Aof Panel

Soru 1

Aşağıdakilerden hangisi harekete geçirilmiş grupların zora dayalı olarak bir toplumu şiddetli ve hızlı bir biçimde dönüştürmelerine örnektir?

Soru 2

I. Gelişme başlangıçta küçük birimlerden daha büyüklere doğru bir ilerleme içerir. II. En homojen, içbütünlükten en fazla yoksun, en istikrarsız ve en alt düzey toplum biçimi (diğer toplumlardan korku nedeniyle) ordunun hâkim olduğu yerlerde ortaya çıkar. III. Farklılaşmanın büyüklüğü ve düzeyi bakımından büyük çeşitlilikler sergiler. IV. Nüfusun büyüklüğü ve yoğunluğu ve komşu toplumlarla ilişkileri etkilidir. V. Gelişme ve yapısal farklılaşmaya bütünleşme eşlik eder. Yukarıdaki ifadelerden hangileri organizmaların ve toplumların evriminin ortak örüntüleri birlikte verilmiştir?

Soru 3

Comte toplumun parçaları arasındaki uyumu ve karşılıklı bağlantıları ifade etmek için hangi terimi kullanmıştır?

Soru 4

I. Gelişme küçük birimlerden daha büyüklere doğru bir ilerleme içerir.

II. Toplumların hemen hepsi benzer bir biçimde farklılaşırlar.

III. Gelişme ve yapısal farklılaşmaya bütünleşme eşlik eder.

IV. Bir sistem birimler arasında bütünlüğü sağlama kapasitesinin çok üzerinde genişlediğinde çözülme ortaya çıkar.

V. Karşılıklı bağımlılık sistemin iç bütünlüğünü arttırır.

Yukarıdakilerden hangisinde Spencer'in evrim anlayışı ile uyumsuz bir önermeye yer verilmiştir?

Soru 5

Fiziksel, kimyasal, biyolojik veya toplumsal, bütün olguların tek bir ilkenin işleyişini yansıttıklarını savunan düşünür kimdir?

Soru 6

Aşağıdakilerden hangisi Sentetik Felsefe adını verdiği bir makro düşünce şeması şemasını kullanmıştır?

Soru 7

“Marx ve Engels, üretim tarzı ve üretim ilişkileri ekseninde işleyen tarihsel yasalar temelinde, insanlık tarihinde bütün toplumların evrimsel bir doğrultuda dört temel evreden geçtiklerini veya geçmek zorunda olduklarını düşünür.” Bu dört temel evrenin doğru sıralanışı aşağıdaki hangi seçenekte verilmiştir?

Soru 8

Bir şeyin kendisi ile aynı olduğunu iddia eden Aristoteles hangi anlayışa gönderme yapmaktadır?

Soru 9

“Aktörün düşünsel süreçlerini, anlam ve amaçlarını ve bu etkenlerin nasıl eyleme ya da etkileşime dönüştüğünü incelemeyi içeren yöntemsel bir teknik” tanımı aşağıdaki kavramlardan hangisine aittir?

Soru 10

Weber’in tarihe yönelik bakışına ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Soru 11

Her şeyin sürekli hareket hâlinde olduğunu, varlık kazandığını ve ortadan kalktığını, hiçbir ayrımın sabit olmadığını, çelişkilerin evrensel olduğunu kabul eden düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 12

I. Weber, bireyin toplumsal kurumlar tarafından tamamıyla biçimlendirildiği görüşüne savunur.

II. Weber, bireylerin eylemleri ve karşılıklı etkileşimlerinin zaman içinde toplumsal yapıları ortaya çıkardığını iddia eder.

III. Weber’e göre toplumsal değişmenin kökeninde bireylerin eylemleri yer almaktadır.

Weber’in görüşlerine ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Soru 13

I. Marx’ın temel görüşlerinin şekillenmesinde Hegel’in belirli görüşleri etkilidir. Hegel’in her şeyden önce idealizmi ile diyalektik anlayışı Marx üzerinde etkili olmuştur. Hegelci idealizmi gibi Marx da muhafazakârdır.

II. Marx’a göre Hegel’in diyalektik yöntemi toplumsal gerçekliği anlamak için önemli bir araçtır. Bu bağlamda Marx, Tanrı’nın varlığı ile ilgilenmek yerine ‘somut toplumlar’ ve çatışan çıkarlara sahip ‘gerçek insanlar’ı ilgi odağının merkezine yerleştirir.

III. Tarih, Marx’a göre sadece birbirini izleyen olaylar dizisidir.

IV. Marx’ın yaklaşımına göre, toplumu anlayabilmek için öncelikle insan doğasını, onu doğadaki diğer varlıklardan ayıran temel özelliği bilmemiz gerekir. Bu özellik, insanların varlıklarını sürdürebilmek için çevreden yararlanarak üretim yapabilmeleri ve böylece tarihi yapmalarıdır.

V. Maddi koşullara öncelik tanıyan Marx ideolojileri, kendi deyimiyle egemen sınıfın düşüncelerini kapitalizmin sınıfsal ve diğer iç dinamikleriyle açıklar.

VI. Karl Marx kendi materyalist toplum anlayışını Hegel’in idealizmi paralelinde geliştirmiştir.

Yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

Çözüm Açıklaması

Marx’ın temel görüşlerinin şekillenmesinde Hegel’in belirli görüşleri etkilidir. Hegel’in her şeyden önce idealizmi ile diyalektik anlayışı Marx üzerinde etkili olmuştur. Hegelci idealizm muhafazakârdır. Devrimci değildir. Marx ise devrimcidir. İkinci olarak, Marx’a göre Hegel’in diyalektik yöntemi toplumsal gerçekliği anlamak için önemli bir araçtır. Ama Marx bu aracı ters yüz eder. Tanrı’nın varlığı ile ilgilenmek yerine ‘somut toplumlar’ ve çatışan çıkarlara sahip ‘gerçek insanlar’ı ilgi odağının merkezine yerleştirir.

Tarih, Marx’a göre sadece birbirini izleyen olaylar dizisi olarak görülemez. Tarih, aynı zamanda, birbirini izleyen olayları düzenleyen yasaları ortaya çıkarmak suretiyle açıklanabilecek bir olaylar bütünüdür. Bu birbirini izleyen olayların ardındaki yasaları ortaya çıkarmak, öte yandan, tarihe yön vermenin ön koşuludur. Marx’ın yaklaşımına göre, ikinci olarak, toplumu anlayabilmek için öncelikle insan doğasını, onu doğadaki diğer varlıklardan ayıran temel özelliği bilmemiz gerekir. Bu özellik, insanların varlıklarını sürdürebilmek için çevreden yararlanarak üretim yapabilmeleri ve böylece tarihi yapmalarıdır.

Karl Marx kendi materyalist toplum anlayışını Hegel’in idealizmi karşısında konumlanarak ve diyalektiği kendi çalışmalarına uyarlayarak geliştirmiştir. Tarihin hem evrensel hem de üretim tarzlarına bağlı olarak iki türden diyalektik yasaları olduğunu kabul eden Marx özellikle kapitalist sisteme odaklanarak, sınıflı toplumların yapılarını ve değişme yasalarını ortaya çıkarmaya çalışır. Maddi koşullara öncelik tanıyan Marx ideolojileri, kendi deyimiyle egemen sınıfın düşüncelerini kapitalizmin sınıfsal ve diğer iç dinamikleriyle açıklar.

Soru 14

I. Meta fetişizmi

II. İşbölümü

III. Çatışma

IV. Sınıflı toplum

V. Şeyleştirme

Yukarıdakilerden hangileri Marx'a göre toplumsal değişmeyi engelleyen unsurlar arasında yer almaktadır?

Soru 15

Aşağıda Julian H. Steward ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Soru 16

Aşağıda Daniel Bell ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Soru 17

Daniel Bell’e göre sanayi sonrası toplumda iktisadi yapının merkezinde aşağıdakilerden hangisi bulunmaktadır?

Soru 18

Toplumlarda değişimi meydana getiren ana unsurun farklılaşma ve bütünleşme süreci olduğunu savunan düşünür kimdir?

Soru 19

Kültürlerin mutlaka çökmek zorunda olmadığı, yaşamlarını sürdürmeleri için fırsatların olduğunu iddia eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 20

“Sosyal değişim” kavramı ne anlatmaktadır?

TOPLUMSAL DEĞİŞME KURAMLARI - Deneme Sınavı - 22