TÜKETİCİ HUKUKU

Bağımsız hizmet sağlayıcısı, bir paket tur içinde yer alan hizmetlerden bir veya bir kaçını paket
tur düzenleyicisi veya aracısı ile yaptığı sözleşme gereği katılımcıya sunan gerçek veya tüzel kişidir.

Katılımcı, herhangi bir paket turu satın alan veya almayı taahhüt eden, adına ya da lehine bir
paket tur satın alınan veya satın alınması taahhüt edilen veya kendisine bir paket tur sözleşmesi devredilen tüketicidir.

Paket tur sözleşmesi, ifa, fesih, sözleşmeden dönme, iptal, bozma ile sona erer. Azil bunlardan birisi değildir.

Bozma, tarafların yapacakları bir sözleşmeyle, mevcut bir sözleşmeyi ortadan kaldırmalarını
ifade etmektedir.

Promosyon asıl mal veya hizmetin satışını artırmak için bu mal veya hizmetin yanında bedelsiz
olarak verilen, verileceği önceden bildirilen, kanunla promosyon olarak verilmesi yasaklanmamış
bulunan ve alıcıya ek bir yarar sağlayan mal veya hizmettir.

Taşınmazların sahip olacağı niteliklerin de sözleşmede belirtilmesi gerekmektedir.

Kalıcı Veri Saklayıcısı: Katılımcının gönderdiği veya kendisine gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkân veren kısa mesaj, elektronik posta, internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamdır.  özendirici yöntemler kullanarak tüketiciye bir davette bulunması halinde, bu davetin içeriği ve ticari amacının tanıtım faaliyetinden önce yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye bildirilmesi zorunludur. Devre tatil sözleşmelerine ilişkin ön bilgilendirme formunda Sözleşme konusu hakkın kullanımı için ödenecek tüm vergiler dahil toplam fiyat belirtilmelidir. Devre mülk hakkı veren sözleşmelerde “Bu
sözleşmenin kurulduğu tarihten itibaren on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkınız bulunmaktadır.” ibaresi bulunmalıdır.

Devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri ve bu sözleşmelerle birlikte düzenlenmiş olan yeniden satış, değişim ve ilgili diğer tüm sözleşmeler, cayma hakkının kullanılması ile birlikte hiçbir cezai şart ödeme yükümlülüğü olmaksızın kendiliğinden sona erer.

Devre mülk, dönem mülk, paylı mülkiyet, hisseli gayrimenkul satışı ve benzeri isimler altında yapılan ve tapu tesciline konu edilen satışlara ilişkin sözleşmeler, bir yıldan uzun süre için kurulması ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı tanıması halinde devre tatil sözleşmesi olarak kabul edilir. Dolayısıyla TKHK ile Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Yönetmeliği kapsamında değerlendirilir. Devre mülk hakkı mesken niteliğine sahip olan
taşınmazlarda kurulabilecektir. Sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa devre mülk hakkı sahibi bu hakkın kullanımını başkalarına bırakabilir (KMK m.59). Kat mülkiyetine çevrilmiş birden fazla bağımsız bölümlerden bazılarının üzerinde devre mülk hakkı kurulması, aksi yönetim planında kararlaştırılmamışsa, diğer bağımsız bölüm maliklerinin muvafakatlarına bağlı değildir (KMK m.62).

Devre mülk hakkı, tapu dairesinde düzenlenecek bir resmi senetle kurulur. Taraflar resmi senet dışında haklarını nasıl kullanacakları, taşınmazın korunması ve yönetimine ilişkin esasları içeren bir devre mülk sözleşmesi düzenleyip bunu tapunun beyanlar hanesine kaydettirirler. Bu sözleşme olmadan devre mülk kurulamaz. Bu yüzden devre mülk sözleşmesi tüketiciye bir ayni hak olan irtifak hakkı verir. Devre tatil sözleşmesi ise tüketiciye şahsi bir hak verir.

Sözleşmeye konu taşınmazın inşa edileceği arsa üzerinde yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi yapılamaz. Satıcı veya sağlayıcı, sözleşmenin kurulmasından en az bir gün önce tüketicilere yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile ön bilgilendirme formu vermek zorundadır. Ayni hakka konu bir taşınmazın veya şahsi hakka konu taşınmazın kullanım hakkının ön ödemeli satılması durumunda, satıcı veya sağlayıcı tarafından, yukarıda yer alan bilgilere ek olarak tüketiciye, bağımsız bölüm planı, vaziyet planı, kat planı ve mahal listesinin verilmesi zorunludur. Bakanlıkça projedeki devre sayısı ya da projenin toplam bedeli kriterlerine göre belirlenecek büyüklüğün üzerindeki projeler için satıcı veya sağlayıcının ön ödemeli devre tatile konu taşınmazın satışına başlamadan önce kapsamı, koşulları ve uygulama esasları Hazine Müsteşarlığınca belirlenen bina tamamlama sigortası yaptırması veya  Bakanlıkça belirlenen diğer teminat veya şartları sağlaması zorunludur.

Paket tur sözleşmelerinin belirli bir süreye dayalı olarak yapılması gerekmektedir. Süre şartı zorunlu bir
unsur olduğundan bu unsurun sağlanmaması halinde paket tur sözleşmesinden söz edilemez. Paket tur
sözleşmesinin tanımına göre sözleşmenin ya yirmi dört saatten fazla sürmesi ya da en az bir gecelik konaklamayı
içermesi gerekmektedir.

6502 sayılı TKHK’da da süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen promosyon uygulamaları başlığı ile düzenleme yapılmıştır. Süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen promosyon uygulamalarının usul ve esaslarını düzenlemek amacıyla da 18 Haziran 2014 tarih ve 29034 sayılı Resmi Gazete’de de Süreli Yayın Kuruluşlarınca Düzenlenen Promosyon Uygulamalarına İlişkin Yönetmelik yayımlanmıştır. Süreli Yayın: Belli aralıklarla basılı olarak yayımlanan veya elektronik ortamda indirilebilen gazete, dergi gibi eserlerdir. Promosyonlu satışların TKHK kapsamına girebilmesi için taraflardan birinin satıcı veya sağlayıcı, diğer tarafın ise tüketici olması gerekmektedir. Taksitli olarak yapılması halinde ise, taksitli satış hükümlerine tabi olacaktır. Promosyonlu satım sözleşmesinde ana mal ile promosyon konusu mal veya hizmet, aralarındaki bağımlılık ilişkisi dolayısıyla bir bütündür. Bu nedenle promosyon, asıl edimden farklı yasal hükümlere tabi değildir ve ayrı bir sözleşme konusu olamaz.

Süreli yayın kuruluşlarının kültürel ürünler dışında ürünleri promosyon olarak vermeleri yasaklanmıştır. Kültürel ürünler arasında da bir ayrım yapılmıştır. Süreli yayın kuruluşlarının verebileceği kültürel ürünler, süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel ürünler olmalıdır. Eğitim amaçlı ürünlerin de geniş anlamda kültürel ürün kavramı kapsamında düşünülmesi gerekir.

Satıcı ve sağlayıcı satım konusu asıl malı bedelli olarak ve promosyon konusu ürünü ise bedelsiz olarak tüketiciye teslim eder. Promosyonu yapan, tüketiciyle doğrudan ilişki içinde değilse, dağıtıcı vasıtasıyla satılan malın teslimini sağlar. Özellikle gazete satışlarında durum böyledir. Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde belirtildiği gibi reklamı yapılan mal veya hizmetlerle birlikte karşılıksız olarak verilen mal veya hizmetlerin ya da ikramiyelerin taahhüt edilenden farklı olmaması ve tüketicilerde oluşturulan makul beklenti düzeyini karşılaması gerekir. Böylece reklam ve ilanlarda gösterilen ürünler ile teslim edilen ürünlerin farklı olması önlenmeye çalışılmaktadır. Tüketicinin satın aldığı asıl mal veya promosyon konusu mal veya her ikisi, onarım için servis kurulmasını ve yedek parça bulundurulmasını gerektiriyorsa, tüketicinin bunları satıcıdan isteme hakkı vardır.

Devre tatil sözleşmesi, bir yıldan uzun süre için kurulan ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem
için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı veren sözleşmelerdir.

Bir sözleşmenin devre tatil sözleşmesi olarak nitelendirilebilmesi için, aşağıdaki unsurları taşıması gerekir:

a. Bir veya birkaç taşınmazın kullanım hakkının devri veya devir taahhüdü
b. Hak sahibine birden fazla dönem için gecelik konaklama imkânı vermesi
c. Sözleşme süresinin bir yıldan uzun olması

Devre tatil sözleşmeleri ayni bir hak değil şahsi bir hak vermektedir. Devre tatil hukuki niteliği itibariyle,
karma sözleşmelerden olan kombine sözleşmeler grubuna girmektedir. Kombine sözleşmeler, sözleşmenin taraflarından birinin kanunda yer alan birden çok sözleşmeye ilişkin, denk kıymette edimler taahhüt ettiği, buna karşılık diğer tarafın tek bir edimi taahhüt ettiği sözleşme tipleridir.

Ön bilgilendirme formu, sözleşme konusu hakkın kullanımı için ödenecek fiyatı içermelidir. Taşınmazın fiyatını içermesi zorunlu değildir.

Devre mülk, dönem mülk, paylı mülkiyet, hisseli gayrimenkul satışı ve benzeri isimler altında yapılan ve tapu tesciline konu edilen satışlara ilişkin sözleşmeler, bir yıldan uzun süre için kurulması ve tüketiciye bu süre zarfında birden fazla dönem için bir veya daha fazla sayıda gecelik konaklama imkânı tanıması halinde devre tatil sözleşmesi olarak kabul edilir.