TURİZM PAZARLAMASI

İç çevre faktörleri, işletmeyi oluşturan alt sistemler olarak tanımlanabilir. İşletmenin sahip olduğu kurumsal kültürü, yönetimi, finansmanı, insan kaynakları, pazarlama, üretim alanındaki faaliyetlerin her biri işletmenin bir bütün olarak etkili olmasına ve verimliliğine katkı sağlayacaktır. Bu faktörlerin rakip işletmelerden daha iyi ve etkili olması işletmenin, pazarda rekabet avantajı elde etmesini sağlayacaktır. İç çevre, işletmenin içinde olduğu için bu çevrenin kontrolü mümkündür ve kolaydır. İşletme içi çevreyi, işletme içi makro ve işletme içi mikro çevre faktörleri olmak üzere iki grupta inceleyebiliriz.

Dış çevre de kendi içinde makro ve mikro olmak üzere ikiye ayrılır. İşletme dışı çevrenin kontrolü genellikle güçtür ya da olanaksızdır. İşletme, bu çevreyi ve bu çevrede doğan her türlü fırsatı değerlendirmeye çalışır ve izler. İşletmeler, büyüklüğüne ve gücüne göre bu çevrede meydana gelen tehditlerden de etkilenir. İşletme dışındaki çevre sürekli bir değişim içindedir. Bu değişime ayak uydurabilen işletmeler ayakta kalabilirken ayak uyduramayanlar piyasadan çekilmek durumunda kalmaktadır.

İşletmenin dış çevresini makro ve mikro olarak sını andırırken uluslararası çevre, bu sını andırmanın dışında kalmaktadır. Esasen, uluslararası çevre kontrol edilemez bir çevre olması nedeniyle makro çevre olarak kabul edilmektedir. Uluslararası pazarlar için demografik anlamda aile biçimlerinde, gelenek ve davranışlarda, eğitim seviyelerinde ve konuşulan dillerdeki farklılıklar önem taşımaktadır. Ekonomik etkenler söz konusu olduğunda, bir ülkenin ekonomik gelişmişlik düzeyi ve altyapısı, yabancı pazarlar için başlıca etkenleri oluşturmaktadır. Politik ve yasal güçler açısından ise yabancı pazarlar için önce göz önüne alınması gerekenler; ticaret engelleri (gümrük tarifeleri, ithalat kotaları, standartlar, kalite belgeleri, boykotlar gibi) ve yürürlükteki ticaret anlaşmalarıdır. Örneğin; uluslararası pazarda faaliyet gösteren bir işletme, ortağı olduğu işletmelerden ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ve ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi gibi uluslararası kalite belgelerine sa- hip olmalarını talep edebilir. Diğer bir örnek olarak, uluslararası fast food restoranı olan McDonald’s, yer aldığı pazarlardan biri olan Türkiye’de Türk müşterilerin damak tadına uygun bir menü seçeneği olan McTurko adlı ürününü piyasaya sürmüştür. Bu ürün, geleneksel Türk pidesinin arasına et ya da tavuk kö esinin, soğan, domates, marul ve çeşitli soslarla birlikte konulmasıyla hazırlanmaktadır. Ancak, uluslararası pazarda iş yapmayan, yalnızca yerli ziyaretçilere ve turistlere hitap eden turizm işletmeleri için uluslararası çevreden söz etmek mümkün olmayacaktır. Örneğin; yalnızca yerli ziyaretçilere hitap eden ve yöresel mutfak ürünleri satışı yapan bir restoranın uluslararası pazardaki gelişmeleri takip etmesi, dünya mutfakları sunan ve hem yerli hem de yabancı ziyaretçilere hitap eden bir a la carte restoran için olduğu düzeyde zorunlu ve önemli değildir.

İşletme Dışı Çevre Faktörleri

Makro Çevre

Ekonomik çevre

Demografik çevre

Ekolojik çevre

Sosyo-kültürel çevre

Politik ve yasal çevre

Teknolojik çevre

Rekabet çevresi

Mikro Çevre

Tedarikçiler

Aracılar

Rakipler

Müşteriler

Kamuoyu grupları

Pay sahipleri

İşletme Dışı Çevre Faktörleri Makro Çevre Ekonomik çevre Demografik çevre Ekolojik çevre Sosyo-kültürel çevre Politik ve yasal çevre Teknolojik çevre Rekabet çevresi Mikro Çevre Tedarikçiler Aracılar Rakipler Müşteriler Kamuoyu grupları Pay sahipleri

Ekolojik Çevre

Ekolojik çevre, dağları, denizleri, gölleri, nehirleri, ovaları, iklimi, yer altı ve yer üstü kaynaklarını içerir. Ekolojik çevrenin turizm sektörü için önemli bir çekicilik kaynağı olması nedeniyle turistik ürün, bahsi geçen tüm bu kaynaklar ile yakından ilgilidir. Diğer bir anlatımla, “turistik ürünün sermayesi, büyük ölçüde ekolojik çevredir” demek yanlış olmayacaktır.

Yaşam tarzı, insanların günlük yaşamlarında neyi niçin yaptıkları ve yaptıkları şeylerin kendileri ve başkaları için ne anlama geldiğini anlatmada yardımcı olan bir kavramdır. Toplumların kültürleri, yaşam tarzı üzerinde etkili olan önemli bir unsurdur. Toplumlar arasındaki kültürlerarası etkileşimin artmış olmasıyla birlikte yaşam tarzları benzerlik göstermeye baş- layabilir ancak aradaki farklılıkların tamamen ortadan kalkması, çok uzun zaman alabilir

İşletme İçi Çevre Faktörleri

Makro Çevre

Muhasebe-finansman

Üst yönetim

İnsan kaynakları

Araştırma ve geliştirme

Mikro Çevre

Ürün

Fiyat

Dağıtım

Tutundurma

Üst Yönetim

Üst yönetimin işletme kararlarına katılma derecesi, pazarlama kararlarını etkiler. Örneğin tek şahıs işletmesi şeklinde faaliyet gösteren bir işletmede işletme sahibi, ürününü kendisinin uygun göreceği şekilde müşterisine satabilir. Sözgelimi, az sayıda odası olan bir butik otelin sahibi, tutundurma çalışmaları kapsamında hiçbir mecrada reklam verilmemesini ve yalnızca ağızdan ağıza pazarlama ile otelin reklamının yapılmasını isteyebilir. Bunun aksine, kurumlaşmış, profesyonel işletmelerde bu konudaki yetki tümüyle yöneticiye ait- tir. İşletme sahibinin etkisi, yok denecek kadar azdır.

Gelirle ilgili tek pazarlama karması elemanı, fiyattır.

Araştırma ve geliştirme, bilimsel ve teknik bilgi birikimini arttırmak amacıyla sistematik bir temele dayalı olarak yürütülen yaratıcı çaba ve elde edilen bilgi birikiminin yeni uygulamalarda kullanımıdır. Özellikle de yeni ürün geliştir- me aşamasında AR-GE biriminin çabalarından yararlanılmalıdır. Pazarlama birimi yeni ürün geliştirmekten sorumlu olduğu için AR-GE ile yakın bir temas halinde olmalıdır. Hangi ürünün geliştirileceği, tüketici istek ve gereksinimlerinin neler olduğu, ürünün gereksinimi ne ölçüde karşılayacağı gibi konularda AR-GE departmanı ile işbirliği yapılarak başarıya ulaşılabilir.

Doğru yanıt D şıkkıdır.

Doğru yanıt A şıkkıdır.

Doğru yanıt C şıkkıdır.

Doğru yanıt B şıkkıdır.

Doğru yanıt E şıkkıdır.

Doğru yanıt A şıkkıdır.

Doğru yanıt C şıkkıdır.

Doğru yanıt D şıkkıdır.

Doğru yanıt A şıkkıdır.

Doğru yanıt B şıkkıdır.