünleri anlamak ya da takdir etmek için insanların onları tanımasına ve yorumlamasına olanak tanıyan kültürel sermayeye ulaşmaları gerektiğini belirtmektedir. Bu bakış açısıyla, bir sanat eseri yalnızca ona dair bilgisi olan biri için anlam taşımaktadır. Burada eserin içine kodlandığı kodun anlaşılması, kültürel yetkinlik, bir diğer deyişle sahip olunan kültürel sermaye aracılığıyla mümkündür. Bu sermaye yetiştirme, eğitim ve diğer sosyalleşme biçimleri ile edinilir.

Kültürel homojenleşme, kültürün küreselleşmesi hakkındaki tartışmaların da bir parçasıdır. Bu tartışmalar, küresel bir kültüre doğru gidip gitmediğimiz konusunda bir uzlaşıya varmak için çabalar. Küresel medya, iletişim teknolojilerinin gelişmesi ve ulaşımda kat edilmiş olan ilerlemeler; dünyayı daha küçük bir yer hâline getirerek geleneksel kültürlerin hayatta kalmasını  kolaylaştırmayıp zorlaştırmakta ve kültürel farklılıkları eritmektedir.

Kültürleşme kuramına göre iki kültür uzun süreli iletişim hâlinde olduğunda fikir ve ürün değişimi meydana gelir. Ne var ki bu değişim süreci, eşit değildir. Bunun nedeni ise güçlü olan kültürün baskın olacağı ve daha zayıf olan kültürü ayna imajına dönüştürmeye başlayacağıdır. Kültürün görece gücü, sosyoekonomik durumuna, nüfus büyüklüğüne ve arayışında olduğu iletişimin türüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Turizm alanında bu kuramı ele alan birçok araştırma, geleneksel üçüncü dünya kültürlerinin, nispeten zengin sayılabilecek turistlerin zevklerinden etkilenerek aşamalı olarak zayıfladığını tasvir etmiştir. Buna karşın, kültürleşmenin belirtileri üçüncü dünya destinasyonları ile sınırlı değildir. Endüstriyel bir toplumun bir parçası olmasına rağmen turizme başlamadan önce kapalı ve geleneksel bir yapıda olan bölgelerin, iç turizmin kültürel etkilerine maruz kalmasıyla da benzer durum ve eğilimler baş gösterebilir.

Etnik köken kavram olarak ırka benzer. Ancak ırklar genellikle ten rengi olmak üzere fiziksel özellikler temelinde ayırt edilirken etnik ayrımlar genellikle dil, tarih, din ve gelenekler gibi kültürel özelliklere odaklanır.

Otantikliği sorgulanan öge eğer bir nesne ise bunun yargısına varmak kolaydır (ürünler, sanat eserleri, mimari, kıyafet vb.). Otantiklik sertifikası ile üretiminden itibaren ürünün değişime uğramadığı kanıtlanabilir. Maddi olmayan öge (dil, festivaller, ritüeller ve genel olarak turist deneyimi gibi) sorgulandığında otantikliğin belirlenmesi çok daha zor bir hâl almaktadır. Genel olarak bir öge gelenek ve göreneklere göre icra ediliyorsa ya da sunum ya da performansın geleneksel kültüre dayanan kökenleri varsa sahici, gerçek ya da eşsizdir.

Postmodernist yaklaşım: Bu yaklaşım kopyalarla orjinaller ya da işaretlerle gerçek arasındaki ayrımın kaybolmasıyla karakterize edilir. Modern dünya bir üstgerçekliktir, ne gerçek ne de sahtedir. Modern dünya aynı zamanda, orijinali ya da merkezî yahut gerçek bir referans noktası olmayan, sadece sonsuz bir simülasyon olarak açıklanır. Bu doğrultuda postmodernistler otantikliğin sonunun geldiğini savunur ve turizmdeki otantiklik yoksunluğunu bu şekilde doğrularlar.

Alçak kültür: Kitle kültürü olarak da bilinir. Eleştirel olarak alçak sıfatı ile kullanılır. Basit olarak para için üretilmiş, anlık tüketime hazır ve sanatsal değeri uzun sürmeyen kültür ögelerine yönelik kullanılır. Yüksek kültür: Alçak kültürün tam tersidir. Yüksek kültürün geçmişe ait olduğu düşünülür. Gerçek anlamda eleştirel, sanatsal ve entelektüel kültür ögelerine yönelik kullanılır. ‘Karşı kültür’ ise politik, dinî, sosyal ve ekonomik baskının karşısında yer alan bir tavrı ortaya koymaktadır. Bu kültür, kültürel normlar, başkaldırı ve aktivizm için politik ve sosyal bir yorum yaratılmasına aracılık eder.

Normlar,  bilgi ve kurallar gibi kültürün maddi olmayan (manevi) özellikleri içinde yer alır. Normlar, sosyal değerlerden türemektedir. Normlar, çeşitli durumlardaki uygun davranış kalıplarını belirleyen paylaşılan kurallar ve beklentiler bütünüdür. Normlar, bize ne yapmamız gerektiğini söyler (sıramızı beklemek, faturalarımızı zamanında ödemek, yaşlılara saygılı davranmak vb.), aynı zamanda bizi ne yapmamamız gerektiği konusunda yönlendirir (eşe şiddet uygulamak, ibadet sırasında kötü sözler söylemek ya da kırmızıda geçmek vb.). Normlar zamanla içselleştirilir ve kültür gibi bireyin bir parçası olurlar.  İki çeşit norm bulunmaktadır ;

İdeal normlar; insanların ideal koşullar altında ne yapması gerektiğini tanımlamaktadır. Yalınlık temel özellikleridir ve istisnai durumlara izin vermez. Çocukken ebeveynlerimiz ve ailemizden öğrendiklerimiz,  gerçek değil ideal normlar kapsamına girmektedir.

• Gerçek normlar; farklılaşmaya izin verirken insanların gerçekte nasıl davrandığını belirtmektedir. İnsanların gerçekte nasıl davrandığını belirler.

Sorudaki I,IV no’lu seçenekler yanlış olup,  doğru seçenekler II,III no'lu seçeneklerdir.

2000’li yıllardan sonra

Performans yaklaşımı

Sahnelenen otantiklik

Turistler öngörülen rotaları takip eden pasif tüketicilerdir.

Turist deneyiminin görsel yönlerine odaklanmanın turisti görünmez veya alakasız hâle getirdiği ve yok saydı­ğı savunulmaktadır.

Turizm pratiklerine ilişkin araştırmalarda çok boyutlu, deneysel ve bedenleşmiş turizm uygula­malarına doğru bir ilgi olmuştur.

Tur otobüsleri, seyahat acenteleri

Heterojen alanlar

Turizm turistlerin kimlik arayışlarında da bir aracı olmaktadır; kişiler, turistik performansları kimliklerini ifade etmek ve geliştirmek için bir araç olarak görmektedirler.

Kültür metalaştırılarak, ticari bir ürüne dönüştürülüp satılır.