TOPLUMSAL YAŞAMDA AİLE - Deneme Sınavı - 4

Talcott Parsons

Aileyi işlevsel bir temelden hareketle analiz eden diğer bir isim Talcott Parsons’dır. Ona göre aile karakterleri üreten bir fabrikadır.

Empati

Bir ailede aile içi ilişkiler yoluyla kurulan bağların sağlamlığı için bu ilişkilerin taşıması gereken özellikler yakınlık, dürüstlük, güven, saygı ve ilgi, karşılıklı duygusal ve ruhsal destek, dayanışma, toplumsal rollerin bölüşümü ve maddi bağlılıktır.

Psikolojik işlev

George Peter Murdock (1965), ailenin, özellikle de çekirdek ailenin, toplum içinde dört temel işlev üstlendiğine değinir: cinsel işlev, ekonomik işlev, yeniden üretim işlevi ve eğitsel işlev.

18.yy'dan sonra

18. yüzyıldan sonra ailede mahremiyet önem kazanmış ve evler odalara ayrılmaya başlanmıştır. Bu yönüyle tipik bir kentsel aile modeli ile karşı karşıya olduğumuz söylenebilir. Kentsel aile tarımla bağları kopmuş, geçimini çoğunlukla sanayi tipi üretim ya da hizmet sektöründen sağlayan bir tüketim birimidir.

Toplumsallaşma

Toplumsallaşma bireyin kişilik kazanarak belli bir toplumsal çevreye hazırlanma ve toplumla bütünleşme süreci olarak tanımlanabilir. Diğer bir deyişle bireyin içinde bulunduğu toplumun dinamik bir parçası hâline gelme sürecine toplumsallaşma olarak açıklanır.

Asimilasyon

Asimilasyon, Latince kökenli assimilare’den, yani benzer yapmaktan türeyen bir kelimedir. Farklı kökenden gelen azınlıkların ve etnik grupların kültür birikimlerinin ve kimliklerinin baskın doku ve yapı içinde eritilerek yok edilmesi anlamına gelmektedir.

ABD

Eritme potası daha çok Amerika Birleşik Devletleri’ne farklı coğrafi bölgelerden gelen farklı kültürel arka planlara sahip grupların ortak bir Amerikan kimliği inşa etmekte gösterdikleri başarıyı simgelemek için kullanılmaktadır. Amerika Birleşik Devleri bu bakımdan her göçmen için sunduğu fırsatlarla birlikte anılır.

1980'li yıllar

Çokkültürlülük kavramı, 1980’li yıllardan beri yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Kültürel bir karşılaşma gerçekleştiğinde, farklı kültürlerin kendi kültürlerini, kimliklerini muhafaza edebildikleri bir toplumsal düzeyi temsil eder.

Roland Robertson

Roland Robertson’a borçlu olduğumuz bir kavram olarak küyerelleşme (glokalleşme) küreselleşme ve yerelleşme kavramlarının kısaltılarak bir araya
getirilmesi ile oluşur.

Kalıp yargı

Kalıp yargılar (stereotipler) başka etnik gruplarla ilgili kafamızda oluşmuş imgelerdir.Bu kalıp yargılar toplumdan topluma değişiklik gösterir.

Sürdürülebilirlik, bir topluluğun uzun vadeli yaşayabilirliğini sağlayan, bir dizi sosyal kurum veya toplumsal uygulamadır. Genel olarak sürdürülebilirlik, mevcut kişiler tarafından alınan çevresel ve ekonomik eylemlerin gelecekteki kişilerin benzer seviyelerde zenginlik, fayda veya refahtan yararlanma fırsatlarını azaltmadığı kuşaklar arası bir etik biçimi olarak anlaşılmaktadır.

Türk toplumunda geleneksel ve kültürel olarak kriz yönetimi, risk yönetiminin önünde yer almaktadır. Bu durumu atasözlerinde bile görmek mümkündür: Saldım çayıra, Mevla’m kayıra; Tevekkül Allah, Görelim Mevla neyler, neylerse güzel eyler; Hayırlısı olsun vb. Burada belirtilmesi gereken önemli bir husus ise toplumdaki kader anlayışının da risk kültürünün gelişememesinde önemli bir etken olduğudur.

Aile geleneksel olarak özellikle kadınlar ve çocuklar için koruyucu olmuştur. Aile kurumunu doğrudan etkileyen özellikle çalışma hayatındaki değişimler geleneksel aile yapısında erozyon oluşturmaktadır. Bunun bedelini ise genellikle kadınlar ve çocuklar, dolayısıyla tüm toplum ödemektedir. Boşanma sayılarındaki artış, gençlerin evliliğe daha temkinli yaklaşması, anne olma yaşının yükselmesi toplumsal sürdürülebilirlik açısından birçok risk barındırmaktadır.

Risk, her zaman hayatın içinde olan; bireyleri ve kurumları doğrudan etkileyen bir olgudur. Kişilerin veya kurumların gelecekteki faaliyetleri önceden kestirmeleri imkânsızdır çünkü gelecekte ne olacağı hakkında kesin bilgiye erişmek mümkün değildir. Kesin bilginin olmadığı yerde ise belirsizlik ortamı bulunur, bu ortam riskin temel kaynağını oluşturmaktadır.

Risk yönetimi üzerine yapılan çalışmalar geçmişten günümüze artarak devam etmektedir. Peki riski bu kadar popüler yapan sebep nedir? Bernstein’e göre; gelecekte başımıza nelerin gelebileceğini tahmin edebilme becerisi modern toplumların temel hedefleri arasında yer almaktadır. Risk yönetimi, bizlere birçok konuda karar verebilme hususunda ışık tutmaktadır; savaş ilan etmekten aile planlamasına, buğday ekiminden tahıl pazarlamasına kadar birçok konuda rehberlik etmektedir.

Doğal Riskler: Doğal riskler yapıları itibarıyla yönetilemez, etkisi azaltılamaz risklerdir. Bu tür riskleri ortadan kaldırmak mümkün değildir fakat bu durum doğal riskleri görmezden gelmeyi gerektirmez. Bu riskleri yönetmek için uygulanabilecek en iyi teknik riski kabul etmek ve etkili risk iletişimi ile kontrol altına almak olacaktır. Örneğin bazı bireyler doğuştan çok sinirli veya aniden sinirle parlayan kişiler olabilir.

Risk yönetimi sorumluluklarını organize edecek bir çerçeve kullanımı: Risk yönetimi yaparken “Amerika’yı yeniden keşfetmeye” gerek yoktur. Evrensel olarak kullanılan standartlar, ailenin kendine has biricikliği göz önünde tutularak kullanılabilir. Örneğin ISO 31000 risk yönetimi sistemini bu amaçla kullanmak mümkündür.

Hedef Belirleme: Risk yönetimi sürecinde yapılması gereken ilk safhadır. Riskleri belirlemeden önce ulaşılmak istenen hedefler belirlenmeli ve üzerinde mutabık kalınmalıdır. Çünkü tüm riskleri tek seferde belirlemek mümkün değildir. Risklerin belirlenmesinden önce iş üzerindeki tüm paydaşların risk sürecini başlatmadan önce hedefler üzerinde mutabık kalmaları elzemdir. Risk yönetimi sürecinde öncelikli olarak hedefleri netleştirmek gerekmektedir.

David Apgar risk zekâsını “belirli bir yeni risk hakkında doğru kararlara ulaşma yeteneği” olarak tanımlamaktadır. Ona göre, farklı bilgi kaynakları arayan kişilerin, daha düşük bir bilişsel ufka sahip olanlardan daha yüksek risk zekâsına sahip olmaları muhtemeldir.

Sorumluluk alma ve proaktif olma, sonradan kazanılması güç olan becerilerdendir. Bu nedenle, sorumlu ve proaktif bireylerin yetişme yeri okuldan önce ailedir. Ailede kazanılan olumlu veya olumsuz alışkanlıklar uzun ömürlü olmaktadır. Sorumluluk bilincine sahip olmayan bireylerden oluşan bir toplumun rekabetçi ve dolayısıyla da müreffeh olması da beklenemez. Toplumsal sorumluluğun mevcut olduğu toplumda yenilikçi ve uluslararası rekabete açık bir ortam oluşturmak mümkün hâle gelecektir