Aof Panel

S

Ailenin toplum için önemi nedir?

Ailenin toplum için önemi, kültür ve uygarlığımızın arkasındaki yaratıcı güç olarak kabul edilmesinde temellenir. Kültür ve uygarlığın bir toplumdaki birliği ve bütünlüğü aileye yansır. Aynı şekilde, ailenin toplumsal gücü ve psikolojik dayanıklılığı, kültür ve uygarlığı yaratma ve sürdürmede ve insan toplumunun güvenliğini sağlamada en önemli destek olarak kabul edilir.

S

Kapsamlı bir tanım yapmak gerekirse aile nedir?

Aile, “biyolojik ilişkiler sonucu insan türünün sürekliliğini sağlayan, toplumsallaşma sürecinin ilk ortaya çıktığı, karşılıklı ilişkilerin belirli kurallara bağlandığı, o güne dek toplumda oluşturulmuş maddi ve manevi zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktaran biyolojik, psikolojik, ekonomik, toplumsal ve hukuksal yönleri bulunan toplumsal bir birimdir.

S

George Peter Murdock'a göre çekirdek ailenin toplum içindeki işlevleri nelerdir?

Aile bireyi sosyal yaşama hazırlayan bir işlev üstlenmiştir. George Peter Murdock ailenin, özellikle de çekirdek ailenin, toplum içinde dört temel işlev üstlendiğine değinir: cinsel işlev, ekonomik işlev, yeniden üretim işlevi ve eğitsel işlev.

S

Aile kurumunun temel bir araç olarak görülmesinin nedeni ve sonuçları nelerdir?

Aile kurumu, hem çocukların toplumsal yaşama uyum sağlayacak şekilde toplumsallaşmasının hem de yetişkinlere istikrarlı bir gelişim kazandırılmasının en temel aracıdır. Bu sayede gelecek nesillere bilgi, beceri, alışkanlık, normlar, değerler ve diğer kültürel kaynakların aktarımı gerçekleşir.

S

Ailenin üzerine düşen işlevleri yerine getirmemesi durumunun sonuçları nelerdir?

Aile cinsel ve üreme-bakım işlevini yerine getirmediğinde toplumun soyu tükenir. Ekonomik işlevini yerine getirmediğinde hayat durur ve son olarak eğitsel işlevinin gerekliliklerini karşılamadığında ise kültürün sürekliliğini sağlamak imkânsızlaşır.

S

Murdock’a göre ailenin iyileştirici ve dinlendirici bir işlev üstlenerek, başka toplumsal ilişkilerden kaynaklanan yıpranmışlık ve yorgunlukların tedavi edilip bireyin yeniden canlandırılmasına katkı sağladıkları aile koşulları nelerdir?

Düzenli bir çalışma aktivitesi, fiziksel olarak düzgün hane koşulları, tüm aile bireylerinin fiziksel ve ruhsal olarak dinlenme imkânı, boş zamanın ortak planlanması, aile bireylerinin birlikte sosyal ve fiziksel aktivitelere katılmaları ve olumlu bir psikolojik iklimdir.

S

Toplumda anaerkillik olarak adlandırılan yapı nedir?

Anaerkillik, toplumda kadının özellikle “ana”nın etkin ya da başat-baskın olma hâlidir. Anaerkil toplumlarda soy kadınlar tarafından belirlenir.

S

Ataerkil aile yapısı nasıl olmaktadır?

Ataerkillikte hâkimiyet erkek bireylere aittir. Soy, ataerkil ailede, erkekler tarafından belirlenir.

S

Anne baba ilişkilerinde duygusal bağlar ve şefkate dayalı ilişkiler kurulması hangi tarihten sonra doğal görülmüştür?

Evlilik ve anne baba ilişkilerinde daha duygusal bağlar ve şefkate dayalı ilişkiler kurulması ancak sanayileşme sonrası toplumda doğal görülmeye başlanmıştır.

S

Aile ilişkilerine bakıldığında sanayileşme sonrası meydana gelen değişimler nelerdir?

Sanayileşme sonrası aile ilişkilerine baktığımızda karşımıza hayli farklı bir gerçeklik çıkar. Evlilikler artık aşk ile başlamaktadır. Ev ve çocuklarla ilgili pratiklerin yerine getirilmesi ile devam etmekte ve en nihayetinde mülkle ilgili olarak bitmektedir. Bu dönüşüme eşlik eden bir başka değişim ailede mahremiyetin önem kazanmasıdır.

S

Günümüz aile yapısında görülen ve çocuk ailesi olarak adlandırılan aile modeli nedir?

Çocuk ailesi, otoritenin çocukta olduğu genellikle tek çocuklu ailelere verilen isimdir. Bu modelin en belirgin özelliği çocuğun ailenin odağında olması ve her türlü etkinliğin çocuğa ve çocuğun seçimlerine göre planlanmasıdır.

S

Çokkültürlü aile olarak adlandırılan toplulukların iç yapısı nasıldır?

Irklar arası evlilik ya da yabancıyla evlilik olarak adlandırılan bu aile birleşmesi türü, temasın ve etkileşimin mümkün olduğu, eğitim ve istihdam gibi toplumsal etkinliklere her grubun üyelerinin katılma imkânı bulduğu ve bunun hem devlet hem de kendi cemaatleri tarafından teşvik edilmesine sıkı sıkıya bağlıdır. Bu bakımdan çokkültürlü aileler farklı kültürlerin birbiriyle kaynaşması ve bütünleşmesi için bir araç olarak da kabul edilir.

S

Toplumsallaşma nedir?

Toplumsallaşma bireyin kişilik kazanarak belli bir toplumsal çevreye hazırlanma ve toplumla bütünleşme süreci olarak tanımlanabilir. Diğer bir deyişle bireyin içinde bulunduğu toplumun dinamik bir parçası hâline gelme sürecine toplumsallaşma demekteyiz.

S

Yeni doğmuş bir bireyin toplumsallaşma içinde geçirdiği aşamalar nelerdir?

Yeni doğmuş bir bebek ilk önce aile içinde toplumsallaşmaya başlar, daha sonra yakın çevresi, geniş ailesi, mahallesi, akraba ve komşuları, köyü, okulu, kenti ve ulusunun uyumlu bir parçası olabilmesi için gerekli bilgileri, değerleri, alışkanlıkları, tutum ve davranışları edinir. Aile küçük çocuk için en önemli toplumsallaşma aracı iken okul, arkadaş ve akran grupları diğer birincil öneme sahip toplumsallaşma araçlarıdır.

S

Göçün aile üzerindeki etkisi nelerdir?

Tüm dünyada toplumsal yapıda gözlenen unsurlardan aileyi en çok etkileyenlerin başında göç gelmektedir. Göç eden aile çoğunlukla yoksulluk, dışlanma ve ayrımcılık gibi başka toplumsal sorunlarla yüzleşmek zorunda kalırken, farklı kültürlerin buluşması sonucunda yerleşik aile de göçten etkilenmektedir.

S

Toplumların göçmenlere karşı dışlayıcı tutum geliştirmesinin sebebi nedir?

Yapılan çalışmalarda ekonomik koşulların kötüleşmesinin dışlayıcı tutum ve yaklaşımları güçlendirdiği ortaya çıkmıştır. Göçmenler dahil olmak üzere istisnai durumu olan tüm bireylerin toplumdan dışlanmasının altında yatan faktörlerden en önemlisi, topluma bir yük getirecekleri kaygısıdır.

S

Ötekileştirme nedir?

Ötekileştirme bir grubun kendi değerini, başkasının farklılığını olumsuzlayarak ve kendini yücelterek oluşturma çabasıdır.

S

Benzer yapmak olarak da tanımlanan asimilasyon nedir?

Farklı kökenden gelen azınlıkların ve etnik grupların kültür birikimlerinin ve kimliklerinin baskın doku ve yapı içinde eritilerek yok edilmesi anlamına gelmektedir.

S

Farklı kültürlerin birbirleri ile girdikleri etkileşimin neticesinde yeni bir kültürün doğuşunu olarak temsil edilen uygulama nedir?

Eritme kazanı olarak da adlandırılan eritme potası uygulamasıdır.

S

Kapsayıcılığın dünyanın geldiği noktada tam olarak kavranabilmesi için katılım ve ayrımcılık karşıtlığı gibi temel demokratik ilkelerde temellenen beş maddesi vardır. Bunlar nelerdir?

Etno-kültürel eşitlik ve ırkçılık karşıtlığı
Cinsiyet eşitliği ve cinsiyet ayrımcılığı ve cinsiyetçilik karşıtlığı
Cinsel yönelimlerde çeşitlilik ve homofobi karşıtlığı
Sosyoekonomik eşitlik ve sınıfçılık karşıtlığı
Engelliler için eşitlik ve ayrımcılık karşıtlığı

Toplumsal Yaşamda Aile ve Çokkültürlülük