TURİST REHBERLİĞİ

Turist rehberliğinde uzmanlaşma; tur operatörünün ihtiyaç duyduğu yeni bir destinasyon ve turistik ürünle ilgili kendini geliştirip derinlemesine bilgi sahibi olan ve nadir konularda ve alanlarda turist rehberi hizmeti sunma eylemi olarak tanımlanabilir. Turist rehberliği mesleğinde uzmanlaşma, Hititoloji, Hıristiyanlık tarihi, fauna gibi belirli bir konuda veya avcılık, sualtı araştırmaları, yürüyüş gibi belirli bir etkinlik alanında uzmanlaşma anlamına gelmektedir. Bu bölümde turist rehberliğinde uzmanlaşma kavramı, uzmanlaşmanın önemi ve uzmanlaşma eğitimleri konularında açıklamalara yer verilecektir.

Turistik ürün uzmanlığı denildiğinde ise turistlerin özel ilgi alanlarına hitap eden turları içeren turlar anlaşılmaktadır. Örneğin;

• Yedi Kilise Turları

• Kuş Gözlemciliği Turları

• Şarap Turları

• Trekking Turları

• Likya Yürüyüş Yolu

• Aziz Paul Kültür Rotası

Uzmanlaşmanın turist rehberliği mesleği ve turist rehberine katkısı;

• Turist rehberinin yenilik ve yaratıcılığının artması,

• Turist rehberi uzman konumunda olduğu için fikirlerinden yararlanılması (turun ve destinasyonların geleceğe yönelik geliştirilmesinde, tur operatörü ve destinasyon yöneticilerinin yapıcı görüş ve önerilerinden yararlanılması),

• Çok sayıda seyahat işletmesi tarafından tercih edilmesi, ayrıcalık tanınması,

• Turist rehberinin çalışacağı seyahat işletmesini kendisinin seçebilmesi,

• Turist rehberinin meslektaşları arasında farklılaşarak seçkin bir konuma gelmesi,

• Marka turist rehberi olabilmesi,

• Uzman rehber sayısı az olduğu için kazancın yüksek olması.

Mesleki uzmanlık, mesleki gelişimi beraberinde getirirken, yatırım alan bir sürece dönüşmektedir. Bireylerin belirli konularda uzmanlık kazanmaları o konuya dair kültürel sermayelerini ve becerilerini geliştirmeleriyle ortaya çıkmaktadır. TÜREB’in sayfasında belirttiği üzere uzmanlaşma eğitimi usul ve esaslarına göre uzmanlaşma eğitimlerinin amacı turizm çeşitliliği dikkate alınarak, bölgelerine göre uzman turist rehberi yetiştirilmesi ve turist rehberlerinin çeşitli konularda eğitilmesini sağlamaktır.

Kültür turizmi, Dünya Turizm Örgütüne göre ziyaretçilerin ana motivasyonunun bir turizm merkezinde yer alan somut ve somut olmayan kültürel çekicilikleri/ürünleri öğrenmenin, keşfetmenin, deneyimlemenin ve tüketmenin olduğu turizm etkinliğidir. Turizm bağlamında ziyaret edilebilecek kültürel ve sanatsal turizm çekicilikleri şunlardır: Tarihi yerler, anıtlar, müzeler, sanat galerileri, tiyatrolar, festivaller, konserler, performanslar, kültürel açıdan önemli mahalleler veya topluluklar, mutfak mirası, mimari özellikli yapılar, edebiyat, müzik, yaratıcı endüstriler ve yaşam kültürleri, inançlar ve gelenekler ve benzerleridir

Kültür rotalarını oluşturan bileşenler ise şunlardır (Tanrısever, 2019):

• Tarihî kentler,

• Kırsal yerleşimler,

• Geleneksel yaşam,

• Antik yerleşimler,

• Tekil tarihî yapılar,

• Doğal çevre ve yaban hayatı.

Türkiye’de İslamiyet Açısından Öne Çıkan Mekânlar: Tarihî öneme sahip camiler ve İslam açısından önemli kişilerin mezarları ve türbeleri inanç merkezleri olarak bilinmektedir. Eyüp Sultan Türbesi ve Camii (İstanbul), Süleymaniye Camii (İstanbul), Mevlâna Türbesi (Konya), Hz. Eyüp Peygamber Makamı (Şanlıurfa), Balıklı Göl (Şanlıurfa), Hz. İbrahim Makamı (Şanlıurfa), Yeşil Külliye (Bursa), Sultanahmet Camii (İstanbul), Yunus Emre Türbesi, Hacı Bektaş Veli Türbesi, Abdal Musa Türbesi gibi önemli inanç mekânları örnek olarak verilebilir.

İçeriği itibariyle doğa turizmi nispeten gelişmemiş bölgelerde doğal manzara, su kaynakları, bitki örtüsü ve yaban hayatı gibi kaynaklara doğrudan bağlantılı olarak gelişen turizm çeşididir. Bu turizm çeşidi, koruma altına alınmış özel alanlar, millî parklar, hayvanat bahçeleri, yaban hayatı gibi doğal alanlara yönelik gerçekleştirilen etkinliklerdir. Doğa turu aktiviteleri bağlamında şu etkinlikler ele alınabilir; dağ/doğa yürüyüşü, kuş gözlemciliği, doğa fotoğrafçılığı, vahşi yaşamı izleme, kampçılık, dağ tırmanışı, sportif olta balıkçılığı, rafting/kano/su kayağı, kelebek gözlemciliği, at biniciliği, endemikleri ile bitki ve yaban hayatı gözlemleme, rafting vb.

Ülke içinde ya da ülke dışında resmî, diplomatik, spor, kültür ve sanat amacıyla, organizasyon ve törenlerde, üst düzey görevlilere ülkenin ya da gidilen destinasyonun gezdirilerek tanıtılması turist rehberlerinin görevleri kapsamındadır. Protokol ve VIP konukların ziyaretlerinde genel görgü, nezaket ve protokol kurallarını bilen ve uygulayan, bilgi aktarma ve dil becerisi gelişmiş ve protokol alanında uzmanlaşmış turist rehberleri hizmet vermektedirler.

Kruvaziyer turizmi kavramı, gemide konaklayan yolcuların belirlenmiş bir rota üzerinde seyir hâlinde iken destinasyonlarda zaman geçirmelerine olanak tanıyan deniz yolculuğunu içeren turizm türüdür.

Hz. İbrahim Makamı

İzmir

Geruş Sinagogu

Mayor Sinagogu

Konsil

Edirne

5

75

Konya

Şanlıurfa