TOPLUMSAL CİNSİYET SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 3

Feminist kuramcılar sanayileşme ve kapitalizmden önce var olan ataerkilliğin, kapitalizmle birlikte özgül bir biçime büründüğü ve güçlendiği görüşünü savunur.

Kadınların özgül konumunun anlaşılabilmesi için kadınlar hem çalışan-üreten hem de anne-yeniden üreten olarak düşünülmelidir.

Evliliğin hukuki açıdan birtakım avantajlar getirdiği söylenebilir: Edinilen malların paylaşımı, miras, sağlık sigortası, hastanede karar verme hakkı, cezaevinde açık görüş hakkı, çift indirimleri, kredi çekme ve mal edinmede ortak gelir gösterebilme, birlikte vize alabilme, eşlerden biri yabancıysa oturma ve çalışma izni alabilme vb. gibi.

Teknolojik araçların, kadını kontrol altında tutmak ve toplum nezdinde aşağılamak, utandırmak gibi amaçlarla kullanılması şeklinde tanımlanabilecek dijital şiddet, diğer şiddet türleriyle yakından ilişkilidir. Doğru cevap B'dir.

Gayretli babalık, zorunluluk nedeniyle geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin aksine hareket eden babaların bulunduğu kategoridir. Doğru cevap D'dir.

Erkek egemen kurumların, kadınların doğurganlık gücü ile ilgili kurallar koymasına kurumsallaştırılmış denetim adı verilir. Doğru cevap C'dir.

Evlilik, geleneksel olarak yetişkin bir erkek ve yetişkin bir kadın arasındaki, yasal geçerliliği olan, belirli hak ve yükümlülükler getiren bir ilişki olarak kabul edilir. Ancak çağdaş toplumlarda evlilik bazen daha esnek değerlendirilerek birlikte yaşamak şeklinde gerçekleşebilir. Birlikte yaşama giderek daha fazla kabul görmesine ve kimilerince evliliğe hazırlık evresi olarak algılanmasına karşın çoğu kişinin birlikte yaşamak ile düğün ve evlilik arasında ayrım yaptığı söylenebilir. Bir kuşak önce evlilik değişmez bir durum olarak varsayılırken bugün özellikle sanayileşmiş ülkelerde hem pek çok çift evlenmeden birlikte yaşamaktadır hem de boşanma oranları artmıştır.

Çocuk evlilikleri, cinsiyet eşitsizliklerinin çarpıcı bir göstergesidir.

Parsons’a göre ailenin iki ana ve indirgenemez işlevi; çocukların birincil toplumsallaşması ve yetişkin kişiliklerin istikrarının sağlanmasıdır.

Dışavurumsal roller bakım ve duygusal destek vermekle ilişkilendirilirken araçsal roller maddi hedeflere ulaşmaya yöneliktir. İşlevselci bakış açısı dışavurumsal rolleri kadınlarla araçsal rolleri ise erkeklerle özdeşleştirmiştir.

Friedrich Engels’in 1884 yılında yayımlanan "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni" adlı kitabı, aile üzerine yapılmış ilk çalışmalardan kabul edilir.

Aile, üyelerinin akrabalık ilişkileriyle birbirine bağlandığı ve yetişkinlerin çocuklara bakma sorumluluğunu üstlendiği insan topluluğudur.

Dünya çapında son dönemlerde evlilikle ilişkilendirilebilecek önemli değişimler şöyle sıralanabilir:
1. Boylar ve öteki akraba toplulukları etkileri bakımından gerilemektedir.
2. Bir eşin özgürce seçilmesi yönünde genel bir eğilim vardır.
3. Gerek evliliğin başlatılması gerekse aile içerisinde karar verme bakımından kadınların hakları daha geniş olarak tanınmaya başlamıştır.
4. Düzenlenmiş evlilikler gittikçe azalmaktadır.
5. Erkekler ve kadınlar için daha yüksek cinsel özgürlük düzeyleri, çok kısıtlayıcı olmuş olan toplumlarda gelişmektedir.

6. Çocukların haklarının genişletilmesine doğru genel bir eğilim vardır.
7. Aynı cins birlikteliklerin kabul edilmesi artmıştır.

‘Kusurun olmadığı’ ilk boşanma yasaları 1960’ların ortalarından itibaren kabul edildi.

İştirak nafakası, ortak çocukların velayetini üstlenen tarafa ödenen nafakadır.

Erkek egemen kurumların kadınların doğurganlık gücüyle ilgili kurallar koymasına verilen isim, kurumsallaştırılmış denetimdir.

Geleneksel babalık kategorisi değişime kapalı, otoriter ve çocuklara mesafeli bir babalığı temsil ediyor.

Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmalarında kabul ettiği ölçütlere göre şiddet türleri aşağıdaki gibi
sınıflandırılabilir:
Fiziksel şiddet, cinsel şiddet, duygusal şiddet ve ekonomik şiddet.

En küçük birim olan çekirdek aile, anne, baba ve çocuklardan oluşmaktadır.

Doğru cevap A' dır.

İşlevselci yaklaşımın önemli temsilcilerinden Talcott Parsons’a (1998) göre, modern çekirdek ailenin işlevleri arasında çocukların bakımı ve bağımsızlaşmalarını sağlayacak yetilerin onlara kazandırılması, eşler arası cinsel ilişkinin düzenlenmesi ve ekonomik iş birliği vardır.

Doğru cevap B' dir.