TOPRAK BİLGİSİ VE BİTKİ BESLEME

Bitkisel üretimde; en ekonomik girdi kullanımı ile doğaya ve çevreye zarar vermeden istenilen verim ve kalitede yetiştiricilik yapabilmek için bitki beslemenin tarihini öğrenmek, bu alanda çalışmak isteyenlere iki yönlü bir kazanç getirir. Birincisi, üretimde yapılan işlemlerin gerekliliği, nedenleri ve önemi ile daha önce yapılan çalışmalar arasında bağlantı sağlanmasıdır ki, bu yalnız bitki besleme tarihini okuyarak gerçekleştirilebilir. İkincisi de, bu alanda çalışacakların tarımsal üretimde yeni ve modern teknikleri kullanabilmesi ve tarımsal üretim hakkında yeni bir anlayış edinebilmesidir. Doğru cevap C'dir.

Bitki besleme alanında ilk ölçüme dayanarak yapılan deneysel çalışmalar Belçika’lı fizikçi J.B. van Helmont (1580-1644)’a aittir. Doğru cevap D'dir.

Bitkilerin beslenmesinde, büyüme ve gelişmesinde mineral maddelerin önemi İngiliz bilim insanı John Woodward (1665-1728) tarafından ortaya konmuştur. Doğru cevap E'dir.

Jean B. Boussingault, nitratlı gübrelerin de amonyaklılar kadar bitkiler için yararlı N’lu gübreler olduklarını ispat etmiştir.

W. Knop (1861) bitkilerde su kültürü içerisinde büyüme ve gelişme için gerekli olan besin elementlerini içeren ve daha sonraları kendi adı ile anılan besin çözeltisini geliştirmiştir.

D seçeneği dışındakiler gübre seçimi ve uygulanacak gübreleme yöntemleri ile ilgili olarak dikkate alınması gereken bir hususlardır.

Bitkisel üretimde gübreleme programları yapmadan önce karar verilmesi gerekli en önemli konu, sözü edilen yetiştirme ortamının gerçekten gübrelemeye ihtiyaç duyup duymadığıdır.

Tarımsal üretimde bu teknoloji kullanılarak: • Patojen ve bulaşık maddelerin belirlenmesi, • Nano partiküllerle kaplanan tarımsal ürünlerin üretilmesi, • Çiftlik hayvanlarının yem rasyonlarında kullanılan nano-partiküllerin patojenleri bünyede zarar yapmadan önce engellemesi, • Gıda kalite sensörlerinin geliştirilmesi, • Tad, kalite ve besin değerlerinin iyileştirilmesi, • Zehir etkisi gösterebilecek maddelerin tarımsal ürünlerden kaldırılması, • Toprak özelliklerinin iyileştirilerek tarımsal verimliliğin arttırılması, • İlaç, gübre ve suyun toprakta tutulma veya yıkanmasının sağlanması yönünde çalışmalar ön plana çıkmış durumdadır.

Nadasın faydası topraktaki organik (azotlu organik bileşiklerdeki) azotu bitki için faydalı forma dönüştürmesidir. Doğru cevap B'dir.

Personel eğitimi gübreleme yöntemlerinin içerisinde değerlendirilmektedir. ana başlık değildir. Doğru cevap D'dir.

Yetiştirme ortamı ile ilgili olarak kullanılan ortamlara ait fiziksel ve kimyasal özelliklerin tam olarak bilinmesi ve dikkate alınması, uygulanan gübreleme programlarının etkinliği ile yetiştirme ortam özelliklerinin birlikte etkilerinin değerlendirilmesi gereklidir. Doğru cevap E'dir.

Boyut olarak çok küçük ancak etki olarak çok büyük olan nanoteknolojik çalışmaların tarımda kullanım alanı bulması bitki besleme açısından günümüzde ulaşılan son nokta olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Mineral gübrelerin üretiminin sağlanması nanoteknoloji sayesinde gelişmemiştir.  Doğru cevap A'dır.

Yeterli ve dengeli gübreleme programlarının hazırlanabilmesi ve başarılı olabilmesi için yetiştirme ortamı ile ilgili olarak; a. Kullanılan ortamlara ait fiziksel ve kimyasal özelliklerin tam olarak bilinmesi ve dikkate alınması, b. Uygulanan gübreleme programlarının etkinliği ile yetiştirme ortam özelliklerinin birlikte etkilerinin değerlendirilmesi gereklidir. Doğru yanıt A'dır.

A, B, C ve E seçenekleri Lawes ve Gilbert'ın yapmış oldukları deneme sonuçlarını belirtmektedir. D seçeneğinde ifade edilen sonuç, Justus von Liebig’in (1803-1873) vardığı sonuçtur. Doğru yanıt D'dir.

Bitkisel üretimde gübreleme programları yapmadan önce karar verilmesi gerekli en önemli konu, sözü edilen yetiştirme ortamının gerçekten gübrelemeye ihtiyaç duyup duymadığıdır. Örneğin, analiz sonucuna göre toprakta yeterli miktarda bitki besin elementi mevcutsa, gübreleme programı ile elde edilecek ürün miktarı arasında ekonomik anlamda zarar görünüyorsa, bitki besin maddelerinin alınabilirliği konusunda toprakta problem var ve bu problem çözümlenmemişse yapılacak olan gübreleme programlarının hiçbir etkinliği olamayacaktır. Doğru yanıt E'dir.

Tarımsal üretimde bu teknoloji kullanılarak: (1) Patojen ve bulaşık maddelerin belirlenmesi, (2) Nano partiküllerle kaplanan tarımsal ürünlerin üretilmesi, (3) Çiftlik hayvanlarının yem rasyonlarında kullanılan nano-partiküllerin patojenleri bünyede zarar yapmadan önce engellemesi, (4) Gıda kalite sensörlerinin geliştirilmesi, (5) Tat, kalite ve besin değerlerinin iyileştirilmesi, (6) Zehir etkisi gösterebilecek maddelerin tarımsal ürünlerden kaldırılması, (7) Toprak özelliklerinin iyileştirilerek tarımsal verimliliğin arttırılması, (8) İlaç, gübre ve suyun toprakta tutulma veya yıkanmasının sağlanması yönünde çalışmalar ön plana çıkmış durumdadır. Doğru yanıt B'dir.

Amerika 2002 yılında, Nano ölçekli bilim ve mühendisliğin tarım ve gıda sistemlerinde uygulanması konusunda planlamalarını açıklamıştır. Avrupa Birliği 2008 yılında, açıkladığı 7. Çerçeve Program’ında, bilgi temelli biyo ekonomi çalışmalarının tarım, gıda ve hayvancılık konularında biyo ve nano teknolojiler yoğunluklu uygulamaları olarak göstermiştir. Doğru cevap

Sera topraklarında geçmiş yıllardan gelen yoğun bir gübreleme varsa, damla sulama sistemi kullanılıyorsa ve bu alanda fide dikiminden sonra 15-20 gün yetecek kadar besin maddesi mevcutsa gübreleme önerilmeyebilir. Doğru cevap A'dır.

Bilim dünyasında kabul gören en önemli yaklaşımlardan biri tarımın insanlık tarihinden uzun ve belirsiz bir süreç olarak neolitik ( Cilalı Taş ) dönemde gerçekleşen ilk büyük bilimsel ve teknolojik devrim olmasıdır. Tarımın devrim olarak nitelenmesinin esas nedeni, insanları tarımsal üretimin etkisi ile yerleşik hayata mecbur bırakması ve bu vesile ile ilk mülkiyet ve hukuk kurallarının ortaya konması, üretim için gözlem ve ölçümlerde ihtiyaç duyulan geometri, astronomi, aritmetik bilimlerinin gelişimini teşvik etmesidir. Doğru cevap A'dır.