TURİST DAVRANIŞI

Karar kavramını süreç olarak değerlendiren yaklaşıma göre karar, “Bir eylemi yürütmeyi sonuçlandırmak için birey tarafından bilinçli olarak taktiksel veya stratejik seçim yapılmasını ortaya koyan bilişsel bir süreçtir” (Schwarz ve Hunter, 2008: 111).

Karar: “Arzulanan nihai sonuç ile ilgili iyi bir olasılığa sahip iki veya daha fazla seçenek (ürün) ile karşı karşıya kalan tüketicinin gerçekleştirdiği eylem” (Hanna ve Wozniak, 2001: 289) şeklinde tanımlanır.

Pişmanlık teorisini bir cümle ile ifade etmek gerekirse; “Her tercih bir vazgeçiştir.” fikrine dayanır. Tüketici pek çok alternatif arasında tercih yaptığından, kararı ile ilgili pişmanlık duyabilmektedir. Tercih ettiği bir tatil köyü kararından dolayı turistin alternatifler konusunda pişmanlıklar duyması bu teori ile ilintilidir.

Literatürde karar vermeye ilişkin pek çok teori olmakla birlikte, üzerinde durulan belli başlı teorilerden kısaca söz etmek yararlı olacaktır. Bu teoriler: bilgi işleme, rasyonel seçim, yapıcı seçim, uygulama, ekolojik sistemler, anlamlar-sonuç teorisi, beklenen fayda, beklenti, pişmanlık, tatmin, gerekçeli eylem ve planlı davranış teorilerinden oluşmaktadır (Hergesell, Dwyer ve Edvards, 2019; Pizam ve Mansfeld, 2009; Sirakaya ve Woodside, 2005).

Tıpkı karar verme teori ve modellerinde olduğu gibi karar vermeye ilişkin değişkenler bağlamında yapılan çalışmalar; farklı isimlendirilen, kimi zaman benzer özellikler ve bazen de farklı özellikleri kapsayan değişkenlerden söz etmektedir. Sirakaya ve Woodside (2005) destinasyon seçim değişkenlerini dört grup altında değerlendirmiştir. Bu değişkenler; içsel değişkenler (tutum, değer, yaşam stili, motivasyon, kişilik vb.), dışsal değişkenler (sınırlılıklar, destinasyonun çekicilik faktörleri, pazarlama karması, aile, referans grup, alt kültür/kültür, sosyal sınıf, hane halkına ilişkin değişkenler), niyetlenilmiş seyahatin doğası (parti büyüklüğü, mesafe, zaman, süre) ve seyahat deneyimleridir (Hergesell, Dwyer ve Edvards, 2019). Bu değişkenler, kitabın ilk ünite- sinde üzerinde durulan gerek genel tüketici davra- nışı modeli ve turist davranış modellerindekiler ile benzerlik ve paralellikler göstermektedir.

Orta düzeydeki turist kararlarını temsil eden karar tipi, sınırlı problem çözmedir.

Satın alma kararında en fazla zaman ve çabanın harcandığı karar tipi yoğun problem çözmedir.

İlgilenim kavramı, “bireyin ürüne verdiği kişisel önem” olarak tanımlanmakta ve tüketicilerin ürün veya markayla kurmuş oldukları ilişkiyi temsil eder

Niş turizm nedir?

“Niş” turizm stratejisi, özellikle bir şeyle ilgilenen az sayıda insana hitap eden bir strateji olup “özel” turizm olarak da nitelendirilir.

Kararda alternatif seçenekler arasında kalan üreticinin seçim yapması gerekir.

Yapıcı seçim teorisi

Uygulama teorisi

Yaşam stili

Alternatifler arasında önemli farklılık algılanır.

Bilgi pasif olarak işlenir.

En uygun fiyatlı turlara/otellere göre karar veren turistler

Everest Dağı

Anket

İnsan Faktörleri Araştırması