Postmodernist Sınıf(sızlık) Yaklaşımları

Marx’ın çözümlemesinin temel ilkelerini benimseyerek çağdaş toplumdaki sınıf ilişkilerinin doğası hakkında daha detaylı analizler geliştirmişlerdir. Sınırlılıklarını kabul etmekle birlikte, bu teorisyenler sınıfın üretim ilişkilerine dayalı olduğu varsayımının yanı sıra sınıf mücadelesi, sınıf çatışması ve sömürü kavramı gibi Marx’ın yaklaşımının bazı temel ögelerini muhafaza etmişlerdir. Bu çerçevede, Marx tarafından geriye bırakılan bazı boşlukları doldurabilme ve ortaya çıkan radikal değişmeler karşısında Marksist kuramı günümüz kapitalist toplumlarının gerçeklerine uyarlayabilme amacını taşıyan birçok araştırmacı, işçi sınıfının ya da kapitalist sınıfın değişen doğası, proleterleşme ve kutuplaşma konularında daha ayrıntılı düşünceler geliştirmişlerdir. Braverman (1974), Miliband (1969) ve Therborn (1980) gibi birçok yazar, işçi sınıfı içinde devrimci bilincin yokluğunu ya da zayıflığını açıklamaya çalışmışlardır. Daha farklı bir boyutta, en önemli sınıflar olarak sermaye ve emek üzerinde yoğunlaşmalarına karşın, Carchedi (1977) ve Wright (1985), bu iki sınıf arasında yer alan sınıf gruplaşmaları hakkında çözümlemeler geliştirmişlerdir. 

Yeni Weberciler, sınıflar arasında sömürüden kaynaklanan bir çatışmanın olduğu anlayışından çok, sistem içinde daha iyi yaşam şanslarına sahip olabilmek amacıyla sınıflar arasında rekabetçi mücadelelerin süregittiğini kabul ederler. Bunlar, sınıf eşitsizliklerinin belirgin bir şekilde var olduğunu, ama aynı zamanda sınıf ilişkilerinin akışkan ve açık bir nitelik gösterdiğini vurgularlar. 

Marksist sınıf kuramları tarafından ihmal edilen toplumsal hareketlilik olgusunun, bireylerin sınıf ayrımlarını nasıl algıladıkları, sınıf oluşumu ve gelişimi üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu ileri sürerler.

Lockwood (1975) işçi sınıfı arasında her biri farklı tutumlara sahip “geleneksel işçi sınıfı” ve “varlıklı işçiler” gibi ayrımların olduğunu ortaya koymaya çalışmıştır.

Weberyan Yaklaşım

Marksist yaklaşım

Eric Olin Wright

Orta sınıf içinde parçalanmaya dikkat çekmiştir

Modern kapitalist toplumlar sınıflı toplumlardır.

Postmodernist Yaklaşım

Postmodernist yaklaşım

Postmodernist yaklaşım

Sosyal Sınıfın Gerilemesi ve Çöküşü (The Decline and Fall of Social Class 1973)

Zygmunt Bauman

Sınıf ayrımlarının kaynağı üretim ilişkileridir. 

Piyasa ilişkileri.

Kutuplaşma ve Proleterleşme

Parçalanma

Burjuvazi İşçi sınıfı Diğer sınıflar, özellikle de yeni orta sınıflar ve küçük burjuvazi daha az önemli görülmüştür

Mülk sahibi sınıflar İşçi sınıfı (vasıf düzeylerine göre ayrılmış) Orta sınıf (hizmet sınıflarına ve ara sınıflara ayrılmış)