TOPLUMSAL CİNSİYET ÇALIŞMALARI

Erkek bedenlerinin toplumsal cinsiyetlerine uygun rollerin başlıcaları kamusal alanı işaret etmiştir. Bu niteliklere uygun olduğu düşünülen kamusal alana ait roller, davranışlar ve işler/ meslekler de toplumsal cinsiyetlendirilmiş erkek cinsiyeti için öngörülmüştür.

Kadına annelik, eşlik, ev kadınlığı rollerini uygun gören toplumsal düzen, ona biyolojik bedensel niteliklerinin gerektirmediği kısıtlamalar getirmemiştir.

Sosyal ve politik alanlarda erkeklere tanınan hakları meşrulaştırmak, erkek egemen düzenin meşruluğunu sağlamlaştırmak, kadınların erkek meslekleri alanında çalışabileceğini kanıtlamak amaçlanmıştır.

Descartes

Klasik Sosyolojinin doğa / toplum ikiliği içinde de, doğal alana ait olarak düşünülmemesi.

Beden

J. Butler

Erkek yazım alanı ve ona egemen olan eril düşünce, birbirine zıt dikotomiler ile, gerçekliği parçalamaktadır.

T. Moi

Toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rolleri kavramlarının içeriğinin şekillenmesi, uzun bir düşünsel süreç eşliğinde ortaya çıkmıştır. Adı geçen bu düşünsel süreçte etkili olan düşünsel bakış açılarından ilki Biyolojik Determinist (Biyolojik Belirlenimcilik) görüştür.

Antropolojik görüş çerçevesinde kadın ile erkeğin toplumsal cinsiyet rollerinin, kültür tarafından belirlendiği öne sürülüp, buna kanıt olarak da erkeklerin çocuk bakıp kadınların avcılık yaptığı ya da her iki cinsiyetin her temel rolleri birlikte üstlendiği topluluklar (ilkel kabileler) olarak verilmektedir. Yeni Gine, Endonezya, Samoa Adaları gibi kültürler buna örnek olarak gösterilmektedir. Biyolojik Determinist görüşe karşıt olarak geliştirilmiş bir görüştür.

Toplum içindeki olgunlaşma sürecinde, ‘homo dublex’in egoistik görünümü, toplumsal ve moral karakteristiklere göre ikincilleşir. Diğer bir değişle ‘bireysel beden’, ‘toplumsal beden’e dönüşür. Bu kavramsallaştırmanın, sosyoloji için sonrasında toplumsallaşma kavramının açıklanması için son derece önemli bir temel sağlayan düşünür E.Durkheim' dir.

Gündelik yaşamın çözümlenmesi için bedenin çözümlenmesi gerektiğini savunan, bedeni gerçekten de ‘toplumsal’ olarak ele alan ve hatta bir ‘Beden Sosyolojisi’ geliştirilmesinin temellerini atan düşünür B. S. Turner 'dır.

Toplumsal cinsiyet-beden etkileşimi için önemli bir diğer feminist boyut ise Fransız feminizmidir. Cixous, Irigaray ve Kristeva, bu akımın önde gelen düşünürleridir. H. Cixous’ya göre erkek yazım alanı ve ona egemen olan eril düşünce, birbirine zıt dikotomiler ile, gerçekliği parçalamaktadır. Kültür/doğa, akıl/beden, yazma/konuşma vb. gibi birbirine zıt bu dikotomiler, kadın/erkek dikotomisinden beslenmekte ve onu desteklemektedir. Bu dikotomilerde, erkekler pozitif olan nitelikler ile kadınlar ise negatif nitelikler ile özdeşleştirilmektedir

L. Irigaray’a göre aklın eril olmasının içindeki yapıyı görmek gereklidir. Aydınlamanın aklı, eril bir akıldır. Her şey, erkek öznenin söylemidir. Fakat kadınların da artık kendilerine özgü bir dil oluşturmaları gereklidir.

Adı geçen toplumsal cinsiyet rolleri üzerinden kadına ve bedenine getirilen sınırlandırmanın kendisini en net belli ettiği bu yapı Patriarşidir (Ataerkillik). Patriarşi, kadın bedenine ilişkin cinsiyet rollerinin kendisini ve normatif içeriğini belirleyen ve hatta çoğu toplum için ‘ortak olma’ niteliğini kazandıran temel sosyo- ekonomik ve sosyo-kültürel bir çerçevedir. Patriarşik yapı, kadın bedenini toplumsallaştırırken onun biyolojik niteliklerini ön plana çıkardığından toplumsal rollerinin içeriği de (annelik, eşlik / cinsel partnerlik, ev kadınlığı) kadın bedeninin biyolojik niteliklerini işaret etmektedir. Patriarşik yapı ‘üretim’, ‘yeniden üretim’ ve ‘koruma’ süreçleri etrafında beliren fakat toplumlar geliştikçe de farklı alanlara yayılan, adı geçen süreçlerde erkek egemenliğini işaret eden bir içeriğe sahiptir. Patriarşik toplumsal yapı, kadının toplum içindeki toplumsal statü ve rollerini de, toplumsal cinsiyetlendirilmiş kadın bedeninin biyolojik tabanındaki doğurganlık ve cinsel partnerlik işlevlerini temel alarak biçimlendirmektedir.

Patriarşik değerler çerçevesinde kadınlar, kendi bedenlerinin gerçek sahibi değildirler. Bedenlerine atfedilen sosyal değerlerin ‘taşıyıcısı’dırlar. Taşıyıcısı oldukları temel değer ise ‘namus’ dur. Namuslu olan, kadın bedenine ilişkin değerli sayılanların, değerli olarak kalabilmiş halidir.

Tüketim yapabilen kadın bedeni, toplum ile bütünleşmekte ve toplumsal bir ayrıcalık kazanmaktadır. Bir ayrıcalık kazanmasının nedeni, tüketim toplumunun değerleri içinde,
‘üreten’ değil, ’tüketen beden’in daha değerli olmasıdır.

Toplumsal cinsiyet kavramı kadın ile erkeklerin, toplumsal farklılıklarını gündeme getirmekte ve toplumda farklı roller, haklar ve görevler aldıklarına işaret eden bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer bir değişle toplumsal cinsiyet kavramı, kadın ve erkek cinsiyetine ilişkin toplumsal roller ve bu rollerle bağlantılı haklar ile sorumlulukların toplumsal olarak biçimlendirilmesini içeren bir kavramdır. A, C, D ve E seçenekleri Patriarşik toplumsal yapının, kadının toplum içindeki toplumsal statü ve rollerini, toplumsal cinsiyetlendirilmiş kadın bedeninin biyolojik tabanındaki doğurganlık ve cinsel partnerlik işlevlerini temel alarak biçimlendirmesine iyi birer örnektir. Doğru yanıt B'dir

Biyolojik faktörü referans alan biyolojik determinist görüş çerçevesinde erkek bedenlerinin fiziksel açıdan güçlü, dayanıklı, aktif, mental açıdan ise rasyonel/akılcı, bağımsız,
girişimci, rekabetçi, vb. gibi genel niteliklere sahip olduğu kabul edilmiştir. Kadın bedenlerinin ise fiziksel açıdan güçsüz, dayanıksız, yavaş, mental açıdan ise duygusal, bağımlı,
çekingen vb. gibi genel niteliklere sahip olduğu kabul edilmiştir. Doğru yanıt C'dir.