TURİST DAVRANIŞI - Deneme Sınavı - 6

Turistlerin satın alma karar sürecini etkileyen faktörler:

İçsel faktörler: öğrenme, algı tutum, kişilik, güdüleme, duygu

Dışsal faktörler: Kültür, referans grubu, sosyal sınıf, aile

Durumsal faktörler: Fiziksel çevre, sosyal çevre, zaman, satın alma nedeni, öncelik durumu

Demografik faktörler: Cinsiyet, yaş, eğitim, gelir

Pazarlama karması faktörler: 4P: Ürün, fiyat, dağıtım, tutundurma

Kültür dışsal faktördür.

“Tüketici davranışı, eylemlerden önce gelen ve kararları takip eden karar süreçleri de dahil olmak üzere mal ve hizmetlerin elde edilmesi, tüketilmesi ve elden çıkarılması ile doğrudan ilgili tüm faaliyetlerle ilgilidir” (Engel vd. 1995: 4).

Belli bir amaca yönelme durumu, ihtiyaç ve isteği gidermek için güdülenmeyi işaret eder. Tüketici davranışında asıl olan şey ihtiyacın tatmin edilmesidir. Belli bir ihtiyaç duyduğunu hisseden kişi bunu gidermek için harekete geçer. Buradaki amaç
ihtiyacın tatmin edilmesidir. Bu durum tüketici davranışının güdülenmiş bir davranış olması ile ilişkilidir.

Tatili konuşma davranışı satın alma sonrası faaliyetler içinde yer alırken diğerleri satın alma öncesi faaliyetlerdir.

Ayşe karavan tatili için ailesini etkilemiş, bu süreci başlatmış, karar sürecine katılmış ve karavanı kullananlardan olmuştur. Satın alma rolü dışındaki tüm tüketici rollerini üstlenmiştir.

Turist davranışı ile ilgili yapılan çalışmalarda en çok üzerinde durulan konular: Karar verme, değerler, güdüler, benlik kavramı ve kişilik, beklentiler, tutumlar, algılar, tatmin, güven ve sadakattir.

Benlik Modeli, Freud’un psiko-analitik ve bilinçaltı olgusuna vurgu yaparak satın alma davranışını açıklamaya çalışır. Bu yaklaşıma göre id, ego ve süperego arasındaki çekişme ya da ilişkiye
göre davranış şekillenir.

Howard-Sheth Modeli dört değişken olan girdiler, algısal ve öğrenme yapıları, çıktılar ve dışsal değişkenleri temel alır (Abdallat ve El-Emam, 2001).

Bu iki turistin aynı geziyi farklı deneyimlemesini en iyi kara kutu modeli açıklar.

Durumsal faktörler; fiziksel çevre, sosyal çevre,
zaman, satın alma nedeni, duygusal durum ile finansal durumdan meydana gelir. Dağ tırmanışına katılmak için seyahat eden turist için fiziki çevre
diğer imkânlarla karşılaştırıldığında belki de en
önemli unsur olacaktır.

Tüketici karar verme çerçevesi modelinin merkezinde turist veya karar verici kişi bulunmaktadır. İkinci halka psikolojik faktörlerle ilgilidir. Bu halkanın içinde bulunan unsurlar motivasyon ve tatil enerjisi, algılama, kişilik/tutum ve öğrenmedir. En dış halka, sosyo-kültürel faktörleri kapsamaktadır. En dış halkada
sosyo-ekonomik etkiler, kültürel etkiler, referans grup etkileri ve aile etkilerini kapsamaktadır.

Çoklu, anlık şekillenen olaylar yorumsamacı yaklaşımda nedenselliğin görünümüdür.

Kokular genellikle turistlerin uzun dönemli belleklerine yerleşmiştir. Bu nedenle bir kokunun yarattığı algı kişiden kişiye değişmektedir. Birine hoş gelen koku başkasını rahatsız edebilmektedir.  Bir turist, bir otelin lobisine giriş yaptığında ilk duyduğu kokuyu restoran ve diğer alanlardaki kokular takip etmektedir. Uluslararası zincir otel olarak faaliyet gösteren büyük otellerin bazıları kendilerine ait imza kokular tasarlamaktadırlar (Kara ve Temiz, 2018). Örneğin, Westin Hotels Dünya üzerinde sekiz şehirde bulunan otellerinde beyaz çay kokusunu bir kimliklendirme unsuru olarak kullanmaya başlamıştır.

İsveç’te bir hamburger zinciri olan Max, müşterilerine kulağa hoş gelen bir ses deneyimi yaratmak için şirket restoranlarında İsveç şarkılarının çalınması ile satışlarında artışlar olduğu gözlemlenmiştir.

Bilişsel Bileşen, kişinin bir nesne hakkındaki düşünce, bilgi ve inançları olup tutuma konu olan nesne, mal veya hizmet hakkında kişinin tüm inançlarını kapsamaktadır. Bu düşünce, bilgi ya da inançların ise doğru ya da gerçek olmaları şart olmamakla beraber bilgiler ne kadar gerçeğe dayanırsa o kadar kalıcı olmaktadır. Bilgilerin değişmesi durumunda tutumlar da değişmektedir.

Tutum, bir tepki gösterme biçimi değil belli bir tepkinin ortaya konulmasının ilk aşamasıdır yani birey; belli bir duruma, nesneye veya başka bir bireye yönelik bir tepki ortaya koymadan önce o tepkiye hazırlık olması için bir tavır almakta, bir duruş ortaya koymaktadır. Diğer bir ifadeyle kişi, belli bir tepki göstermek için kendisini konumlandırmakta ve o tepkiyi ortaya koymaya hazır duruma gelmektedir

Genel iletişim modeli, dört ögenin üzerine kurulmuştur. Bunlar; kaynak, mesaj, hedef ve ortam olup bu ögelerin karşılıklı etkileşimi tutum değişikliklerinin etkinliğinde rol oynamaktadır.

Tutum değişimi stratejilerinden birincisi bilişsel bileşene yönelik değişmeyi amaçlayan stratejidir. Bilişsel bileşene yönelik dört önemli strateji uygulanmaktadır;
1. Markanın nitelikleri hakkındaki inançları değiştirmek
2. Bu inançların göreceli önemlerini değiştirmek
3. Yeni inançlar ilave etmek
4. İdeal markanın özellikleri hakkındaki inançları değiştirmek

Hedonik Değerler, hayattan zevk almak, mutluluk ve diğerleri ile sıcak ilişkiler kurmaktan oluşur.

VALS ölçeğini geliştirenler için değer kavramı, “bir bireyin tüm tutum, inanış, fikir, korku, umut, önyargı, ihtiyaç, arzu ve isteklerini kapsayan bütünleşik bir set olup, birlikte bireyin nasıl davrandığını ya da davranacağını belirlemektedir. 1978 yılında geliştirilen bu ölçek ise pazardaki davranışları dikkate alarak toplumu dokuz farklı değer sisteminde ele almaktadır