TURİZM PAZARLAMASI

Pazarlama bilgi sisteminin geliştirilmesine ilişkin sürecin başlangıcında, işletmedeki pazarlama karar vericilerin tanımlanması yer almaktadır. Bunun ardından bu kişilerin bilgi gereksinimleri belirlenir. Sonraki aşamalarda ise bu bilgilerin hangi kaynaklardan ve yöntemlerle elde edileceği saptanır. Dolayısıyla soru kökünde yer alan aşamaların doğru sıralaması şu şekildedir: I. Gereksinim duyulan bilginin kalitesinin saptanması-III. Bilgi kaynaklarının tanımlanması-II. Bilgi saklama yerlerinin oluşturulması-IV. Veri işleme yöntemlerinin tanımlanması. Doğru cevap B seçeneğidir.

İç raporlama için muhasebe departmanı finansal raporları hazırlar; satışlar, maliyetler ve nakit akışlarına ilişkin ayrıntılı kayıtları tutar. Üretim departmanı; üretim miktarları, teslimatları ve stoklarına ilişkin bilgileri raporlar. İşletmenin satış gücü ise aracı kuruluşların tepkilerini ve rakiplerin faaliyetlerini bildirir. Pazarlama departmanı; müşteri demografikleri, psikografikleri ve alıcı davranışlarına ilişkin veri tabanı oluşturur. Müşteri hizmetleri departmanı, müşteri tatminine ve hizmet problemlerine ilişkin bilgi sağlar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Pazarlama istihbaratı, pazarlama çevresindeki gelişmelere ilişkin günlük bilgilerdir. İşletme çok önemli istihbarat bilgilerini, arz edenlerden, aracılardan ve müşterilerden de elde edebilir. İşletmelerin pazarlama yöneticileri çoğunlukla, işletme içi raporlama ve pazarlama istihbarat sisteminin sağladığı bilgilerin yanı sıra belirli sorunlara ya da pazarlama fırsatlarına odaklanan çalışmalara gereksinim duyarlar. Dolayısıyla pazarlama yöneticilerinin, pazarlama araştırmasına gereksinimleri vardır. Pazar incelemeleri, ürün tercihine dayalı pazar testleri, ürün ve bölgesel satış tahminleri ve reklam etkinliği ile ilgili araştırmalar pazarlama yöneticisinin istekleri arasında yer alabilir. İşletme, gereksinim duyduğu pazarlama araştırmalarını ya kendi bünyesi içinde yer alan pazarlama departmanına ya da işletme dışında yer alan bağımsız araştırma kuruluşlarına yaptırır. İşletmenin pazarlama istihbaratından ve pazarlama araştırmalarından elde edilen verilerin pazarlama yöneticileri tarafından etkin olarak kullanılabilmesi için analizinin yapılması zorunludur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bir işletmenin hazırladığı bir araştırma brifinginde şu bilgiler yer almalıdır:

Doğru cevap A seçeneğidir.

Belirsizliği azaltmanın en iyi aracı, bilgiye sahip olmak ve geliştirmektir. Bilgi çağı, işletmelerde önemli değişimlere neden olarak işletmelerin bilgiye dayalı kuruluşlara dönüşmesini sağlamıştır. Bu dönüşüm, bir işletme fonksiyonu olarak pazarlamayı da bilgiye dayalı
hale getirmiştir (Uygur, 2007). Bir başka ifadeyle kaliteli bilgi girdisi olmaksızın, pazarlama
karar süreci tahmin üretmekten ileriye gidemez. Pazarlama kararlarının anlamlı olabilmesi
için kaliteli bilgi geliştirmede yerine getirilen biçimselleştirilmiş tüm faaliyetler, turizm pazarlama araştırmalarını oluşturur.

İyi bir pazarlama bilgi sisteminin temel görevi, karar vericilerin gereksinim duyduğu bilgi türü, niteliği ve miktarı ile sunulacak bilginin türü, niteliği ve miktarı arasında dengeyi sağlamaktır. Pazarlama bilgi sisteminin başlangıcında, sistem yöneticileri karar vericilerle görüşerek onların istedikleri bilginin türü, içeriği, nitelikleri ve zamanlamasına ilişkin isteklerini öğrenirler. Ancak karar vericiler, kimi zaman istedikleri tüm bilgilere başlangıçta gereksinim duymazlar ya da kimi zaman gerçekten gereksinim duydukları bilgileri sistemden talep etmezler. Bunun yanı sıra Pazarlama Bilgi Sistemi, kimi zaman karar vericilerin istedikleri bilgileri tümüyle de sağlamayabilir. Bu tür sorunları ortadan kaldırmak için iyi bir bilgi ihtiyacı analizi yapılmalıdır. Bu yönde aşağıdaki tabloda yer alan soruların yanıtları bulunarak iyi bir sistem tasarımı gerçekleştirilebilir

Pazarlama Bilgi Sistemi bütün olarak işletme içi bilgi kaynaklarını, pazarlama istihbaratını ve pazarlama araştırması alt sistemlerini ifade eder. Bu bakış açısındaki çevresel
güçler, genel düzeydeki makro pazarlama ortamı ile tüketicilere ilişkin spesifik olayları
kapsamaktadır.

Pazarlama alanındaki karar vericilerin
tanımlanması
Gereksinim duyulan bilgi türlerinin
belirlenmesi
Bilgi kaynaklarının tanımlanması
Gereksinim duyulan bilginin
kalitesinin saptanması
Bilgi elde etme yöntemlerinin
tasarlanması
Bilgi saklama yerlerinin
oluşturulması
Veri işleme yöntemlerinin
tanımlanması
Verilerin biçimlendirilmesi/ sınıflandırılması
veri tabanlarının oluşturulması
Rapor şeklinin ve rapor iletme
sistemlerinin belirlenmesi
Özel araştırmalar ve yeniden gözden
geçirme yöntemlerinin belirlenmesi
Sistem
değerlendirmesi

Pazarlama alanındaki karar vericilerin
tanımlanması
Gereksinim duyulan bilgi türlerinin
belirlenmesi
Bilgi kaynaklarının tanımlanması
Gereksinim duyulan bilginin
kalitesinin saptanması
Bilgi elde etme yöntemlerinin
tasarlanması
Bilgi saklama yerlerinin
oluşturulması
Veri işleme yöntemlerinin
tanımlanması
Verilerin biçimlendirilmesi/ sınflandırılması
veri tabanlarının oluşturulması
Rapor şeklinin ve rapor iletme
sistemlerinin belirlenmesi
Özel araştırmalar ve yeniden gözden
geçirme yöntemlerinin belirlenmesi
Sistem
değerlendirmesi

Günlük, rutin faaliyetler sonucunda çok miktarda bilgi ortaya çıkmaktadır. Bir süpermarketten alışveriş yaptığınızda, mağaza yönetimi aldığınız ürünlerin stok kodunu, ödeme
yönteminizi, kupon veya herhangi bir satış geliştirme aracını kullanıp kullanmadığınızı,
hangi lokasyondaki mağazadan alışveriş yaptığınızı, haftanın hangi günü, günün hangi
saati alışveriş yaptığınızı kaydetmektedir. Aynı süpermarket, tedarikçisine gıda siparişi
verdiğinde satın alma talebi, siparişler geldiğinde ise sevk faturası oluşacaktır. Tüm bu
bilgiler toplanmakta ve yöneticiler için önemli bir bilgi kaynağı olarak rol oynamaktadır.
İç raporlama sistemi, sipariş, stok, alacaklar, faturalar gibi iç raporlarla elde edilen bilgiyi
toplamaktadır. Çoğu durumda iç raporlama sistemi, muhasebe bilgi sistemi olarak adlandırılmaktadır

Benzer sektör araştırmaları: Hizmet sektörü, kendilerine benzeyen sektörlerdeki
gelişmeleri araştırarak bilgi edinebilir. Örneğin; seyahat acentaları, ulaştırma sektöründeki gelişmeleri izleyerek kendi sektörü ile ilgili eğilimleri ortaya çıkarabilir.

Personel araştırması: İşletme içi pazarlama programının bir parçası işletmede
çalışan personele yönelik araştırmaların yapılmasıdır. İşletmede çalışan personel
de iç müşteri olarak kabul edilir. Onların işletme ile ürünlerine karşı düşüncelerinin ve önerilerinin öğrenilmesi, işletmede birçok sorunun giderilmesine katkıda bulunacaktır.

Sorun tanımlandıktan ve ele geçirilmesi gerekli bilgiler belirlendikten sonra doğru, güvenilir ve sorun için uyumlu verilerin toplanması gereklidir. Ancak verileri toplayabilmek
için verilerin hangi kaynaklardan elde edileceğinin bilinmesi zorunludur. Sorunun çözümüne yarayacak veriler ikiye ayrılır:
• İkinci elden veriler
• Birinci elden veriler
İkinci elden veriler (Tenekecioğlu, 1986):
İşletme içi kaynaklar: Araştırmayla ilgili işletmenin normal faaliyetleri sırasında
tuttuğu kayıtlar ve dokümanlar, ikinci elden verilerin işletme içi kaynaklarını oluşturur.
İşletmenin bilanço, kâr ve zarar cetvelleri, alacak hesapları, müşteri siparişlerine ilişkin
kayıtlar, satış rakamları ve masraflar, satış elemanlarının verdikleri raporlar, ikinci elden
verilerin elde edilmesinde yararlanılan işletme içi kaynaklara örnek olarak gösterilebilir.
İşletme içi kaynaklardan veriler, özellikle satış kayıtlarından yararlanarak ele geçirilir.

Doğru yanıt C şıkkıdır.

Doğru yanıt E şıkkıdır.

Doğru yanıt B şıkkıdır.

Doğru yanıt D şıkkıdır.

Doğru yanıt A şıkkıdır.

Doğru yanıt C şıkkıdır.

Doğru yanıt D şıkkıdır.