TURİST REHBERLİĞİ

Turist rehberleri, tur programına uygun şekilde yerli ve yabancı turistlere kılavuzluk eden, yol gösteren, eşlik eden, onlara ziyaretleri süresince her konuda yardımcı olan, iletişim sorununu ortadan kaldıran, gezilen yerler ile ilgili olarak doğru ve tanıtıcı bilgiler aktaran ve seyahat acentası adına turu yöneten çalışanlardır.

İletişim: Kişiler arasında bağlantı kurma aracıdır.

Tur yönetiminde iletişim alanının kapsadığı pek çok taraf bulunmaktadır. Bunlar; turist rehberleri, turistler, tur yönetiminde görev alan çalışanlar, acenta yetkilileri, turlarda hizmet alınan işletmelerin çalışanları, yerel halk ve diğer kişilerdir.

Grup: Birtakım benzer özellikleri olan, benzer ihtiyaç, istek ve güdülerini karşılamak üzere bir araya gelen, etkileşim içerisinde bulunan ve birbirlerinden haberi olan iki ya da daha fazla bireyin oluşturduğu topluluk olarak tanımlanabilir.

Grup Yönetimi: Grubun ortak amaçlar benimseyip paylaşmalarının sağlayarak bu
amaçlar doğrultusunda yönlendirilmesini, grup içi iletişimin ve etkileşimin koordine
edilmesini, grup uyumunun ve motivasyonunun sağlanmasını, grup içi çatışmaların önlenmesini ve grubun gelişimine yardımcı olmasını içeren bir kavramdır.

Zaman Yönetimi: Belirli hedefe yönelik faaliyetleri gerçekleştirirken zamanın etkin kullanımını amaçlayan davranışlar olarak tanımlanmaktadır.

Turlarda grup motivasyonunun sağlanması, tur programlarında günlük zaman kullanımının planlanmasında yer alan unsurlardan biri değildir.

Kişilerarası iletişim, bireylerin sözlü, sözsüz veya yazılı olarak duygu, düşünce ve ifadelerden oluşan mesajlarını iletme ve alma süreci olarak tanımlanmaktadır.

Duyguları ifade etmede daha etkili bir iletişim şekli olan sözsüz iletişim, beden dilinin, vücut duruşunun ve bireyler arasındaki fiziksel mesafenin kullanılmasını içermektedir.

Kültürlerarası İletişim: Değişik kültürlerden insanlar arasındaki iletişimdir.

Bireylerin içerisinde bulundukları gruplar, biçimsel ve biçimsel olmayan gruplar olarak iki şekilde sınıflandırılabilmektedir. Biçimsel
gruplar, örgüt yapısı tarafından belirlenen, görevleri yerine getirmek üzere oluşturulmuş grup olarak tanımlanırken; biçimsel olmayan gruplar, sosyal ilişki ihtiyacını karşılamaya yönelik meydana gelen doğal gruplar olarak ifade edilebilmektedir. Örneğin komuta ve görev grupları biçimsel gruplarken, ilgi ve arkadaş grupları biçimsel olmayan gruplardır.

Uyulması zorunlu zaman kısıtlarının belirlenmesi: Tur programlarında uyulması zorunlu olan zamanlamalar bulunmaktadır. Etkinliğin başlangıç saati, trenin, uçağın, teknenin kalkış saati, müze, restoran gibi alanlara giriş için alınan randevuların saatleri uyulması zorunlu olan zamanlardır. Bu saatlere uyulmamasının telafisi yoktur.

Zaman kayıplarının en temel nedenleri; plan yapmamak yani plansızlık ve etkin olmayan ya da yetersiz plan yapmaktır. Oysa zamanı planlamanın, amaçlara odaklanılması, çabaların uyumlaştırılmasına olanak sağlaması, zaman ve emek savurganlığını azaltması gibi önemli avantajları bulunmaktadır. Bu nedenle turlarda zamanın etkin ve verimli kullanılması için öncelikle etkin ve iyi bir planlama yapılmalıdır.

Duyguları ifade etmede daha etkili bir iletişim şekli olan sözsüz iletişim, beden dilinin, vücut duruşunun ve bireyler arasındaki fiziksel mesafenin kullanılmasını içermektedir.

En bilgili bir rehber bile etkili iletişim kuramıyorsa tur yönetimde başarılı olamayacaktır. Turist rehberi için iyi iletişim becerileri, net telaffuz, göz teması, doğal hareketler, güler yüz ve açık, hoş bir konuşma tonunu içermelidir. Bu özelliklerden herhangi birinin bulunmaması ya da eksikliği turist rehberi için önemli bir sorun oluşturabilecek ve rehberin olumlu ve iyi özelliklerini gölgede bırakabilecektir.

Turist rehberlerinin sözsüz iletişimde dikkat etmesi gereken hususlar:
• Turist rehberi öncelikle beden dilinin, kıyafetlerinin, vücut duruşunun ve sözlü iletişimden daha etkili olduğunu unutmamalıdır.
• Rehber ne yaşanırsa yaşansın güler yüzlü olmalı ve misafirine samimi bir şekilde yaklaşmalıdır.
• Rehber ideal bir vücut duruşuna sahip olmalıdır. Aynı zamanda iyi bir duruşun, verimli nefes alma, daha iyi ve sağlıklı bir görünüm ve kuvvetli, açık bir ses gibi yararları bulunmaktadır.
• Rehber, iletişime geçtiği grup üyelerine yönelik jestlerini ve mimiklerini kontrol etmelidir. İletişime uygun jest ve mimikler
kullanmalıdır. Örneğin aşırı el ve kol hareketleri karşı tarafı rahatsız edebilir ve dikkatini dağıtabilir.                                            • Turist rehberi grubuyla konuşurken ya da anlatım yaparken onlarla göz teması kurmalıdır. Asla sırtını dönüp konuşmamalı ve anlatım yapmamalıdır. Göz teması ile grubun nabzını ölçebilir, konuya yönelik ilgi düzeylerini kontrol edebilir. Bununla birlikte rehber göz teması kurmak isterken asla kişileri rahatsız edecek şekilde gözlerini üzerlerine dikmemelidir.
• Turist rehberlerinin giyim kuşamı da oldukça önemlidir. Rehber, turun içeriğine uygun şekilde kıyafetler tercih etmeli, şık ve bakımlı olmalıdır. Şık ve bakımlı olmak rehberin grubuna verdiği değeri göstermekte ve grubun üzerinde etki yaratmaktadır

Turist rehberlerinin kültürlerarası iletişim sürecindeki başarısı, rehberlerin bilgisini, tutumlarını ve kişilerarası iletişim becerilerini kapsayan bilişsel, duygusal ve davranışsal faktörlere bağlı olmaktadır. Bilişsel faktör, turist rehberlerinin kendi kültürüyle birlikte grup üyelerinin kültürünü de bilmesini ve anlamasını ifade etmektedir. Farklı kültürleri bilmek ve anlamak, iletişimin farklı kültürlerde nasıl değiştiğinin anlaşılmasını sağlayacaktır.

Yazılı iletişim: Yazılı iletişim daha çok örgütsel iletişimde kullanılan bir iletişim biçimi olmanın yanında, mektuplar, fakslar, elektronik postalar, emirler, talimatlar, duyuru panoları gibi yazılı kelimeleri, metinleri ya da sembolleri içeren her türlü aracı kapsamaktadır.

Duygusal faktör, turist rehberinin kültürel tutumlarına yönelik duygusal yönünü ifade etmektedir. Duygusal faktörlerin varlığı, kültürlerarası iletişim sürecinde bireyin kültürel farklılıklardan kaynaklanabilecek davranışların nedenlerini bilmesi, saygı göstermesi ve bu sürece yönelik daha duyarlı bir tutum sergilemesine yardımcı olmaktadır.

Turist rehberlerinin turlarda grup yönetimi, zaman yönetimi ya da acil durum yönetimi gibi uyguladığı yönetim alanlarındaki başarısının büyük bir bölümü de güçlü bir iletişim becerisine bağlıdır. Acil durum, önceden kestirilemeyen, ansızın
ortaya çıkan, oldukça hızlı bir şekilde müdahale etmeyi ve yardımı gerektiren durum, hâl ve olaylar olarak tanımlanmaktadır.
Acil durum, zarar verici etkisi olabilecek olayın meydana gelmesi durumu olarak da ifade edilebilmektedir. Acil durum yönetimi ise acil durum niteliğini taşıyan bir olayın oluşmasını takiben başlayarak, acil durumdan etkilenen kişi ya da kişilere hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilmesini amaçlayan ve acil durumu gerektiren sebepler ortadan kalktığında sonlandırılan yönetim süreci olarak tanımlanmaktadır.