TURİSTİK ALANLARDA MEKAN TASARIMI - Deneme Sınavı - 16

Wahab ve Pigram (1997) turizmde taşıma kapasitesini; fiziksel, ekolojik, kültürel, ekonomik ve sosyal açıdan açıklamışlardır:

Ekolojik taşıma kapasitesi; hem turistlerden hem de onların istediği imkânlardan kaynaklanan ve kabul edilemez düzeyde ekolojik etkiler yaratabilecek ziyaret sınırını ifade etmektedir. Doğru cevap A’dır. 49

Bir doğal mekânın turizm nedeniyle biyolojik kapasitesinin aşılmasına neden olan faktörler

aşağıdaki gibidir (Weaver ve Oppermann, 2000: 304-305):

Çevresel Yapılanmanın Sürekliliği

arazilerin ıslah edilmemesi

Atık Oluşumu

gazlar

Turist Aktiviteleri

zarar verme

kullanma olarak sıralanabilir. I,II,III,IV biyolojik taşıma kapasitesini aşılmasına neden olan faktörlerdir. Doğru cevap C’dir.

Biyolojik taşıma kapasitesi teknolojinin gelişmesiyle birlikte farklı alanlarda kolaylıkla belirlenmektedir. Turizm mekânlarının biyolojik kapasiteleri aşağıdaki alanlarda ölçülebilmektedir (Yüksek, 2014: 44):

gibi zararlı gazların ortaya çıkması

I,II,III,IV Biyolojik taşıma kapasitesi belirleyen alanlardır. Doğru cevap B’dir.

Bir alanın taşıma kapasitesini etkileyen faktörleri genel başlıklar altında şu şekilde sıralanabilir

(http://www.geographyonline.co.uk/sitetour/resources/ leisure/info7.html):

Ekolojik Faktörler

Ekonomik Faktörler

Yatırımlar

Politik Faktörler

Fiziksel Faktörler

Yerel Halkın Deneyimleri

Ziyaretçi Deneyimleri

Tüm maddeler bir alanın taşıma kapasitesini etkileyen faktörlerdendir. Doğru cevap C’dir.

DTÖ’ye göre sürdürülebilirlik kavramınınntemelde üç dayanağı vardır. Bunlar:
• Doğal Kaynakların (Çevrenin) Korunumu,
• Sosyo-Kültürel
• Ekonomik dayanaktır.

Atmosferin kirliliğine neden olan faktörlerden bazıları; hava kirliliği, asit yağmurları ve küresel ısınmadır.

Asit yağmurları fabrikalardan havaya karışan sülfür dioksit gibi kimyasal bileşiklerin hava ve suyla karışımı sonucu oluşmaktadır.

Kyoto Protokolü, Japonya’nın Kyoto kentinde 1997 yılında imzalanmıştır.

Turizmin sosyal ve kültürel doku üzerindeki olumsuz etkileri şu şekilde özetlenebilir: 
• Alkol, kumar vb gibi kötü alışkanlıkların edinilmesi,
• Endüstriyel hatıra eşya vb. üretimi sonucu zanaat ve sanatkarların sayılarının azalması
• Örf ve adetlerin korunamaması
• Çok sayıda turistin bölgeye ziyareti nedeniyle yaşam tarzında değişiklikler yaşanması
• Yerel halkla ziyaretçiler arasındaki kültürel farklılıkların çatışmayı tetiklemesi
• Yabancı ürünlerin kullanımına özenilmesi sonucu yerli mallarının kullanımının azalması.

Sürdürülebilir büyümenin üç temel prensibi vardır. Bunlar:
• Gelecek öngörüsü (futurity)
• Eşitlik (equality)
• Bütünsellik (holistik).

Mavi bayrak kriterlerini dört maddede özetlemek mümkündür:
• Yüzme amacıyla kullanılan suyun niteliği.
• Çevresel eğitim ve bilgilendirme çalışmalarının yönlendirilmesi.
• Plaj düzeni ve emniyetinin sağlanması.
• Çevre Yönetimi.

En genel tanımıyla taşıma kapasitesi, bir bölgedeki popülasyon sayısının ölçülebilir çevresel faktörlerle sınırlandırılmış hali olarak ifade edilebilir

Fiziksel biçimler, o yerde yapılan etkinlikler ve o yere yüklenen anlamlar yer
duygusunu oluşturan unsurlardır.

Dünya tarihinde ilk kez Londra’nın daha sonra Paris ve New York’un nüfusu 1 milyonu geçmiştir.

Mekân; iç/dış mekân, doğal/yapay mekân, geleneksel/çağdaş mekân, özel/genel mekân veya pozitif/negatif mekân olarak sınıflandırılabilir.

Plajlar, doğal turizm mekanlarına örnek olarak verilebilir.

Turizmin sosyal ve kültürel doku üzerindeki olumsuz etkileri şu şekilde özetlenebilir;
• Kültürel dokuya uygun olmayan mimaride binaların inşa edilmesi,
• Değerli eserlerin yurtdışına kaçıırlması,
• Yabancı kelimelerin dile karışması,
• Dini ve uhrevi alanların yok olması,
• Yabancı turistlerin talep ettiği hediyelik eşyaların üretilmesi, yöresel/bölgesel hediyeliklerin üretilmemesi,
• Yabancı basının, bölge üzerindeki etkisini artması,
• Yeni beslenme alışkanlıklarının kazanılması (fast food),
• Suç oranında artış,
• Etik değerlerin kaybolması gibi kültürel değerlerin kaybolması.

Kültürel turistik yapıların korunumu ve sonraki kuşaklara aktarılabilmesi veya başka bir ifadeyle kültürel değerlerin devamlılığının sağlanabilmesi için bir çeşitli yasal düzenlemeler ve uygulamalar yer almaktadır. Bunlardan en önemlisi UNESCO sözleşmesidir. UNESCO Sözleşmesi 1970 tarihinde imzalanmıştır.

Turistik mekânlarda sürdürülebilirlik ise şu prensiplere dayanmaktadır
• Bütüncül bakış açısı
• Uzun dönemli planlama
• Global ve yerel etkileri dikkate alma
• Sürdürülebilir tüketimi özendiren
• Sürdürülebilirlikle kaliteyi dengeleyen
• Tüm paydaşların katılımını teşvik eden
• Kirlilikle ilgili maliyet kalemlerini dikkate
alan
• Tüm sürdürülebilirlik göstergelerini ve riskleri izleyen
• Hedef odaklı planlama
• Bölgesel kimliğe saygı duymak.

Turistik mekânlarda sürdürülebilirliğin ölçümü için nicel ve nitel bir takım göstergeler vardır. Bunlar şu şekilde özetlenebilir
Nicel göstergeler:
• Yıl veya ay içinde bölgeyi ziyaret eden turist
ve oluşturduğu atık.
• Turist sayısının yerel halk içindeki payı
• Kalifiye personelin yüzdesi ve belli dönemde
değişen turist sayısı ve harcama miktarları
Nitel göstergeler:
• Çevre koruması seviyesi
• Turizm yönetim planlarının varlığı
• Eko-label vb. gibi sertifikasyonlar
• Turist ve yerel halkın memnuniyetidir