TOPLUMLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 1

Geleneksel topluluklarda iletişim eş zamanlıdır. Sanal topluluklarda ise iletişimin eş zamanlı olup olmaması teknolojik olanaklara ve tasarıma bağlıdır.

Fiziksel (geleneksel) topluluklarda toplumsal denetim sürekli olarak vardır. Sanal topluluklarda ise toplumsal denetim yoktur ya da sınırlıdır.

Toplum bir sosyal sistemdir. Bu sistemi oluşturan alt sistemler vardır. Parsons’a göre (1954) sosyal sistem, dört alt sistemden oluşmakta ve bu alt sistemler; ekonomi (uyum), politika (hedefe ulaşma), akrabalık (örüntü sürdürme – bütünleştirici değerler) ve topluluk (bütünleştirici normlar) olarak belirlenmektedir.

Sosyologlar toplumsal yapıyı toplumdaki sürekli ve örgütlenmiş ilişkiler olarak ele almaktadır. Örneğin Ginsberg toplumsal yapıyı, toplumu oluşturan temel grup ve kurumlar olarak görmektedir. Böylece toplumsal yapı kurumsal düzenlemeleri ve sosyal gruplar arasındaki süreklilik gösteren ilişkileri kapsamaktadır.

Toplumsal değişme konusunda sosyolojik yaklaşımlar toplumsal değişmenin evrimsel mi yoksa devrimsel (çatışmacı) mi olacağı, değişmenin nasıl gerçekleşeceği ve muhtemel sonuçlarının olumlu mu olumsuz mu değerlendirildiği konularda, yani değişimin yönü ve içeriği konusunda birbirlerinden farklı iddialara sahiptirler. Teoriler değişimin hızına göre, evrimci-devrimci (çatışmacı) şeklinde sınıflandırılırsa Comte ve Parsons evrimci, Marx ise devrimci kategorisine girer (Gönç Şavran, 2018).

Parsons’a göre toplumsal değişme aktörlerin içselleştirdiği değerlerin değişmesidir. Değerler ve inançlar, kültürel faktörler nedeniyle sürekli bir rasyonelleşme ve gelenekselleşme döngüsü içine girer ve sosyal sistemi bu şekilde değiştirirler. Sosyal sistemlerde meydana gelen evrimsel değişmenin dört yapısal aşaması vardır. Bu yapısal aşamalar şöyledir;

1. Farklılaşma 2. Uyum yeteneğini arttırma 3. Kapsama 4. Değerlerin genelleştirilmesi (Parsons, 1971).

Toplumsal yapı içinde görülen ve bir konumdan diğer bir konuma geçişi ifade eden kavrama toplumsal hareketlilik denir.

Toplumdaki güç ilişkilerini, yöneten-yönetilen ayrımını, toplumsal düzenin nasıl sağlanacağını gösteren, egemenliğin nasıl paylaşıldığını ya da sahiplenildiğini ifade eden kavrama siyaset denir.

Toplumsal yığınlar coğrafi ve fiziki yakınlığa rağmen aralarında örgütlenmiş bir yapısal ilişki ve etkileşimlerle birleştirici ve bütünleştirici bağlar bulunmayan insan topluluklarıdır.

Sınırlı bir coğrafi alanda yer alan bireyler atasındaki görece derin bir dayanışma ilişkisini anlatmak üzere kullanılan kavrama topluluk denir

Sanal toplulukların özellikleri söyledir:

· Sosyal ilişki sanal bir ortamda gerçekleşir.

·Topluluk coğrafi bir sınıflılığa tabi değildir.

· Mesafe bir önem aşımaz

· Bireyler çoklu toplulukların üyeleridir ve çoklu kimliklere sahiptirler

· İletişimin eş zamanlı olup olmaması teknolojik olanaklara ve tasarımlara bağlıdır.

· İletişim teknolojik olarak var olan kaynaklarla gerçekleitirilir.

· İletişim ve ulaşım teknıolojilerinin eksikliğiyle sınırlanmış değildir.

· Etkileşimde bulunanlar fiziksel olarak bir arada ve aynı mekanda değildirler.

· Bireyler sosyal bağlantıları kendi isteklerine göre kurarlar.

· Üyelerin demografik özellikleri farklılıklar gösterir.

· Paylaşılan ilgiler ve amaçlar heterojendir.

· Üyelerin akrabalık ya da komşuluk bağlarına sahip olma ihtimalleri düşüktür.

· Üyelikler kısa süreli ve çabuk koparılabilir bir niteliğe sahiptir.

· Üyelikler kısa süreli ve çabuk koparılabilir bir niteliğe sahiptir.

· Toplumsal denetim yoktur ya da sınırlıdır.

· Hiyerarşik bir yapı yoktur.

· Üyeler diğer üyelerin (gerçek) kimlikleri ya da kişilikleri hakkında bir bilgiye sahip kalmayabilirler.

Geleneksel toplulukların özellikleri şunlardır:

Toplumsal yapının temel katmanları (a) birey, (b) aile, (c) gruplar, (d) topluluk ve (e) toplumdur.

Toplumlar varlıklarını sürdürebilmek üzere problemlerini çözmek için ekonomi, politika, akrabalık ve topluluk gibi kurumsal yapı veya kurumsal alt sistemleri kullanarak problemlere çözüm üretirler.

Toplumun yapısında ve işleyişinde meydana gelen büyük çaplı dönüşümlere toplumsal değişme denir.