TURİSTİK ALANLARDA MEKAN TASARIMI

Destinasyon: Turist çekim merkezleri, turistler tarafından ziyaret edilen gezip-görülen ülkeler, bölgeler, yöreler, kasabalar, köyler, kırlar, alanlar ve diğer coğrafi ünitelerdir.

Doğal Kaynaklar : Su • İklim • Hava

Anıtlar, köy evleri, gecekondular ve sarayların her biri beşeri çevreyi oluşturan mekânlar olarak nitelendirilebilir.

Çevre kalitesinin geliştirilmesi: Turizm hava, su, gürültü, atık ve diğer çevresel problemlerin giderilmesinde bir teşvik unsuru olarak yardımcı olabilir. Bununla birlikte binaların uygun şekilde tasarımlanması, bakım gibi unsurlarla çevresel estetiğin oluşturulmasına ve çevre kalitesinin arttırılmasına da yardımcı olur. Bu da mekânların kalitesini arttırır.

Ekolojik bozulmalar: Turizmde plansız ve uygunsuz bir şekilde yapılan gelişmeler ve kolayca bozulabilen çevrelerin turistler tarafından aşırı kullanımları sonucu çeşitli ekolojik problemler ve hasarlar oluşabilmektedir. Örneğin; hayvanların kontrolsüz şekilde fotoğraflarının çekilmesi ve beslenmesi, hayvanların davranışları üzerinde olumsuz etkilere yol açabilmektedir. Yine doğal mekânların bu ekolojik bozulmalardan etkileneceği aşikârdır.

Bir alanın taşıma kapasitesini etkileyen ekolojik faktörler şunlardır:
• İklim
• Bitki Örtüsü
• Yer Şekilleri
• Yeraltı suları
• Hayvan Türleri

Turistik bir alanın taşıma kapasitesi değişkenlik gösterir. Bu değişkenliğin oluşmasında etkili olan pek çok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler; sürekli gelişen teknoloji, nüfus artışı veya azalışı, eğitim ve doğal afetler olarak sıralanabilir. Bu faktörlerden biri olan nüfus artışı ise bir taşıma kapasitesini etkileyen en şiddetli etken olarak adlandırılabilir.

Turizm mekânlarının biyolojik kapasiteleri aşağıdaki alanlarda ölçülebilmektedir:
• Gürültü
• Araçlardan karbondioksit, nitrojen oksit gibi zararlı gazların ortaya çıkması
• Enerji tüketimi
• Atıklar
• Geri dönüşüm
• Su
• Trafik/Kalabalık
• Turizm ve Koruma

Yıllık Fiziksel Kapasite = Sürdürülebilir Fiziksel Kapasite X Faaliyette Olduğu Dönem Süresi

Turizmin olumsuz etkilerinin ortaya çıkmasının nedenleri arasında; turistik yoğunlaşma, turistik faaliyetler ve planlama sorunları önemli rol oynamaktadır

Politik Faktörler : Yargılama Yetkileri • Bireysel Yetenekler • Bireysel Üstünlükler • Kişisel Amaçlar

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) “teklif edilen bir faaliyet projesinin etkilerini öngörerek çevresel kaynakların ve ekosistemin bu etkilenmeden alacağı payı değerlendirmek ve bu değerlendirmeye göre koruma kapsamında alınması gereken önlemleri belirlemek, uygulamak ve izlemektir.

Sağlık turizmine açılan doğal kaynakların yer aldığı bölgelerde; kaplıca çevrelerinde özel mülkiyete izin verilmemeli ve bu konuda katı yaptırımlar uygulanmalıdır. ÇED raporu olmadan hiçbir arazi kullanıma açılmamalı; geleceğe yönelik, doğayı, ekolojik dengeyi korumayı gözeten standartlar ve çalışmalar değerlendirilmeli ve bu faktörler turizm politika ve planlarının bir parçası olmalıdır.

Doğal çevre, insanın emeğine bağlı olmaksızın doğanın kendi kendine hazırlamış olduğu fiziksel çevredir. Doğada yaşayan bir canlı olarak insan da bu doğal çevrenin bir parçasıdır. Doğal çevre bileşenleri canlı ve cansız olmak üzere ikiye ayrılır.

Keyif verici madde kullanımı yasaklanmalı ve kanunlara aykırı davranışlar kontrol altına alınmalıdır.

Çevre kavramının ortaya koyduğu geniş alan çerçevesinde çevrenin farklı boyutlarından söz edilebilir. Nitelik açısından fiziksel çevre ve toplumsal çevre olarak sınıflandırılır.

Çevre, içinde insanın yaşadığı, etkileşimde bulunduğu, değiştirdiği veya değiştiremediği her yer olarak anlaşılmalıdır.

Doğal çevre; dağlık araziler, denizler, nehirler, göller, plajlar, mağaralar ve ormanlık arazilerden meydana gelmektedir.

Binalar, yapılar, köyler, şehir panorama, ulaşım alt yapıları, barajlar ve su rezervleri yapay çevre kapsamında yer almaktadır.

İnsanın bilgi ve kültür birikimine dayanarak, doğal çevresinde bulunan yer altı ve yer üstü zenginliklerini kullanarak yarattığı çevreye beşerî çevre denir.

Turizm havaalanları, yollar, kanalizasyon ile atık su ve katı atık bertaraf sistemi, iletişim olanaklarının gelişmesine katkı sağlar. Bu gelişmeler alt yapının geliştiği alanlarda bulunan tüm turizm mekânlarını olumlu etkiler. Bu durum altyapının geliştirilmesiyle ilgilidir.