Turistin Hak ve Yükümlülükleri

1945

Dünya Turizm Örgütü, turizmin toplum ve çevreye olumsuz etkilerini azaltmak, dünya turizminin sorumlu ve sürdürülebilir gelişimini sağlamak amacıyla turizmde küresel etik ilkeleri kabul etmiştir. Bu ilkeler, doğrudan veya çoğunlukla
dolaylı olarak turistlerin korunmasına hizmet etmektedir. Ancak Turizmde Küresel Etik İlkelerin 6. bölümünü oluşturan ve “turizmin geliştirilmesinde tarafların yükümlülükleri” başlığını taşıyan ilke, doğrudan tüketicilerin korunmasına yönelik
yükümlülükler içerir.

Dünyadaki en büyük turizm pazarını oluşturan Avrupa Birliği, üye ülkeleri ve konumu ile turist hakları konusunda da öncü bir rol üstlenerek, çeşitli uygulamaları hayata geçirmiştir. Bu bağlamda, Avrupa Birliği’nin tüketici politikası iyi bir örnek teşkil etmekte ve turizm sektörünü de yakından ilgilendirmektedir.

Tüketici, ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişidir. Diğer bir deyişle tüketici, sunulan mal ve hizmetleri günlük yaşamında kullanmak ya da tüketmek amacıyla satın alan kişidir. Dolayısıyla turist de bir tüketicidir.

Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliği’nin amacı devre tatil, ön ödemeli devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti, değişim ve yeniden satış sözleşmelerine uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.

Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği’nin (PTSY) 4.maddesinde tanımlandığı üzere paket tur sözleşmesi, paket tur düzenleyicileri veya aracıları tarafından ulaştırma, konaklama ve başka turizm hizmetlerinden en az ikisinin birlikte, her şeyin dâhil olduğu fiyatla satıldığı veya satımının vadedildiği ve hizmetin yirmi dört saatten uzun bir süreyi kapsadığı veya gecelik konaklamayı içerdiği sözleşme türüdür. Ayrıca söz konusu Yönetmelik’te paket tur sözleşmesinde yerine getirilmesi gereken temel yükümlülüklere yer verilmiştir. 

1. Yolculuğun başlangıç ve bitiş tarihi ile yeri,
2. Kullanılan ulaşım araçlarının türü ile
   yolculuğun sınıfı, hareket ve dönüş tarihleri, saatleri ve yerleri,
3. Konaklama tarihleri de belirtilerek konaklamanın türü, yeri, nitelikleri, sınıfı ve bu sınıflandırma Türkiye’de uygulanandan farklı ise bu farklılığa ilişkin uyarı,
4. Yemek planı,
5. Yolculukta izlenecek güzergâh,
6. Paket turun özelliklerine uygun olarak pasaport, vize, yaş ve sağlık şartlarına ilişkin bilgi,
7. Paket turun düzenlenmesi için asgari bir katılımcı sayısı öngörülmüşse bu sayı ve bu sayıya ulaşılamadığı takdirde katılımcıya paket turun iptalinin bildirileceği son tarih,
8. 1972 tarih ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’na göre düzenlenmesi zorunlu sigorta ile varsa diğer sigortalara ilişkin bilgi,
9. Turist rehberliği hizmetlerine ilişkin bilgiler.

1. Paket tur düzenleyicisi veya aracısı ve varsa temsilcisi ile katılımcının adı veya unvanı, açık adresi, telefonu ve diğer iletişim bilgileri,
2. Paket turun varış yerleri ile belirli bir süre kalınacak olması durumunda tarihleriyle birlikte kalış süreleri,
3. Paket turunTürk Lirası olarak vergiler dâhil toplam fiyatı,
4. PTSY’nin 9. maddesine göre fiyat değişikliğinin şartları,
5. Paket tur fiyatına dâhil olmayan vergi, resim, harç ve benzeri yasal yükümlülükler,
6. Ödeme planı ve şekli,
7. Katılımcı tarafından sözleşme kurulmadan önce paket tur düzenleyicisi veya aracısına bildirilen ve taraflarca kabul edilen özel talepler, mücbir sebep hâlleri ve bu hâllerde tarafların hak ve yükümlülükleri
8. özleşmeden dönme ve fesih şartları.

1. Yolculuğun başlangıç ve bitiş tarihi ile yeri,
2. Ara konaklamaların yapılacağı tarih ve yer ile aktarma bilgileri,
3. Katılımcıya yolculukta belirli bir yer tahsis edildiği hâllerde bu yer hakkında ayrıntılı bilgi,
4. Paket tur düzenleyicisi veya aracısının tur yerindeki temsilcisinin veya bir temsilcisi yoksa iletişime geçilebilecek yerel irtibat noktalarının adı, adresi ve iletişim bilgileri,
5. Yerel temsilcinin ve irtibat noktasının bulunmaması durumunda katılımcının paket tur duzenleyicisi veya aracısı ile en kısa sürede iletişim kurmasını sağlayacak bilgiler, Reşit olmayan kişilerin yabancı bir ülkeye seyahat etmesini veya orada kalmasını öngören bir sözleşme yapılmışsa, küçükle veya küçüğün kaldığı yerdeki sorumlu kişi ile doğrudan iletişim kurmayı  sağlayacak bilgiler ile
6. İptal masraflarını ya da kaza veya hastalık hâlinde ülkesine geri gönderilme de dâhil olmak üzere yardım masraflarını teminat altına alacak isteğe bağlı bir sigorta sözleşmesi yapılmışsa buna ilişkin bilgilerdir.

1. İşletmeler, fiyat tarifelerini içinde bulundukları yılın eylül - ekim aylarında onaylatırlar. Onaylanan fiyat tarifeleri, bir takvim yılı sonuna kadar geçerlidir. Yeni fiyat tarifesi onaylatma talebinde bulunulmaması hâlinde, onaylı tarifeler geçerliklerini korumaya devam eder.
2. Fiyat tarifelerinde, işletmelerin kendi türlerine ilişkin sunduğu her türlü yeme, içme, eğlence, spor ve sağlık gibi hizmetlerin türü, sunuluş biçimleri ve fiyatları açıkça belirtilmelidir.
3. Fiyat tarifelerinde belirtilmesi koşuluyla gece kulübü, diskotek, Amerikan bar, mini bar ve oda servisi hizmetleri için müşteriden farklı fiyat talep edilebilir

Belge sahibine fazladan alınan ücretin yirmi katı tutarında idari para cezası uygulanır. Ayrıca turizm yatırım ve işletmelerinin idaresinde ve işletilmesinde kusur, aksaklık ve eksikliklerin tespit edilmesi durumunda belge sahibine Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından uyarma cezası verilir. Uyarma cezasıyla birlikte, eksikliğin niteliği ve tesisin bulunduğu bölge dikkate alınarak, eksikliğin giderilmesi için altı ayı geçmemek üzere süre verilir. Uyarma cezasına ve eksikliğin giderilmesi için verilen süreye rağmen, belirtilen süre
içinde kusur, aksaklık veya eksikliklerin giderilmediğinin tespiti veya verilen uyarma cezasının tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde aynı bentlere göre
yeni uyarma cezasını gerektiren kusur, aksaklık veya eksikliklerin tespit edilmesi durumunda sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası uygulanacağı öngörülmüştür

Tesis tür ve sınıfının yazı, reklam, afiş, broşür ve benzeri araçlarla tüketiciye yanıltıcı şekilde tanıtılması da uyarma cezasını beraberinde getirmektedir. Bu durumda verilen uyarma cezasına rağmen, otuz gün içerisinde yanıltıcı tanıtıma son verilmemesi hâlinde ise on dört bin Türk lirası idari para cezası uygulanacaktır

Konaklama tesislerinde, işletme tarafından taahhüt edilmesine rağmen müşterinin konaklatılmaması veya bu hizmetin yakın çevrede aynı konum, tür ve sınıfta bir işletmede verilmesinin sağlanmaması hâllerinde hizmetin sağlanamadığı her bir oda için sekiz bin beş yüz Türk lirası idari para cezası uygulanır.

1. Mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kâr gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tespit edilmesi,
2. Mal veya hizmet piyasalarının bölüşülmesi ile her türlü piyasa kaynaklarının veya unsurlarının paylaşılması ya da kontrolü,
3. Mal veya hizmetin arz ya da talep miktarının kontrolü veya bunların piyasa dışında belirlenmesi,
4. Rakip teşebbüslerin faaliyetlerinin zorlaştırılması, kısıtlanması veya piyasada faaliyet gösteren teşebbüslerin boykot ya da diğer davranışlarla piyasa dışına çıkartılması yahut piyasaya yeni gireceklerin engellenmesi,
5. Münhasır bayilik hariç olmak üzere, eşit hak, yükümlülük ve edimler için eşit durumdaki kişilere farklı şartların uygulanması
6. Anlaşmanın niteliği veya ticari teamüllere aykırı olarak, bir mal veya hizmet ile birlikte diğer mal veya hizmetin satın alınmasının zorunlu kılınması veya aracı teşebbüs durumundaki alıcıların talep ettiği bir malın ya da hizmetin, diğer bir mal veya hizmetin de alıcı tarafından teşhiri şartına bağlanması ya da arz edilen bir mal veya hizmetin tekrar arzına ilişkin şartların ileri sürülmesi.

Seyahat acentesi, kâr amacı ile turistlere turizm ile ilgili bilgiler vermeye, paket turları ve turları oluşturmaya, turizm amaçlı konaklama, ulaştırma, gezi,
spor ve eğlence hizmetlerini görmeye yetkili olan, oluşturduğu ürünü kendi veya diğer seyahat acenteleri vasıtası ile pazarlayabilen ticarî kuruluşu ifade
etmektedir.

Seyahat Acentaları Yönetmeliği’nin amacı, seyahat acentelerinin hizmetlerine belirli kriterler ve asgari koşullar getirilerek turist haklarının korunması sağlanmaktadır.

Turizm Teşvik Kanunu’na dayanılarak çıkarılan Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin amacı; yeni turizm tesisi türlerinin gelişmesine olanak sağlanması, mevcut turizm yatırım ve işletmelerine ait tesislerin geliştirilmesi, turizm tesislerinin asgari niteliklerinin belirlenmesi, bu tesisler arasında standart birliğinin sağlanması ve kalitenin yükseltilmesidir.

1. Turizm tesislerinde bulunan yatak odalarında, asansörlerde, yüzme havuzlarında, eğlence yerlerinde veya kış sporları tesislerinde pistlerde işletmeler gerekli güvenlik önlemlerini almak zorundadır.
2. Güvenlik için müşteri yatak odası kapı arkalarında ayrıca sürgü gibi ilave kilit sistemi düzenlenir.
3. İlk yardım araç ve gereçleri bulunan revir ile müstakil belgelendirilen havuzlarda doktor hizmeti verilmelidir.
4. Asansör kullanımı zorunlu olan tesislerde, asansörün ulaştığı kattan aşağı
   veya yukarı doğru müşterinin ineceği veya çıkacağı kat sayısı; bir, iki ve üç
   yıldızlı oteller için en fazla üç, dört yıldızlı oteller için en fazla iki, beş yıldızlı
   oteller için ise en fazla bir olması durumunda bu katlar için asansör aranmaksızın müşteri merdiveni kullanımı işlev ve yöre özellikleri göz önünde bulundurularak kabul edilebilir. Asansörlerde alarm tertibatı ile havalandırma düzeneği bulunur.
5. Kış sporları yapılan tesislerde, kayak pisti kayak sporuna hizmet verecek şekilde hazırlanır ve pistin güvenliği için gerekli önlemler alınır. Tesislerde acil durumlarda hizmet vermek üzere gerekli yardım ekibi ve donanımı bulundurulur.

"Tanıtım bilgilendirme ve fiyat tarifelerini usule uygun düzenlemek" ile ilgili düzenleme Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik'te yer almaktadır.

" Açık büfelerde yiyeceklerin bozulmasını engelleyecek soğutucu ve ısıtıcı gibi düzenlemeler bulunur." maddesi Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik'te yer almaktadır.