Turist Rehberliği Alanında Bilgi Teknolojilerinin Kullanımı

1980 sonrası gelişen bilgi teknolojileri, turizm endüstrisinin hemen hemen her alanında kullanılmaktadır. Turizm endüstrisinin yapısını değiştiren söz konusu teknolojiler, aynı zamanda turist talepleri ve davranışlarında da büyük değişimler yaratmıştır. Mobil uygulamalar ile günlük hayatın bir parçası hâline gelen bilgi teknolojileri, tüketiciler, turizm işletmeleri ve turizm işgörenleri için önemli faydalar sağlarken, akıllı turizm kavramını da hayatımıza dâhil etmiştir.

CRS; hava yolu işletmelerinin önderliğinde kullanılmaya başlanan ve daha sonra konaklama ve seyahat işletmeleri tarafından da benimsenen merkezî rezervasyon sistemidir.

GDS; küresel dağıtım sistemleri ise özellikle ulaştırma ve konaklama işletmeleri gibi hizmet sağlayıcıları ile tur operatörleri, seyahat acenteleri ve tüketiciler arasında bağlantı kurarak, doğrudan rezervasyon yapılmasını sağlayan bir ağ sistemidir.

Turizm endüstrisi için inovasyon, yaratıcılık, problem çözme ve yeni düşünme biçimleri geliştirme açısından oldukça önemlidir. İnovasyon endüstriye yeni fırsatlar ve oyuncular getirirken aynı zamanda iş sürdürülebilirliği için lokomotif görevi de görmektedir.

Turistler, seyahatin planlanmasından seyahatin sonlanmasına kadar olan tüm süreçlerde destinasyonlar, rotalar, turistik noktalar, hava durumu ve ulaşım seçenekleri gibi önemli konularda bilgiye ihtiyaç duymaktadır. Turistik ürünün önceden test edilemiyor olması, kişilerin ancak ürünün bulunduğu yerde ürünü deneyimleyebilmesi ise doğru ve güvenilir bilgiye ulaşmanın önemini artırmaktadır. Diğer yandan seyahatini kişisel istek ve beklentilerine yönelik planlamak isteyen kişilerin sayısı da her geçen gün artmaktadır. Bu nedenle turizm, veri yoğunluğunun en yüksek olduğu ve bilgi teknolojilerin en çok kullanıldığı endüstrilerden biri olarak dikkat çekmektedir.

Özellikle ören yerleri gibi orijinal görüntüsünden oldukça uzaklaşmış kültürel miras alanlarının aktarımında teknolojiden yararlanmak, akılcı bir çözüm olarak önerilmektedir. Dijital içeriği gerçek nesnelerle kaplayan
artırılmış gerçeklik gibi teknolojiler aracılığıyla, turistlerin tarihî binaları ve müzeleri görme şekli
değiştirilebilir . Bu bağlamda turist rehberlerinin müzeler, anıtlar, sanat galerileri, tiyatrolar, arkeolojik, tarihî ve dinî yerler, kültürel festivaller ve etkinlikler dâhil olmak üzere birçok kültürel miras alanında akıllı teknolojilerden yararlanması, akılcı bir yaklaşım olarak değerlendirilmelidir. Nesnelerin interneti tabanlı uygulamalar, turist rehberliği alanında kullanılabilecek potansiyel teknolojilerden bir diğeridir. Söz konusu uygulamalar ile oteller, turizm ürünleri ve destinasyonlar arasında doğrudan ve aktif etkileşim kurmak
coğrafi konum teknolojisi ile tur programını daha aktif yönetmek gibi turun başarısını ve turistik deneyimi etkileyebilecek önemli konularda önemli avantajlar sağlanabilir.

Sensörler, görsel, işitsel ve dokunsal bilgilerle desteklenen sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojileri, turist rehberliği eğitiminde kullanılabilecek potansiyel teknolojiler olarak önerilmektedir Teoriden çok pratiğe yönelmesi gereken turist rehberliği eğitiminde özellikle sanal ya da artırılmış gerçeklik teknolojilerinden yararlanmak, teorik eğitimin desteklenmesi için oldukça önemlidir.

Oyunlaştırma, artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR).

İnsanları motive etmek, onları öğrenmeye teşvik etmek ve sorunları çözmelerini sağlamak hedeflenmektedir.

Sanal gerçeklik teknolojisi, bireylerin bilgisayar simülasyon sistemi aracılığıyla orada olma hissini
yaşadığı bilgisayar kaynaklı üç boyutlu ortamlar olarak tanımlanmaktadır. Kullanıcıların giyilebilir cihazlar aracılığı ile dâhil olduğu sanal ortam, kişilerin gerçek ile bağlantısı tamamen kopararak onlara o ortama ait olma hissi sunmaktadır.

Artırılmış gerçeklik insanların duyu ve becerilerini geliştirerek gerçek dünya ortamını sanal bilgi ile güçlendirerek, öğretimin etkinliğini ve öğrencilerin öğrenmeye katılımını geliştirip yeni bir öğrenme ortamına teşvik etmektedir.

17. yüzyıl itibari ile yaygınlaşan Grand Tour’lar ve Thomas Cook tarafından düzenlenen ilk paket turlar ile gerçekleşmiştir.

Seyahat acenteciliği faaliyeti niteliğinde olmamak kaydıyla kişi veya grup hâlindeki yerli veya yabancı turistlerin gezi öncesinde seçmiş oldukları dil kullanılarak ülkenin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal vb. değerleri ile varlıklarının kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılarak gezdirilmesini veya seyahat acenteleri tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentesinin yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütülüp acente adına yönetilmesidir.

Fiziksel ve dijital dünyayı birbirine bağlamak için önemli fırsatlar sunan nesnelerin interneti, turistler
ile oteller, turizm ürünleri ve destinasyonlar arasında daha doğrudan ve aktif etkileşim kurulmasını
sağlamaktadır.

Bu teknoloji sayesinde turist rehberleri, tur süresince ziyaret edilecek destinasyonlarda rota
belirleme ve seyahati planlama konusunda destek alabilir. Zaman, hız, tempo, mesafe, konum, yükseklik gibi konularda bilgi elde etmeye yarayan coğrafi konum teknolojisi, özellikle sıklıkla ziyaret
edilmeyen güzergâhlar hakkında güncel bilgileri almak ve grubu olası sorunlardan uzak tutmak
için oldukça faydalı olabilir.

Ses, video, 3D içerik gibi uygulamalar ile alanın orijinal dokusu daha görünür hâle gelmekte ve söz konusu uygulamalar ziyaretçilerin kişisel ihtiyaç ve beklentilerine hitap edebilmektedir.

Akıllı turizm, bilgi teknolojileri aracılığı ile turizm olayından bilgi edinmenin bir yolu olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle bir destinasyonun akıllı olması için teknoloji altyapısı üzerine inşa edilmiş yenilikçi bir turizm anlayışı benimsemesi gerekmektedir.

Akıllı turizm ile akıllı destinasyonlar, ulusal ekonomiyi destekleme, yeni iş alanları yaratma ve turistlere daha konforlu seyahatler sunma gibi avantajları bulunmaktadır.

İki elektronik cihazın haberleşmesini sağlayan NFC, Radyo Frekansı ile tanımlama tabanlı yüksek frekansta ve düşük bantta güvenli bir arayüz üzerinden veri haberleşmesini sağlayan kısa mesafe iletişim teknolojisidir.

Akıllı turizm yaklaşımı, özellikle turistik ürün ve hizmetlerin yetersizliği, güvenlik sorunu, turistlerin kötü niyetli satıcılara karşı güven eksikliği, turistik destinasyonları olumsuz etkileyecek sorunların giderilmesinde önemli fırsatlar sunmaktadır. Tüketicilerin seyahatlerinde söz konusu sorunları en aza indirmiş destinasyonları tercih etmesi ise sürdürülebilir destinasyon yönetimi açısından akıllı turizm yaklaşımının ne denli önemli olduğunu vurgulamaktadır. Diğer yandan, günümüz tüketicileri bilgi teknolojileri sayesinde, seyahat programlarını kendileri planlayabilmekte, turistik ürün ve hizmetlerin fiyatlarını karşılaştırabilmekte, ulaşım araçlarının biletlerini satın alabilmekte, konaklama rezervasyonunu yapabilmekte, güzergâhlar ve ziyaret edilebilecek yerler hakkında bilgi toplayabilmektedir.

Bilgi teknolojilerinin seyahat sektörüne dâhil ettiği akıllı turizm yaklaşımının, sektörün ana karakterlerinden biri olan turist rehberliği mesleğinin geleceğini de şekillendireceği açıktır. Akıllı turizm kavramının giderek turizm endüstrisini şekillendireceği göz önüne alındığında, akıllı destinasyonların akıllı turistlerine hizmet verecek olan turist rehberlerinin de bilgi teknolojilerinden çok daha fazla yararlanmaya ihtiyaç duyacağı  açıktır.