TURİZM EKONOMİSİ

Sabit kur sistemi; ulusal para biriminin dış değerinin Merkez Bankası tarafından yabancı para
birimlerinin değerine ya da altın gibi başka bir değere bağlanması durumudur. Bu kur sistemi ilgili ülkenin Merkez Bankası tarafından değiştirilmedikçe sabit kalıp kur seviyesi garanti edilir

Döviz kuru, dövizin ulusal para cinsinden fiyatıdır.

Para politikası; ülke ekonomilerinde Merkez Bankaları (MB) tarafından para arzının yönetilmesidir.

Bankalar tarafından toplanılan mevduatın ne kadarının rezerv olarak tulup, ne
kadarının kredi olarak piyasaya sürüleceğine merkez bankası karara verir.

Merkez Bankasının para ve sermaye piyasalarından aracı kuruluşlar vasıtasıyla hazine bonosu, devlet tahvili gibi menkul kıymetleri almasına veya satmasına açık piyasa işlemleri denir

Uygulanan maliye politikaları kapsamında yatırım indirimi, vergi muafiyetleri,
vergi iadeleri, kredi ve sübvansiyonlar, idari harcamalar vb. şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Devletin tüm bu harcamaları genişletici maliye politikası çerçevesinde değerlendirilebilir.

Çarpan yöntemi: Eğitim, sağlık, güvenlik gibi alanlarda devletin milli gelirden bağımsız yaptığı otonom yatırımları nedeniyle toplam talepte ortaya çıkan artışın, denge gelir düzeyinde ve üretim düzeyinde yatırımın kendi büyüklüğünden daha büyük bir artışa yol açması durumudur. Buradaki artışın etkisi marjinal tüketim
eğilimine bağlıdır.

Turizm, toplamda 54 sektörden girdi almaktadır.

Ulusal hesaplarda net olarak görünmeyen ya da gizli olarak yer alan turizme ait hesapları daha net ve görülebilir kılmak ve turizmin ekonomi üzerindeki çeşitli etkilerini ayrıntılı olarak incelenmek adına turizm uydu hesapları geliştirilmiştir. Tablolar halindeki bu düzenlemeden amaç, turizmin gerek arz gerekse talep etkilerinin büyüklüğünün incelenmesi ve anlaşılmasıdır.

Turizmi teşvik kanununun yürürlüğe girdi 1982 yılından sonra ülkemizde turizm hızlı bir gelişme seyri izlemiş takip eden yıllar içinde Türkiye turizminin uluslararası turizm
gelirleri içindeki payı %2,5’den yaklaşık %5’e, son 10 yılda ise yabancı turist sayısı 33 milyondan 45 milyon kişiye ulaşmıştır.

Ticari bankanın iskonto ederek ticari işletmeden aldığı senedin Merkez Bankası tarafından tekrar iskonto edilmesine reeskont denir

Ülkeyi yöneten siyasi irade tarafından ekonomide dengeyi sağlamak ya da ekonomide ortaya çıkan dengesizlikleri gidermek için mali politika araçlarının bir hedef doğrultusunda kullanılmasına Maliye politikası denir.

marjinal tüketim eğilimi = 700/1000 = 0,7 olarak hesaplanır.

Burada artan gelirin harcanmayan 300 TL’si tasarruftur. 1000-700=300 TL tasarruftur.

Böylece 

marjinal tasarruf eğilimi = 300/1000=0,30

Ulusal para biriminin dış değerinin Merkez Bankası tarafından yabancı para birimlerinin değerine ya da altın gibi başka bir değere bağlanması durumuna Sabit kur sistemi denilmektedir

Ulusal hesaplarda net olarak görünmeyen ya da gizli olarak yer alan turizme ait hesapları daha net ve görülebilir kılmak ve turizmin ekonomi üzerindeki çeşitli etkilerini ayrıntılı olarak incelenmek adına geliştirilen hesaplamaya Turizm uydu hesapları denir.

Devletin, kendisine ait bankalar aracılığı ile piyasaya devlet iç borçlanma senetleri
(DİBS) sürerek piyasadan yapacağı borçlanma piyasadan para toplama anlamına geldiğinden ekonomi üzerinde daraltıcı etki yapmaktadır.

Turizmden elde edilen bir birimlik gelirin ekonomide el değiştirerek ilk aşamada elde edilen bir birimlik turizm gelirinden daha yüksek miktarda bölge ya da ülke ekonomisine yaptığı katkı turizmin çarpan etkisi olarak ifade edilmektedir. Turizm çarpan katsayısı, turizmden elde edilen her bir birim gelirin ekonomide el değiştirerek diğer kişi ve işletmeler için yaratmış olduğu miktarın başlangıçtaki miktara oranlanmasıyla elde edilir.

1982 yılında yürürlüğe giren 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, ülkeye kazandırdığı turizm gelirleri ve sosyal hayatta ortaya çıkardığı değişim ve dönüşümle yürürlük tarihinden günümüze kadar turizm sektörünün ülke gündeminde kalmasına, turizm için olmazsa olmaz olan konaklama, yeme-içme-eğlence gibi alanları kapsayan sektörel gelişime katkı sağlamıştır

Deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçları Binde 7.5 oranında turizm payı ödemek zorundadırlar.