TOPLUMSAL CİNSİYET SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 8

Bireysel siyasal katılım. Cevap A'dır.

Siyasal katılım. Cevap A'dır.

Kota. Cevap C'dir.

Fermuar sistemi. Cevap B'dir.

Tüm kamu organlarına seçilme hakkı.Cevap A'DIR.

Olympe de Gauges’un 1789’de ilan edilen Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirgesi’ne karşı 1791’de kaleme aldığı Kadın Hakları Bildirgesi’dir.  Cevap A'dır.

Kadın Hakları bildirgesi.

Kadın Haklarının Bir Savunusu. Cevap C'dir.

Kadınların Oy Hakkı Örgütlerinin Ulusal Birliği. Cevap A'dır.

Siyasal katılımı bireysel ve toplumsal katılım olarak iki düzeyde ele almak olanaklıdır.

Oysa toplumsal siyasal katılım, bir siyasal partiye üye olma ya da ulusal düzeydeki parlamento benzeri ku- rumlar ya da yerel düzeydeki siyasal kadrolar için aday olma biçiminde gerçekleştirilir. Bu yönüyle bireysel siyasal katılımdan farklı olarak bütünüyle ve doğrudan kamusal bir etkinliktir (Yaraman, 1999, s.11).

Öte yandan, siyasal katılım temel bir va- tandaşlık hakkıdır. Bunun doğrudan bir sonucu olarak, 1952 yılında hem BM Şartı’nda hem de yukarıda belirtilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde belirlenmiş olan siyasi hakların kadınlar tarafından eşit bir şekilde kullanılabilme- si amacıyla konuya özgü bir uluslararası sözleşme yapılması gereği duyulmuştur. Bunun sonucunda, BM tarafından Kadınların Siyasal Haklarına Dair Sözleşme hazırlanmıştır.

Kadınların eşit siyasal katılımını düzenleyen en güncel sözleşme, BM tarafından 1979 yılında kabul edilen, kadınlara karşı ayrımcılığı tanımlayan ve buna yönelik politika oluşturulması yönünde bağlayıcı hükümler getiren Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi, CEDAW’dır (Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women).

Kadınların siyasette en az yüzde 30 oranında temsil edilmesi, kritik çoğunluk eşiği olarak kabul edilmektedir (Dahlerup, 2007, s.12).

Bununla beraber, Aydınlanma ve devrimler çağının erkek merkezli düşünce yapısına karşı çıkışlar da görülmemiş değildir. Bunlardan ilk ve belki de en çarpıcı olanı Fransa’da Olympe de Gauges’un 1789’de ilan edilen Fransız İnsan ve Vatandaş Hak- ları Bildirgesi’ne karşı 1791’de kaleme aldığı Kadın Hakları Bildirgesi’dir.

Dönemin en etkili karşı çıkışlarından bir diğeri, İngiltere’de 1792’de Mary Wollstonecraft tarafından kaleme alınan Kadın Haklarının Bir Savunusu isimli kitaptır.

Ulusal siyasetin en önemli kurumu olan parlamentolarda kadınların katılımının önündeki engelleri açıklayan Nadezhda Shvedova (2005) bu engelleri üç kategori altında sınıflandırmıştır:

Siyasal nedenler,

Sosyo-ekonomik nedenler,

İdeolojik ve psikolojik dirençler.

3. İdeolojik ve psikolojik dirençler: Kadınların parlamentoya girmesini engelleyen ideolojik ve psi- kolojik dirençler şöyle sıralanabilir:

i) Kadınları eş ve anne rolleriyle sınırlandıran geleneksel anlayışlar, kadınları siyaset alanının dışında bırakır.

D’Hondt sistemi, ülke genelinde veya seçim çevrelerinde “seçim sonucunda geçerli oyların, o seçim çevresindeki milletvekili sayısına gelene kadar sırasıyla 1, 2, 3 ...’e bölünerek partilerin kazanacağı milletvekili sayısını belirleyen sistemdir.” (Nişancı ve Özdemir, 2017, s.733).

Siyasal katılımı bireysel ve toplumsal katılım olarak iki düzeyde ele almak olanaklıdır. Bireysel siyasal katılım, özellikle oy verme davranışına ilişkindir ve kişinin tek başına gerçekleştirebileceği bir davranıştır. Oysa toplumsal siyasal katılım, bir siyasal partiye üye olma ya da ulusal düzeydeki parlamento benzeri kurumlar ya da yerel düzeydeki siyasal kadrolar için aday olma biçiminde gerçekleştirilir.