TOPLUMSAL CİNSİYET ÇALIŞMALARI

Woolf, Beavoir ve Adıvar, Dünya ve Türk edebiyatlarında geleneği analiz ederek kadının konumuna, temsil ediliş biçimlerine ilişkin benzer tespitler yaparlar. Ancak yukarıda açıklandığı gibi kadın yazarların erkekler kadar başarılı olabilmeleri için Woolf eğitim, deneyim, mülkiyet ve boş zaman imkanını öne çıkarırken, Beavoir bunlara varoluş ve sorumluluk algısının geliştirilmesini de ekler. Adıvar ise, “Beşiği sallayan el dünyaya hükmeder” sözünden hareketle geleneksel rollerden güç almayı ve kadının eşitlikçi konumunun yaratabileceği tepkileri eski Türk topluluklarının eşitlikçi yapısıyla meşrulaştırarak bertaraf etmeyi öngörür.

Orta Çağ’ın sonlarında Avrupa’da yaşamış olan Christine de Pisan Orta Çağ kültüründe yaygın olan kadın düşmanlığına karşı mücadele eden ilk kadın şairdir. The Book of the City of Ladies (Kadınlar Kentinin Kitabı) isimli yapıtı, Orta Çağ’da kadının ötekileştirilmesine yönelik itirazları dile getiren önemli bir eserdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

18. yüzyılda İngiliz yazar Mary Wollstonecraft kadın hareketinin ilk önemli yapıtı olan A Vindication of the Rights of Woman (Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi)’ı yazar. Yazar bu kitabında, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde yer alan “kişinin doğal hakları”ndan kadınların yararlanamadığını, bu esaslara dayanmayan bir anayasanın eşitlikçi olamayacağını öne sürer.  Wollstonecraft, Aydınlanma Çağı’yla birlikte kadın haklarını gündeme getiren ilk kadın olarak tarihe geçer. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kendine Ait Bir Oda’da Woolf ’un üzerinde durduğu önemli konulardan biri ‘’androjen (androgynous)’’ kavramı, yani zihnin hem erkeksi hem kadınsı yanının birlikte kullanılmasıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Simone de Beauvoir, kendisinin de dâhil olduğu varoluşçuluk felsefesi yazarlarının eserlerinde kadının nesne olarak konumlanmasının devam ettiğini, edebiyatta kadının varoluşsal bir özne olarak konumundan hiç bahsedilmediğini öne sürer. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kadına yönelik yaptığı çalışmaların ardından kendisini “feminist’’ olarak nitelendiren yazar, gerek düşünce hayatıyla gerekse çeşitli kurum ve kuruluşlarda aktif olarak yer almasıyla kadının toplumdaki rolünün gelişmesine önemli katkılarda bulunmuştur ve Modern Zamanlar adlı politik dergide çalışmaya başlamış, ölene dek de editör olarak çalışmalarına devam etmiştir. Bahsi geçen yazar Simone de Beauvoir'dir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Her bilincin, kendini bir özne olarak ortaya koyma eğilimi olmasının yanında, bir de özgürlükten kaçınıp kendini nesne haline getirme eğilimi vardır. Simone, kadının da çoğu kez öteki varlık olma durumu hoşuna gittiği için, özne olma hakkına sahip çıkmadığını düşünür. Doğru cevap E seçeneğidir.

Geçmişten günümüze kadının edebiyatta nasıl bir yol izlediğine bakacak olursak:
• Erkeğin yanında esâmesi okunmayan kadın
• Erkeğin gölgesinde kalan kadın
• Erkekle eşit olan kadın
• Erkeğe üstün olan kadın
Halide Edib’in romanlarındaki kadınlar, bu sürecin son aşamasını yansıtırlar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Roman yazma süresince bireyselden toplumsal yöne doğru bir yol izleyen Halide Edib, Kurtuluş Savaşı günlerini anlattığı Ateşten Gömlek ile kadının milli mücadelenin içindeki konumuna dikkat çeker. Doğru cevap C seçeneğidir.

Batı edebiyatının edebî bir türü olan romanın edebiyatımıza girmesi Tanzimatla birlikte  olmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Woolf, Kendine Ait Bir Oda’da kadına dayatılan geleneksel rollerden kurtuluşun, ancak kadınların ekonomik güce, kendilerine ait bir odaya ve zamana sahip olmaları hâlinde mümkün olabileceğini ileri sürer. Doğru cevap B seçeneğidir.

Virginia Woolf'un romanları: Dışa Yolculuk ( The Voyage Out, 1915) Gece ve Gündüz (Night and Day, 1919), Jacob’un Odası (Jacob’s Room, 1922) Mrs. Dalloway (1925), Deniz Feneri (To the Lighthouse, 1927), Orlando (1928), Dalgalar (The Waves, 1931) Yıllar (The Years, 1937), Perde Arası (Between the Acts, 1941). Gurur ve Önyargı is Jane Austen tarafından yazılmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Woolf, Kendine Ait Bir Oda’da kadına dayatılan geleneksel rollerden kurtuluşun, ancak kadınların ekonomik güce, kendilerine ait bir odaya ve zamana sahip olmaları hâlinde mümkün olabileceğini ileri sürer. Woolf, Kendine Ait Bir Oda’da “kadın olmaması dışında başka bir özelliğe sahip olmayan” profesörlerin, müdürlerin, bilim adamlarının, romancıların, “kadınların yaratıcılıktan yoksun oluşlarını” sorgulamalarına değinir ve bunu eleştirir. Cevap B şıkkıdır.

İkinci Dünya Savaşının gölgesinde yazılan Three Guineas (Üç Gine) adlı denemesi, eğitimli bir erkeğin Woolf ’a savaşın nasıl engellenebileceğine dair bir soru yöneltmesi ve ondan bağış istemesi üzerine yazdığı bir mektuba verdiği
cevabı içerir.

"Hasta Olmak Üzerine" Virginia Woolf'a ait bir eserken, diğerleri Simone de Beauvoir tarafından yazılmış denemelerdir. Cevap D şıkkıdır.

Romanları: Heyulâ (1909), Raik’in Annesi (1909), Seviyye Talip (1910), Handan
(1912), Son Eseri (1913), Yeni Turan (1913), Mev’ud Hüküm (1918), Ateşten Gömlek (1923), Vurun Kahpeye (1923), Kalp Ağrısı (1924), Zeyno’nun Oğlu (1928),
Sinekli Bakkal (1936), Yolpalas Cinayeti (1937), Tatarcık (1939), Sonsuz Panayır
(1946), Döner Ayna (1954), Akile Hanım Sokağı (1958), Kerim Usta’nın Oğlu
(1958), Sevda Sokağı Komedyası (1959), Çaresaz (1961), Hayat Parçaları (1963).

Her Erkek Ölümlüdür (Tous Les Hommes Sont Mortels, 1946) ise Simone de Beauvoir tarafından yazılmıştır. Cevap C şıkkıdır.

Geçmişten günümüze kadının edebiyatta nasıl bir yol izlediğine bakacak olursak:
• Erkeğin yanında esâmesi okunmayan kadın
• Erkeğin gölgesinde kalan kadın
• Erkekle eşit olan kadın
• Erkeğe üstün olan kadın
Halide Edib’in romanlarındaki kadınlar, bu sürecin son aşamasını yansıtırlar.

Cevap A şıkkıdır.

Roman yazma süresince bireyselden toplumsal yöne doğru bir yol izleyen Halide Edib, Kurtuluş Savaşı günlerini anlattığı Ateşten Gömlek ile kadının milli mücadelenin içindeki konumuna dikkat çeker. Cevap E şıkkıdır.

Ortaçağ’ın sonlarında Avrupa’da yaşamış olan Christine de Pisan Orta Çağ kültüründe yaygın olan kadın düşmanlığına karşı mücadele eden ilk kadın şairdir. Yazarın “Kadınlar Kentinin Kitabı” (The Book of the City of Ladies) isimli yapıtı, Ortaçağ’da kadının ötekileştirilmesine yönelik itirazları dile getiren önemli bir eserdir. Doğru cevap A’dır.

18. yüzyıldaki kutuplaşmış, erkek merkezli ideolojiye karşı çıkan Amerikalı eleştirmen ve gazeteci Margaret Fuller,  "Ondokuzuncu Yüzyılda Kadın" (Woman in Nineteenth Century) isimli yapıtında, cinsiyet eşitliğine dayanarak kadının eğitim ve istihdama katılma hakkını savunmuştur. Eser, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilk büyük feminist çalışma olarak kabul edilmektedir. Doğru C’dir.