Turizm Plan ve Politikaları: Örnek Olaylar

Turizm planlanı ve politikası oluşturulurken en temel sürdürülebilir turizm planlama tekniği, taşıma kapasitesinin analizidir. 

Taşıma kapasitesi fiziksel değil ekonomik, ekolojik ve sosyal taşıma kapasiteleri şeklinde de ortaya çıkar. Tüm taşıma kapasitelerinin belirlenmesi, bir destinasyonda kaliteli bir turizm gelişimini de mümkün kılacaktır.

Turizm açısından Malta, güzel plajlarına ve manzarasına eşlik eden Akdeniz iklimini ziyaretçilere sunarken; arkeolojik kalıntıları, tarihi yerleri, geleneksel köy ve yaşam tarzı ile çekicilik yaratmaktadır. Ayrıca diğer Avrupa kentlerine yakındır. Bu nedenle hava ulaşımı ile turistlerin ziyaret ettikleri bir ülkedir.

Malta’yı, az para harcama tutumuna sahip İngilizler ağırlıklı olarak ziyaret etmektedir. 

Malta Adaları Turizm Planı 1989 yılında hazırlanmıştır. Plan, ülkenin genel plan ve politikalarına uygun şekilde tasarlanmıştır.

Malta'nın çevre analizi ile korunması gerektiği belirlenen alanlar, tarımsal alanlar, ekolojik alanlar, jeolojik alanlar, entomolojik alanlar ve ornitolojik alanlardır.

Malta'nın mevcut kara kullanımında haritalanan kategoriler, gelişim sınır bölgeleri, endüstriyel alanlar, havalimanı ve çevresidir. 

Malta'nın turizm planlama yaklaşımında turizm çekicilikleri, Tarihi Çekiciliğe Sahip Alanlar, Kuleler, Kaleler ve Saraylar, Geleneksel Köyler ve Kümelenmeler, Başlıca Panoramik Alanlar ve Plajlar olarak belirlenmiştir. 

Öncelikle, ulaşım sektörü örgütlenmesi gözden geçirilmiştir. Sonra, Malta’ya ulaşımı sağlayan hava ulaşım koşulları belirlenmiş ve seyahati kolaylaştırıcı tedbirlere odaklanılmıştır. Adalara ve adalar arası deniz ulaşım yol ve araçları incelenmiştir. Otobüs, taksi, kiralık araç hizmetleri gibi ada içinde dolaşımı mümkün kılan araçlar da değerlendirilmiştir. Tur operatörlerinin düzenlediği kısa kruvaziyer turları da ayrıca mercek altına alınmıştır. Planda ulaşımı her açıdan geliştirmeye yönelik öneriler yer almaktadır. 

Umman'ın turizm planında yer alan hedefler;

-Hem iç hem de dış turizm pazarlarına yönelik olarak, Sultanlığın çekiciliklerini ön plana çıkaran bir turizm stratejisinin geliştirilmesi,

-İklim ya da kıyı coğrafyasından daha ziyade kültürel, doğal ve görmeye değer manzara çekicilikleri üzerine stratejileri oturtmak,

-Kültürel değerleri ve çevreyi korumayı ön planda tutacak şekilde sınırlı bir turizm hareketliliğini mümkün kılarak potansiyel ekonomik getiriyi maksimize etmek,

-Bölgesel ekonomik eşitsizlikleri azaltacak ve ekonomiyi çeşitlendirecek fırsatları yaratmaktır.

Umman'ın doğal ve kültürel çekiciliklere odaklanan turizm gelişim planı için yapılan alan araştırması ve değerlendirmesi sonucunda belirlenen üç temel kategori, a) panorama ve doğal özellikler, b) sosyokültürel özellikler ve c) tarihi yapılardır. Panorama ve doğal özellikler; kurumuş dere yatakları, dağlık alanlar, manzara rotaları, kumsallar üzerine odaklanmaktadır. Plan, ayrıca doğal flora ve faunayı da analiz etmiştir. Plan, ayrıca, tarihi geçmişe dayalı olarak Umman’ın kültürel köklerini aldığı tarihi kasaba ve köyleri, Umman halkının kültürel yaşam tarzlarını en iyi yansıtan yerleşim yerleri olarak kabul etmekte ve deneyimlenmek üzere 3 coğrafi alan sunmaktadır; a) kıyılar b) dağlar ve c) çöller. Arkeolojik ve tarihi yapılar ise A sınıfı, B sınıfı ve C sınıfı olarak sınıflandırılmıştır. 

Goa'nın taşıma kapasitesinin analizinde plaj taşıma kapasitesinin standart ölçüsü her turist yatağı başına 40 metrekarelik plaj alanı ortalama yoğunluğun olmasıdır. Bu standart ölçü, turistlerin sezonluk ziyaret sayıları ile yerli turistlerin yabancı turistlere göre plajları daha az kullanmaları gerekçesinden hareketle belirlenmiştir.

65 kilometrelik uzunluğa sahip bir plajın ancak 46 kilometresinin yani %70’inin kullanılmasının nedenleri şunlardır;

-Alanın, hindistan cevizi ağaçlarından ve sahil olmaktan kaynaklı bitki örtüsünden oluşan peyzaj karakterini korumak,

-Balıkçı köyleri gibi sahil şeridinde yer alan köyleri korumak. 

-Tüm sahilin aralıksız gelişiminden ziyade belirli aralıklarla bitki örtüsünü bozmadan kümelenme şeklinde gelişimini desteklemek,

-Aşırı binalaşmadan kaynaklı sahil şeridinin karakteristik yapısının bozulmasını önlemek,

-Yerel halkın da rekreasyon ve diğer ihtiyaçlarını karşılayacak halk plajlarını oluşturmak.

Zanzibar'ın Turizm Planında, bölgelerin turizm gelişim bölgeleri olarak yer alabilmesi için saptanan kriterler şunlardır;

-Bölgede en az bir ya da daha fazla çekiciliğin olması,

-Turistlerin konaklamalarının, sosyal ve çevresel sorun yaratmadan gerçekleşmesi.

-Turistlerin Zanzibar ya da Pemba adalarına giriş noktalarında (havalimanı ya da liman gibi) yeterli ulaşım olanaklarının olması

-Turizm gelişim bölgeleri arasında ya da turistik çekiciliklere ulaşım araçlarının yeterli olması,

-Altyapının özellikle su, elektrik, atık ve kanalizasyon sistemi ve telekomünikasyon hizmetlerinin yeterli olması,

-Bölgede turistik olanak ve tesislerin varlığı ya da geliştirilme potansiyeli,

-Bölgede konaklama olanak ve hizmetlerinin varlığı,

-Yerel halkın desteği ve turizmin gelişimine ilgisi,

-İstihdam ve ekonomik faaliyetlere olan ihtiyaç.

Ambergris Caye master planında yer alan 3 önemli kısım, tüm adayı ele alan ulusal gelişim stratejisi, sadece San Pedro’nun detaylı kullanımına yönelik San Pedro Bölgesel Planı ve Turizm master planın uygulanmasını kolaylaştıracak örgütsel çerçevedir. 

Ambergris Caye master planının değerlendirmesi şu maddelerden oluşmaktadır:

-nüfus ve istihdam,

-fiziksel ve çevresel özellikler,

-San Pedro,

-iletişim ve ulaşım (kara, hava ve deniz taşımacılığı),

-altyapı (su arzı, kanalizasyon, elektrik ve telekomünikasyon)

-yasal ve örgütsel çerçeve

Bu plan turizmin her bileşenini kaleme almıştır. Gelecek yıllarda tesisler yeterli olmayacağı için pazar gelişiminin yavaş gerçekleşmesi bir gelişim stratejisi olarak benimsenmiştir. Mekansal gelişim açısından turizm bölgelerinin oluşturulması tasarlanmıştır. Önem derecesi olarak 3 tanesi birincil, iki tanesi ikincil, 3 tanesi de üçüncül olarak sınıflandırılmıştır. Turizm bölgelerini birbirine bağlayan turist tur rotaları tanımlanmıştır. Planda, turistler için enformasyon merkezi, doğa tanıtım sergileri, tıbbi destek klinikleri ve ticari tesisler olmak üzere çeşitli hizmetlere yer verilmektedir. 

Planın uygulanmasında iki aşamalı bir süreç önerilmektedir. Öncelikle, ilkesel olarak onay gerekmektedir. Bakanlık Koordinasyon Komitesi kurulmalı ve planın etkilediği her Bakanlık ve devlet organları temsilcileri bu komitede yer almalıdır. Komite, detaylı bir şekilde planı inceledikten sonra gerek gördüğü takdirde değişiklik talep edebilecektir. Sonrasında ise plan nihai olarak Kabine’ye sunulacak ve onay beklenecektir. İkinci aşamada ise; hem kamu hem de özel sektör işbirliği gündemdedir. Kabinenin onayını takiben, plan yayımlanmalıdır ve eğitim kurumlarında, kütüphanelerde, yazılı ve görsel basın başta olmak üzere Planın tanıtımı yapılmalıdır. Plandan etkilenen kesimin dahil olduğu toplantılar düzenlenmelidir. Özel sektör ile iletişim halinde olunmalıdır. Plana ilişkin her türlü kritik öneme sahip yorum yapılmalı ve Komite bu yorum ve eleştirileri dikkate almalıdır. Komite yaptığı incelemeler sonrasında sonucu onay için Kabine’ye sunacaktır.

Uganda Turizm uygulama kılavuzunun takip (izleme) aşamasında;

a) ilerlemenin ve performansın sürekli olarak takibi,

b) düzenli olarak verilerin yenilenmesi,

c) dönemsel olarak resmi takip ve değerlendirmelerin gerçekleştirilmesi önerilmektedir. 

Uganda Turizm uygulama kılavuzunda yapılacak güncellemeler için;

-Gelecek 10 yılda öngörülen turist sayısı ve özellikleri,

-Turizm konaklama tesislerinin envanteri,

-Revize edilen öngörülere göre konaklama tesislerine ilişkin programların güncellenmesi,

-Turizm bölgelerinde önceliklerin değiştirilmesine ilişkin herhangi bir ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesi,

-Brüt ve Net döviz geliri hesaplamaları gerekli görülmektedir.