TOPLUMSAL CİNSİYET SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 9

Karma eğitime ise 1921’de geçilmiştir. Dönemin Maarif Nazırı Ali Kemal Bey, bu yöndeki kararı İstanbul Üniversitesi’ne gönderdiğinde Üniversite Rektörü Babanzade Ahmet Naim Bey’in itirazı ile karşılaşılmıştır.Doğru cevap B'dir.

Ana akım tarih yazımının öznesi beyaz, Batılı, orta sınıf erkektir. Sadece kadınlar değil, köylüler, köleler, işçiler, çeşitli ırklar, etnik gruplar ve cinsiyet kimlikleri de tarihten dışlanmışlardır.

1970’lerin sonunda itibaren Jennings (1975) ve Gerber (1980) gibi tarihçilerin oryantalist ön kabulleri sorgulayan çalışmaları sayesinde mahkeme kayıtları üzerinden kadınların hukuku kullanma yolunu bildikleri ortaya konulmuştur. Osmanlı kadınlarının tarihine bakan çalışmalarla, 1980’ler ve 1990’larda imparatorluk kadınlarına, bölgesel, etnik ve sınıfsal farklılıkları içinden bakılmıştır. Peirce (2002), Zilfi (2000), Demirci (2015), Tuğ (2016), Aykut (2014) gibi araştırmacıların harem, köle kadınlar, fahişeler, yoksul kadınlar üzerine yaptıkları çalışmalar, toplumsal cinsiyet ile cinsellik, üreme, ahlak politikaları ve iktidar ilişkisini kuran eserlerdir. Bunları takiben yapılan yeni çalışmalarla, kadınlar toplumsal geriliğin kurbanları, modernliğin timsalleri veya kültürel safiyetin seçkin taşıyıcıları olmaktan öteye taşınmış, kadın öznelliği kurma biçimleri ortaya çıkarılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Romalı tarihçi Tacitus (MS 56-120) da “kadınların doğal olmayan güç aşkı, Roma İmparatorluğu’nun bozulmasına yol açmıştır. İktidarda kadınların bulunması hem doğal hukuka, hem de Tanrı’nın dinine aykırıdır” derken, bu görüşlerle bezeli eserleriyle kadınlara ilişkin gerçeklik algısının oluşumuna doğrudan katkıda bulunanlardan biridir. Tacitus’a göre kadınlar iktidara susayanlardır ve devletin bozulması da kadınlar yüzündendir.

Kadınları tarihe katacak kavram, toplumsal cinsiyet kategorisi olarak feminist kuramdan gelecektir. Kadın tarihi (women’s history), kadın hakları hareketi tarihi (history of women’s rights movement), feminizm tarihi (history of feminism), feminist tarihçilik (feminist history) türünden çoğu zaman birbirinin içine geçen kavramlarla, tarih yazımı mercek altına aldığı özneler ve tarihçinin/araştırmacının tercih ettiği tarihsel kurgular açısından ayrışabilecektir.Doğru cevap E'dir.

İngiltere’de işçi erkeklerin de 1862’de siyasi temsil haklarını almasından sonra, aynı haklar mülk sahibi ve 30 yaş üstü kadınlara 1918’de verilmiş ancak 1928’de tüm kadınları kapsar hâle gelmiştir.

Kadınların gündelik yaşamlarında karşılarına çıkan sorunlar, kişilere özel ya da belli durumlara özgü sorunlar değildir. Kadının ezilmesi (oppression of women) bir sistem meselesidir. Ataerkil sistemin ürünüdür. Feminizm ve feminist kuram bize bu sistemin, kendine özgü yapısal, ideolojik ve kültürel aygıtları olduğunu açıklayarak göstermiştir. Aslında “bilgi ile iktidar arasında doğrudan ilişki vardır”. Erkek egemen dünyanın ürettiği bilgi eksiktir, önyargılıdır. Geleneksel bilim ve tarih de bu aygıtlardan biridir. Egemenliğe sahip olmayan kadınların deneyimleri önemsenmediği için kayda geçirilmeyecektir. Bu aşamada destek özellikle eleştirel kuramın açtığı yoldan ilerleyen feminist epistemolojiden (bilgi felsefesinden) gelecektir.Doğru cevap C'dir.

Toplumsal cinsiyet, cinsiyet rollerinin ve ona dayalı işbölümünün yarattığı iktidar ve otorite ilişkilerinin/alanlarının kurgulanma ve işleyiş biçimlerinin ortaya çıkardığı özgün bir toplumsal pratiğe işaret eder. Farklı cinsiyet kimliklerinden beklenen rol, davranış ve görünüş bütününü ifade eder.

Feminizm, kadın kurtuluş hareketi olarak önüne yeni sorunsallar belirdikçe kendini şekillendiren çoğul bir eyleyiştir. Yeniden biçimlenmedir. Somut durumlardan hareketle ve her zaman diyalog halinde oluştur. Belli bir modele uyan bir imalat değil, sürekli diyaloga dayanan ve başlangıçta apaçık olan kimi varsayımların bile doğruluğunu sorgulayabilen bir eyleyiş biçimidir. Dolayısıyla feminizm ne bir doktrin, ne de bir partidir; çeşitli duruşların ve çeşitli kişilerin birbiriyle yüzleştiği, hatta karşı karşıya geldiği politik bir uzamdır. Tek bir cinsiyet tarafından tanımlanmış bir dünyayı her iki cinsiyet tarafından tanımlanmış bir dünyaya dönüştürmek söz konusudur. Ancak feminizm çoğuldur. Başlangıcından itibaren bu dönüşüme uygun politik stratejilerden, amaçladığı dünyaya kadar farklı duruşlardan beslenmiştir.Doğru cevap E'dir.

1923’te, Cumhuriyet’in ilanından hemen sonra siyasal hak talebi daha gür sesle talep edildi, bir kadın partisi bile kuruldu. Nezihe Muhittin tarafından kurulan bu partinin adı Kadınlar Halk Fırkası idi. Ancak Nisan 1923’te kabul edilen seçim kanunu da 1909’dakinden farklı değildi. Bu kanundaki “her erkek Türk, seçme seçilme hakkına sahiptir” ifadesi nedeniyle kadınlara partilerini kurmaları için izin verilmedi.Doğru cevap A'dir.

Feminizm, kadınların cinsiyetleri dolayısıyla ezilen konumda olduğunu ve bu konumu değiştirmek için toplumsal, ekonomik ve siyasal düzende radikal değişimler gerektiğini savunan bir siyasal ideolojidir.

Kadınların eğitilmesi, mesleki eğitim verilmesi ya da istihdam olanağı sağlanması için kurulanlar: Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti Hayriyesi, Biçki Yurdu, Osmanlı Türk Kadınları Esirgeme Derneği.

Osmanlı kadınları feminizmi biliyorlardı hatta bunu hareketlerinin ideolojisi olarak benimseyenler de vardı. Örneğin 19 Şubat 1921’de Kadınlar Dünyası dergisinde Nimet Cemil, “Feminizm, Yine Feminizm, Daima Feminizm” başlıklı yazıda feminizm kelimesini kullanacaklarını şöyle açıklamıştı: “Birçok mühim şey vardır ki, her millette mevcut olduğu hâlde, birçok millette ismi hatta tercümesi bile yoktur (telgraf, otomobil, vapur, vb.) Binaenaleyh nisailik, nisaiyun (kadın) tabirlerine hiçbir ihtiyaç hissetmiyoruz. Feminizm kelimesini aynen kullanmayı tercih ederiz. Varsın lisanımıza ecnebi bir kelime daha girmiş olsun ne zararı var. Yalnız feminizmin varlığı ve gerekliliği inkâr edilemez.”

1914. cevap C'dir.

Virginia Woolf. Cevap C'dir.

Susan Muller Okin. Cevap A'DIR.

Toplumsal cinsiyet. Cevap D'dir.

1877. CevapA'dır.

1908. Cevap B'dir.