TOPLUMSAL YAŞAMDA AİLE - Deneme Sınavı - 6

Hilson’nın risk tanımına göre risk, hedeflerimizi etkileyen belirsizliktir. Hayattaki tüm belirsizlikler bizim için bir önem taşımayabilir fakat bir riskin sonucu birey veya kurum için önemlidir.

Aile geleneksel olarak özellikle kadınlar ve çocuklar için koruyucu olmuştur. Aile kurumunu doğrudan etkileyen özellikle çalışma hayatındaki değişimler geleneksel aile yapısında erozyon oluşturmaktadır. Bunun bedelini ise genellikle kadınlar ve çocuklar, dolayısıyla tüm toplum ödemektedir. Boşanma sayılarındaki artış, gençlerin evliliğe daha temkinli yaklaşması, anne olma yaşının yükselmesi toplumsal sürdürülebilirlik açısından birçok risk barındırmaktadır.

Doğal Riskler: Doğal riskler yapıları itibarıyla yönetilemez, etkisi azaltılamaz risklerdir. Bu tür riskleri ortadan kaldırmak mümkün değildir fakat bu durum doğal riskleri görmezden gelmeyi gerektirmez. Bu riskleri yönetmek için uygulanabilecek en iyi teknik riski kabul etmek ve etkili risk iletişimi ile kontrol altına almak olacaktır

Çevresel Riskler: Çevresel riskler yönetilebilir riskler kategorisinde sayılmaktadır. Bu tür riskler aile dışı kaynaklıdır. Çevresel risklerin yönetilmesinde eşlerin birbiriyle olan iletişimi ve eşlerin çevresel riskleri yönetmedeki başarısı öne
çıkmaktadır.

Her aile, kendisini etkileyen birçok iç ve dış belirsizlikle karşı karşıya kalmaktadır. Tüm bu belirsizler ayrı ayrı birer risk kaynağı olabilir. Bu sebeple eşlerin kontrolü dışında olan özellikle dış belirsizlikleri yönetmek için vakit harcanmamalıdır. Çünkü dış riskler kontrol edilemeyeceği için onları yönetmek de mümkün olmayacaktır. Aile bireylerinin kontrol edip yönetebileceği iç riskler,
aile bireylerin sorumluluğundadır.
Etkili aile risk yönetiminde aşağıdaki bileşenler bulunmaktadır:
1. Risk yönetimi sorumluluklarını organize edecek bir çerçeve kullanımı: Risk yönetimi yaparken “Amerika’yı yeniden keşfetmeye” gerek yoktur. Evrensel olarak kullanılan standartlar, ailenin kendine has biricikliği göz önünde tutularak kullanılabilir. Örneğin ISO 31000 risk yönetimi sistemini bu amaçla kullanmak mümkündür.
2. Risk tanımlama, risk analizi ve planlaması için alıştırma yapmak: : Bir İngiliz atasözünün dediği gibi “Pratik yapmak mükemmelleştirir”. Bir konu hakkında ne kadar çok uygulama yapılırsa; kazanılan tecrübe ile birlikte o işte daha başarılı hâle gelmek mümkündür. Hayalî riskler çerçevesinde yapılacak alıştırmalar, gerçek uygulamada elde edilecek başarı oranını arttıracaktır. Tehdit ve fırsatların
bir arada değerlendirilmesi de alışkanlık kazanılması gereken bir durumdur.

Aile risk yönetimi süreci; Risk Yönetimi Planlaması, Risklerin Tanımlanması,  Risklerin Analizi, Risk Yönetim Uygulamaları ve Risk İzleme ve Kontrolü aşamalarından oluşur.

Beyin Fırtınası: Beyin fırtınası, fikir üretmek, yaratıcılığı artırmak veya sorunlara çözüm bulmak için bireysel veya grup şeklinde kullanılan bir yöntemdir. Katılımcılar, bir dizi temel kuralı izleyerek yargısal olmayan bir ortamda belirli bir konu veya sorun hakkında fikir üretir. Beyin fırtınası, fikir, bilgi ve deneyimlerin ekip üyeleri arasında paylaşılmasına yardımcı olan bir süreçtir. 1950’lerde reklamcılık alanında kullanılmaya başlanan beyin fırtınası, birçok alanda problem çözmek amacıyla kullanıldığı gibi risk tanımlamada da etkili bir şekilde kullanılabilir.

Kontrol Listeleri: Kontrol listeleri, daha önce karşılaşılan risklerden türetilen tümdengelim tekniğidir ve olası riskleri hızlı bir şekilde tanımlamak için risk yönetimi birimine hızlı bir yol sunmaktadır. Bu listelerle bir dizi soru veya dikkat edilmesi gereken konuların listesi hazır edilmektedir.

Doğal bir akış hâlinde kendi kendine akla gelebilecek basit sorularla aile bireyleri risk yönetimi sürecini içselleştirebilirler. Burada önemli olan, soruların basit ve doğal olarak birbirini takip edecek şekilde olmasıdır. 

1. Burada Ne Yapıyoruz? Amacımız Nedir? Hedeflerin Belirlenmesi

2. Hedeflerimizi Neler Etkileyebilir? Risklerin Belirlenmesi

3. Hangi Riskler Önemli? Risklerin Büyüklüklerine Göre Sıralanması: Risk Analizi

4. Bu Riskler Hakkında ne yapabiliriz? Risk Yönetimi Stratejileri

5. Uyguladığımız Planlar İşe Yaradı mı? Ne değişti? Risklerin Gözden Geçirilmesi

6. Bu Değişiklikleri Kiminle Konuşmalıyım? Risk İletişimi

7. Neler Değişti? Risk Kontrolü

Doğru yanıt E seçeneğidir. Çünkü, bireylerin doğumdan ölüme kadarki olan sü­reçte bireyin ilk toplumsallaşmaya başladığı yer ailesidir. En küçük sosyal örgüt olarak kabul edi­len aile içinde bulunduğu toplumu temsil eder.

Doğru yanıt B seçeneğidir. Çünkü, çevre faktörleri aynı zamanda fiziksel, biyolojik, kimyasal ve sosyal çevre olarak ele alınabilir. Çevresel fak­törlerin biyolojik yansımasına örnek olarak 2019 yılının son aylarında Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan COVİD-19 pandemisi verilebilir.

Doğru yanıt B seçeneğidir. Çünkü, has­talık sadece biyolojik bir olay değildir; aynı zaman­da sosyal, ruhsal ve kültürel de bir olgudur. Has­talık, bireyin fiziksel, duygusal, entelektüel, sosyal gelişim, ruhsal fonksiyonlarının sağlıklı hâline göre bozulduğu bir durumdur.

Göz içi basıncının sıklıkla yükselmesi nedeniy­le görme sinirinin zarar görmesidir. Basınç artışı­na bağlı olduğu için halk arasında göz tansiyonu olarak da bilinir. Dolayısıyla, doğru yanıt B seçeneğidir.

Doğru yanıt, E seçeneğidir. Çünkü, beyin zarlarının (meninks) iltihaplanması menenjit hastalığını tanımlar. En yaygın belirtileri ateş, bulantı, kusma, huzursuzluk, bilinç bulanıklığı, baş ağrısı ve ense sertliği, ışığa, sese tahammül edememedir.

Corynebacterium diphtheriae adlı mikroor­ganizmanın neden olduğu tipik soğuk algınlığı belirtileri göstererek başlayan, boğazın arkasını kaplayan gri renkli bir enfeksiyon halini almasıyla devam eden boğaz, burun, göz ve deriye yerleşme­nin tamamlanmasıyla ortaya çıkan ciddi sonuçlara ve hatta ölümlere yol açabilen bir hastalıktır. Bu yüzden doğru yanıt B seçeneğidir.

Hava yollarının daralması sonucu nefes almayı engelleyen Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığıdır. İlerleyici ve tedavisi olmayan bir hastalıktır. En tipik özelliği balgamlı öksürük ve nefes darlığıdır. Sigara içen kişilerde görülme ihtimali artan KOAH hastalığı yaşam kalitesini oldukça düşürmektedir.

Doğru yanıt C seçeneğidir. Çünkü, e-Nabız sistemi, 2015 yılında kullanılmaya başlanmıştır. e-Nabız sistemi, kişilerin kendi sağlık kayıtlarını yönetebilecekle­ri bir sistemdir. Kişiler tansiyon, şeker, nabız, kilo kontrolü vb. sağlık durumu­na ilişkin bilgileri kaydedebilmektedir. Ayrıca e-nabız sistemi Sağlık Bakanlı­ğının kuruluşları ile entegreli çalışmak­tadır.

Doğru yanıt B seçeneğidir. Çünkü, ilkyardı­mın 4 temel amacı bulunmaktadır.

Tarih boyunca aile kavramı aileyi oluşturan kişilerin sayısı (geniş aile, çekirdek aile gibi) ve aile üyelerinin görevleri (anaerkil, ataerkil gibi) temel alınarak tanımlansa da temel olarak ailelerin belli başlı özellikleri bulunmaktadır. Seçeneklerde bu özelliklerden bazıları özetlenmiş olup bu ifadeler, anaerkil veya ataerkil olmasından bağımsız olarak aileye atfedilen bazı işlevleri içermektedir. Anaerkil ve ataerkil kavramları ise aile üyelerinin görevleri temel alınarak ortaya konan kavramlardır.

Doğru seçenek “Sağlıklı aile yapısı içerisinde yetişen kişiler evrensel ahlak ilkelerinin çoğuna sahip olurlar.” İfadesidir. Diğer seçeneklerde verilen ifadeler yanlıştır. Aile evrensel bir kavramdır. Belli toplumlarda değil, dünyadaki her toplumda gözlenmektedir. Aile üyeleri birbirini sever, kollar, birbirlerine yakınlık gösterir, problemlerin üstünü örtmek yerine birlikte çözmeye çalışır. Çocukların eğitim ve öğretim ihtiyaçlarını karşılama, beslenme ihtiyaçlarını karşılama, duygusal destek verme ailenin temel fonksiyonları arasında yer alır. Temel fonksiyonları gerçekleştiren ve bireylerin temel ihtiyaçlarını karşılayan aile ortamları içinde büyüyen bireyler toplumsal yaşama daha hızla ayak uydurur.