TÜKETİCİ HUKUKU

Yaptırım=Müeyyide: Kanun, ahlak gibi
kurumların buyruklarının yerine getirilmesini sağlama.

Reklam Kurulunun görevleri şunlardır:
a. TKHK’da belirtilen esaslara uygun olarak ticari reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirlemek ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapmak ve Bakanlık aracılığıyla duyurmak,
b. Ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları, belirlenen ilkeler çerçevesinde incelemek ve gerektiğinde denetim yapmak,
c. İnceleme veya denetim sonuçlarına göre Kanunun 61’inci ve 62’nci maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında idari yaptırımları uygulamak.

İdari para cezaları uygulanırken aşağıdaki kriterler esas alınır:

1. Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca ulusal yayın lisansı veya yayın izni verilen kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilmiş yayınlardaki aykırılıkların ülke genelinde yapıldığı kabul edilir.
2. Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca kablo, bölgesel ve yerel yayın lisansı veya izni verilen kuruluşlar ile uydu üzerinden yayın yapan kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilmiş yayınlardaki aykırılıkların yerel düzeyde yapıldığı kabul edilir.
3. Dağıtıldığı illerin nüfusunun toplamı, ülke nüfusunun en az yüzde yetmişini oluşturan süreli yayınların ülke genelinde dağıtıldığı kabul edilir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Reklam Kurulu Yönetmeliği’ne göre, Kurul Başkan ve üyelerinin aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b. En az iki yıllık yüksekokul mezunu ya da
denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından
kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmak,
c. 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin
(A) bendinin (5) numaralı alt bendinde düzenlenen şartları taşıyor olmak,
ç. Kamu haklarından mahrum bulunmamak.

Huzur Ücreti: Bir kurulun üyelerine bu görevlerinden dolayı verilen bir miktar
para

Verilen ifadeleri hepsi Tüketici Konseyinin görevlerindendir.

Yukarıdakilerin hepsi Tüketici Konseyi üyelerindendir.

Yukarıdakilerin hepsi Reklam Konseyinin görevlerindendir.

Tüketici Hakem Heyeti üyelerinin en az dört yıllık fakülte mezunu olmaları gerekmektedir.

6502 sayılı yeni TKHK’da, 4077 sayılı mülga Kanun zamanında olduğu gibi, reklamlarla ilgili düzenlenen önemli bir husus, 63’üncü maddede hüküm bulan Reklam Kurulu’dur. TKHK m.63/1’e göre; Ticari reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapma, bu hususlar çerçevesinde inceleme ve gerektiğinde denetim yapma, inceleme ve denetim sonucuna göre durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası veya gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezası verme hususlarında görevli bir Reklam Kurulu oluşturulur.

Reklam Kurulu Yönetmeliği’ne göre, Kurul Başkan ve üyelerinin aşağıdaki şartları taşıması zorunludur: 

a. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 

b. En az iki yıllık yüksekokul mezunu ya da denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olmak, 

c. 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde düzenlenen şartları taşıyor olmak, 

ç. Kamu haklarından mahrum bulunmamak.

TKHK’nun 64’üncü maddesi gereğince, tüketici sorunlarının ve ihtiyaçlarının belirlenmesi ile çıkarlarının korunmasına ilişkin gerekli tedbirleri araştırmak ve bu Kanunun uygulanmasına yönelik tedbirlere dair görüşleri öncelikle ele alınmak üzere ilgili mercilere iletmek amacıyla yılda en az bir kez Bakanlığın koordinatörlüğünde Tüketici Konseyi toplanmaktadır.

Tüketici Konseyinin görevleri şunlardır (Tüketici Konseyi Yönetmeliği m.7):

 a. Tüketicinin ihtiyaçlarının karşılanması ve çıkarlarının korunmasına ilişkin alınacak tedbirler konusunda araştırma ve çalışmalarda bulunmak,

b. Tüketicinin sorunlarının evrensel tüketici hakları doğrultusunda çözülmesi amacıyla alınacak tedbirler ile Kanunun uygulanmasına yönelik tedbirlere dair görüşleri karara bağlamak ve öncelikle ele alınmak üzere ilgili mercilere aktarmak, 

c. Tüketicinin korunması ile ilgili kanun teklifleri, yönetmelik ve tebliğler hakkında görüş oluşturmak ve önerilerde bulunmak, 

ç. Tüketicinin korunması alanındaki gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek, 

d. Tüketicinin eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi amacıyla yazılı veya görsel materyaller hazırlanması konusunda önerilerde bulunmak, 

e. Konseye katılan tüketici örgütleri temsilcileri arasından Reklam Kurulunda görevlendirilecek üyeyi seçmek, 

f. Kuruluş amaçları doğrultusunda diğer görevleri yapmak.

Tüketicinin korunmasına yönelik piyasa denetim mekanizmaları içinde Reklam Konseyi büyük bir önem taşımaktadır. 6502 sayılı Kanun ile getirilmiş olan yeni bir kuruluştur. Kanunun 65’nci maddesi kapsamında düzenlenen bu Konsey; reklam politikalarının oluşturulması ve uygulanması ile ilgili olarak çağdaş iletişim uygulamalarını takip etmek, reklam sektörünün ve reklam denetim işlevinin geliştirilmesine yönelik araştırma ve çalışmalar yapmak, bu alanda görüş ve önerilerde bulunmak ve bu görüş ve önerileri ilgili mercilere iletmek amacıyla yılda en az bir kez Bakanlığın koordinatörlüğünde toplanmaktadır.

Reklam Konseyinin görevleri şunlardır: 

a. Reklam ve pazarlama iletişimi alanlarına ilişkin çağdaş ve uluslararası gelişmeleri ve yargı kararlarını izleyerek, bu alanlarda düzenleme ve denetim işlevinin geliştirilmesi ile ilgili görüş ve önerilerde bulunmak, 

b. İhtiyaç halinde çalışma grupları kurmak ve çalışma gruplarına başkanlık edecek üyeleri belirlemek, 

c. Çalışma gruplarının raporlarını incelemek ve görüşmek, 

ç. Reklam ile ilgili konularda kamuoyunda farkındalığın arttırılmasına yönelik önerilerde bulunmak, 

d. Tüm mecra ölçümlerinin sağlıklı bir şekilde yapılması amacıyla öneriler geliştirmek,

 e. Yukarıdaki hususlarda belirlenen görüş ve önerilerle ilgili olarak yapılan çalışmaları izlemek, sonuçlarını değerlendirmek, kamuoyunu bilgilendirmek, gerektiğinde bu çalışmaları yayınlamak ve kılavuzlar oluşturmak.

Tüketici sorunlarının çözümünde klasik yargı mercilerinin ve yargılama yönetmelerinin etkili olmadığının görülmesi üzerine, TKHK tüketici sorunlarının çözümünü kolaylaştırma ve böylece tüketicilerin haklarını aramalarını teşvik etmek amacıyla Tüketici Hakem Heyetleri (THH) kurulmasını istemiştir.

Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurularda değeri İki bin Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyeti görevlidir.

Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurularda değeri Büyükşehir statüsünde olan illerde iki bin Türk Lirası ile üç bin Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyeti görevlidir.

Yönetmelik m.17 gereğince tüketici hakem heyeti başkan ve üyeleri aşağıdaki uyuşmazlıklarla ilgili toplantılara katılamazlar: 

a. Aralarında evlilik bağı kalksa bile eşin taraf olduğu uyuşmazlıklar, 

b. Kendisi veya eşinin altsoy veya üstsoyunun taraf olduğu uyuşmazlıklar, 

c. Nişanlısının taraf olduğu uyuşmazlıklar, 

ç. Kendisi ile arasında evlatlık bağı bulunanın taraf olduğu uyuşmazlıklar, 

d. Üçüncü derece de dâhil olmak üzere kan veya kendisini oluşturan evlilik bağı kalksa dahi kayın hısımlığı bulunanların taraf olduğu uyuşmazlıklar,

 e. İki taraftan birinin vekili, vasisi, kayyımı veya yasal danışmanı sıfatıyla hareket ettiği uyuşmazlıklar,

 f. Aynı uyuşmazlıkla ilgili bilirkişi olarak dinlendiği veya hakem sıfatıyla hareket etmiş olduğu uyuşmazlıklar, 

g. Kendisinin taraf olduğu veya doğrudan ya da dolaylı olarak ilgili olduğu uyuşmazlıklar.