TURİZM PAZARLAMASI

İşletmelerin sosyal medyada başarılı olmaları, etkin bir sosyal medya pazarlama stratejisi
geliştirmiş olmalarına bağlıdır. Sosyal medya stratejisini geliştirmeye çalışan firma, öncelikle şu soruları cevaplandırmalıdır; 
Sosyal medyanın felsefesi, marka konumlandırmasıyla uyuşuyor mu?
Tüketicilerin sosyal medyadaki yerini biliyor musunuz?
Hedeflediğiniz topluluklar markaların katılımına açık mı?
Sosyal medya için gerekli zaman ve parayı aktarmaya hazır mısınız?
Topluluklarla etkileşiminizi ya da söyleşinizi ateşleyecek bir başlangıç noktanız var mı?
Risk almaya hazır mısınız? Doğru cevap E seçeneğidir.

Türkiye ilk kez ODTÜ - TÜBİTAK iş birliği ile 1993 yılında internete erişmiştir. Sosyal medyanın temeli Web 2.0 teknolojisi üzerine kurulmuştur. Web 2.0, geleneksel medya monologlarının, sosyal medya diyaloglarına dönüşmesini sağlamaktadır. Sosyal medya; toplumun üst sınıflarının alt sınıfları yönettiği bir yönetim biçimi yerine, alt sınıfların üst sınıfları denetlediği, uyardığı ve geliştirmeye çalıştığı bir anlayışı ifade etmektedir. Bu nedenle alt sınıfın sürekli izlenmesinin gerektiği, çevrim içi etkileşim, etkili iletişim, paylaşım ve bilişim çağı olarak tanımlanabilir. Bu tanım pazarlama mantığıyla düşünüldüğünde sosyal medya, geleneksel pazarlamada gücü elinde bulunduran işletmelerin müşterileri yönettiği değil, yarattığı içerikle gücü eline alan tüketicilerin işletmeleri denetlediği, yönlendirdiği, geliştirdiği mecranın adıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Web 1.0 teknolojisi, tarihsel gelişim sürecinde üç aşamadan geçmiştir. İlki, yenilik aşamasıdır. Bu aşamada temel İnternet kavramları oluşturulmuş, donanım ve yazılım unsurları geliştirilmiştir. Bu dönem 1961-1974 yılları arasını kapsar. İkinci aşama, kurumsallaşma aşamasıdır. İnternete büyük çaplı örgütlerin finansal destek vermeye başladığı 1975-1995 yılları arasını kapsar. Tam da 1995 yılında Clifford Stoll adında bir yazar İnternet’in neden geleneksel araçların önüne geçemeyeceğine dair bir makale kaleme almaktadır. Üçüncü aşama 1995 sonrasını kapsamaktadır. Devletin İnternet’i sıradan insanların hayatlarının bir parçası haline getirmek üzere özel kuruluşları desteklediği yılları ifade etmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Web 2.0 uygulamaları kullanıcıyı bilginin tam ortasına yerleştirmiş, bilginin kaynağını değiştirmiş, bilgi alıcısı olması gereken kullanıcıları birer bilgi üreticisine dönüştürmüştür. Web 1.0 ve Web 2.0 teknolojilerinin uygulamadaki farklılıklarına bakıldığında Web 1.0'da ansiklopedik bilgiye Britannica Online üzerinden ulaşılırken Web 2.0'da söz konusu bilgilere, tüketiciler tarafından aşamalı şekilde oluşturulan Wikipedia üzerinden ulaşıldığı görülmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bugünün pazarlamacılarının markaları üzerinde tam bir kontrol güçleri yoktur. Çünkü artık işletmeler, tüketicilerin kolektif güçlerine karşı rekabet etmektedir. Bu yeni dönemde işletmeler tüketicilerle iş birliği yapmak zorunda kalmaktadır. Söz konusu iş birliği, pazarlama yöneticilerinin tüketicilerin düşüncelerini ve pazarı anlamak için onları dinlemesiyle başlayacaktır. Sosyal medya sayesinde pazardaki güç dengesi tüketici lehine bozulmaktadır. Yaratıcı tüketiciler sayesinde değer üretimi de işletmelerden tüketicilere kaymaktadır. Dolayısıyla seçeneklerden biri soru kökünde verilen durumun nedenini belirtirken diğer seçenekler sonucuna ilişkindir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Tüketiciler sosyal medya sayesinde daha önce deneyim yaşayan tüketicilerin görüş ve önerilerinden faydalanmaktadır. Bu bilgilerden faydalanarak satın alma gerçekleştiren tüketici, kendi deneyimlerini de yine sosyal medya üzerinden diğer tüketicilerin kullanımına açmakta ve onların karar süreçleri için girdi oluşturmaktadır. Bu döngü sosyal geribildirim döngüsü olarak adlandırılmaktadır. Turizm pazarlaması açısından bakıldığında aynı değişimin orada da yaşandığı görülmektedir. Turizm işletmelerinin tüketicileri konumunda olan kullanıcılar da sosyal medya aracılığıyla bilgi aramakta, karar sürecinde bu bilgileri kullanmakta ve kendi deneyimlerini de yine sosyal medya üzerinden paylaşmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Otel işletmelerinde bu faydaları sağlayan sosyal medya pazarlaması, destinasyon pazarlaması örgütlerinde de etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Destinasyon pazarlaması örgütlerinde sosyal medya pazarlaması;
• Ortak ilgi alanına sahip tüketicileri topluluklarda bir araya getirmek
• Kullanıcı tarafından yaratılan içerikler oluşturmak
• Fotoğraf ve video paylaşımını sağlamak
• Çok konuşulan yeni destinasyon deneyimi hikayeleri yaymak
• Güncel olay ve kampanyaları yaymak
• Ağızdan ağıza iletişim oluşturmak
• Geri bildirim almak amaçlarıyla kullanılmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Sanal topluluklarda topluluğun sınırını tüketiciler belirlemektedir. Tüketiciler kendilerini ortak bir ilgi alanı paydasında tanımlamakta ve topluluğun profili hakkında kendileri bilgi oluşturmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Sosyal medya pazarlaması, işletmelere pek çok avantaj sağlamakta ancak doğru kullanılmadığında bazı tehlikeleri de beraberinde getirmektedir. Sosyal medya pazarlamasının en önemli avantajlarından biri, marka inşası ve farkındalık yaratmadır. Sosyal medyada viral pazarlama ve ağızdan ağıza iletişim yoluyla markaların isimlerini duyurması mümkündür. Doğru cevap B seçeneğidir.

Turizm açısından bakıldığında bloglarda dört ana grup mevcuttur. Bunlar bireysel, kurumsal, iş birlikçi bloglar ve geleneksel medya bloglarıdır. The Cruise Log ise kruvaziyer endüstrisi ile ilgili geleneksel medya bloglarına bir örnektir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Sosyal medya platformlarını; Bloglar, Mikrobloglar (Twitter gibi), İnternet forumları (Google grupları gibi), İnceleme ve değerlendirme siteleri (Yelp gibi), Sosyal haber ve sosyal işaretleme siteleri (Digg, StumpleUpon, Pinterest gibi), Sosyal ağ kurma siteleri (Facebook, LinkedIn, Google + gibi), Medya paylaşım siteleri (YouTube, Flickr, Slideshare gibi), Sanal dünyalar (Second Life vb.) olarak sekiz baçlık altında toplanabilir. Bu sekiz temel sosyal medya platformunun yanı sıra, wikiler ve online sözlükler de kullanıcıların bir araya geldikleri ve yarattıkları içerikle birbirlerini ve  işletmeleri etkiledikleri mecralardır. Wikipedia, 262 dil ve 12 milyondan fazla başlığıyla insanlık tarihinin paylaşıma açık en büyük bilgi kaynağı olarak anılmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Sosyal medya, temeli Web2.0 teknolojisi ve felsefesi üzerine kurulu, içeriğin tüketicilerce yaratılmasına ve paylaşılmasına olanak veren İnternet tabanlı uygulamalardır. Dolayısıyla yaratıcı tüketicilerin üretimlerinin bir sonucudur. Bu süreçte Web2.0, geleneksel medya monologlarının, sosyal medya diyaloglarına dönüşmesini sağlamaktadır

Web 1.0 Teknolojilerinin Uygulamaları 

Statik reklamlar 
O-foto gibi fotoğrafları sadece kendi kullanımınız için saklayacağınız ortamlar 
Müzik indirmek için listeleri gezeceğiniz bir mp3.com 
Ansiklopedik bilgiye ulaşabileceğiniz yer Britannica Online
HTML kodlu kişisel web siteleri 
Alan adı için akılda kalıcı tanımlamalar seçmek
Sayfa görüntülenme sayısı 
İçerik yönetim sistemleri 
Klasör yapıları (Taxonomy)

Foursquare, kendi ağında oluşturulan mekânlarda yapılan check-inlerle kullanıcılarına nerede bulunduklarını paylaşma imkânı vermektedir. Sistemde yapılan check-inlerin haritada görünmesini sağlamakta, kullanıcılara arkadaşlarının nerede ve ne kadar yakında olduğunu da göstermektedir

Medya paylaşım sitelerinden Ustream.tv de canlı yayın yapabileceğiniz bir sosyal medya platformudur. Televizyon aracılığıyla canlı yayından ürünler hakkında içerik sunmanın zaman ve ekonomik maliyeti düşünüldüğünde bu platformun pazarlamacılara büyük fırsatlar sunduğunu söylemek mümkündür. Platformun işleyişi şu şekildedir. Firma, diğer  sosyal medya hesapları üzerinden gün ve saati duyurarak bir konu hakkında canlı yayında olacağını yayar. Takipçiler bu bilgiyi gördüklerinde ve sunulan bilgi ilgi alanları içerisinde yer aldığında belirtilen gün ve saatte ekranları karşısında olacaklardır. Örneğin; bir turizm acentesi, Ustream.tv üzerinden Antalya’da çocuklu ailelerin rahatlıkla tatil yapabileceği 10
belde hakkında bir canlı yayın yapacağını duyurduğunda bu çağrının karşılıksız kalma ihtimali oldukça zayıftır.

Online sosyal ağların turizm pazarlamasında kullanılması da mümkündür. Turizmde kullanımına örnek olarak “Cities I Have Visited” uygulaması verilebilir. Facebook üzerindeki “Cities I Have Visited” (Gezdiğim Şehirler) uygulaması, TripAdvisor sponsorluğundaki bir uygulamadır. Bu uygulama kullanıcıya gezdiği şehirleri harita üzerinde işaretleme
ve arkadaş listesindekilerin haritalarına da ulaşabilme imkânı sunar. TripAdvisor’la ilgili link aracılığıyla da bu gezileri sırasında çektiği fotoğrafları ve seyahat hikayelerini paylaşması mümkün olmaktadır

Bu web alanı seyahat ve otel işletmeciliği endüstrisinde de hedeflenmeye başlanmıştır. Örneğin; Starwood otelleri, sanal dünyalarda kullanıcı tarafından yaratılan içerik ve pazarlama iletişimi kurgusu için harekete geçmiştir. Hot Hotels için Second Life’ta sanal versiyonlar yaratmıştır. Bu sayede kullanıcılar bu otelleri ziyaret etmekte ve geri bildirim yapabilmektedir. Kurumsal olmayan bir web sitesi linkiyle çok göndericili ve alıcılı, içeriği kullanıcı tarafından yaratılmış, tüketiciden tüketiciye bir pazarlama konsepti oluşturmuştur.

Online sosyal ağlar içerisinde pazarlama açısından önemli olan bir diğer LinkedIn, Facebook ve diğer online sosyal ağlardan farklı bir iletişim diline sahiptir. Bu sitedeki içerikler daha formal bir dilde kaleme alınmıştır. Bu platform bir bakıma profesyonellerin buluşma noktasıdır. 2003 yılında yayına alına LinkedIn, profesyonelleri bir araya getiren bir iş ve kariyer sosyal ağıdır. LinkedIn sadece iş aramak veya eleman bulmak için değil sektörünüzün dünyadaki öncüleriyle tanışmak, iş bağlantıları kurmak, işinizle ilgili küresel tartışmalara dâhil olabilmek için kullanılabilecek önemli bir sosyal medya servisidir

Türkiye ise ilk kez ODTÜTÜBİTAK iş birliği ile 1993 yılında ABD üzerinden İnternet’e erişti (Tuncer, 2013).

Bu sekiz temel sosyal medya platformunun yanı sıra, wikiler ve online sözlükler de kullanıcıların bir araya geldikleri ve yarattıkları içerikle birbirlerini ve işletmeleri etkiledikleri mecralardır. Wikilerin tüm sosyal medya araçları içerisinde ülkemizde en az ilgi çekeni olduğu söylenebilir. Bir wiki yapısal olarak sayfalarının kullanıcılarının kendileri tarafından oluşturulduğu ve bir kullanıcının diğer kullanıcıların hazırladıkları sayfaları
istediği şekilde değiştirebildiği web sitesidir. Wikilerden belki de en bilineni, ansiklopedi hizmeti sunan wikipedia.org sitesidir. Wikipedia, 262 dil ve 12 milyondan fazla başlığıyla insanlık tarihinin paylaşıma açık en büyük bilgi kaynağı olarak anılmaktadır