TOPLUMA HİZMET EĞİTİMİ

On dokuzuncu yüzyılın İkinci yarısında İngiltere’de başlayan endüstri devrimiyle birlikte ekonomik model olarak liberalizm egemen olmuştur. Liberalizm basitçe Adam Smith ve David Ricordo’nun klasik ekonomi kuramlarına dayanır. laissez faire, laissez passez (bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler) ekonomi olarak da adlandırılan bu ekonomik yaklaşım devletin ekonomiye müdahale etmediği hatta ekonomik ve sosyal düzenlemeler açısından devletin rollerinin olmadığı varsayımına dayanır. Bu dönem her şeyin piyasa koşullarına göre belirlendiği, sadece pazardaki ürünlerin değil, çalışanlarında ücretlerinin ve dolayısıyla yaşam koşullarının kar güdüsüyle en düşük seviyede tanımlandığı, sosyal sınıflar arasında eşitsizliklerin toplumsal bir sorun olduğu bir dönemdir. Doğru cevap A’dır.

Keynesyen ekonomide devletin artan işlevlerine rağmen özellikle ikinci dünya savaşı sonrasında toplumsal yapıda ortaya çıkan sorunlar, yurttaşlar arasında artan eşitsizlikler, toplumsal refahın dağıtılmasında ortaya çıkan adaletsizlikler ve bireylerin asgari yaşam koşullarına sahip olmalarına yönelik fırsat eşitsizlikleri devletin rollerine ilişkin yapısal bir dönüşümü de beraberinde getirmiştir. Rekabetin belirlediği, serbest piyasa ekonomisin hâkim olduğu, siyasal güç mücadelesinde ekonomik gücün belirleyici olduğu kapitalist sanayi toplumlarında sosyal kesimler arasındaki yaşam kalitesi farkı refah devletinin kapsamlı bir biçimde ortaya çıkışında etkili olmuştur. Siyasal hak ve katılıma ilişkin fırsatların artması bir yandan yurttaşların devletten beklentilerinde niceliksel ve niteliksel olarak artış yaratırken, diğer yandan devletin temel vazgeçilmez işlevleri olan sosyal bütünleşme, uyum, dayanışma, toplumsal adalet alanlarında yurttaşlar arasında ortaya çıkan eşitsizlikleri gidermek için zorlayıcı bir güç olmuştu. Ekonomik sistem açısından değerlendirildiğinde refah devleti ekonomik pazara hükümetin müdahalesini içeren kapitalist sistemdeki devlet rolüdür. Doğru cevap E’dir.

A, B, C ve E seçeneklerinde belirtilen özellikler, sosyal refah devleti ile topluma hizmet eğitimi arasındaki ilişki eksenine ilişkin özellikler arasında yer alır. Ancak D seçeneğinde verilen bilgi yanlıştır. Zira Topluma hizmet eğitimi bireysel yarara yönelik etkinliklerden çok toplumsal yarara yönelik etkinlikleri içerir. Doğru cevap D’dir.

Sosyal yardımların düzenlenmesine temel teşkil eden kanun ve kanun hükmünde kararnameler aşağıda belirtilmiştir. 3294 Sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu, 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Sosyal Hizmetler Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 5393 sayılı Belediye Kanunu. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu, sosyal yardımların düzenlenmesine ilişkin kanun değildir. Doğru cevap D’dir.

B seçeneğinde verilen bilgi yanlıştır. Diğer seçeneklerde verilen bilgiler ise sosyal yardımların belli şartlara bağlanmasının temel amaçlarındandır. Doğru cevap B’dir.

Türkiye’de ŞNT yardım programı 2001 yılında Dünya Bankası destekli ‘Sosyal Riski Azaltma Projesi (SRAP)’ ile başlamıştır. Dünya Bankası’ndan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’na (SYDTF) kaynak aktarılarak proje yürütülmüştür. SYDTF, 9Aralık 2004 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 5263 Sayılı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü Kanunu ile genel müdürlük olmuştur. Doğru cevap C’dir.

A, B, C ve E seçeneklerinde verilen bilgiler doğrudur. E seçeneğinde verilen bilgi ise yanlıştır. Çünkü Sosyal sermaye; değer, inanç, norm, bilgi, beceri, tutum ve bakış açılarını kapsar. Her türlü toplumsal ilişkiyle bağlantılıdır ve sosyal ve kültürel dokunun bütünleşik bir parçasıdır. Doğru cevap D’dir.

A seçeneğinde verilen bilgi yanlıştır. Çünkü topluma hizmet etkinlikleriyle toplumda var olan insani, sosyal, kültürel, milli ve manevi değerlerin sistemdeki bireyselleşme ya da diğer nedenlerle erozyona uğraması veya yaşam pratiklerindeki anlamını kaybetmesinden doğan sosyal zaaf ve sorunlara yönelik çözüm ve müdahale stratejileri üretilir. Paylaşılan değerlerin etkinlik temelinde hayata geçirilmesi sosyal sermayeye katkı sağlar. Doğru cevap A’dır.

Max Weber devleti merkezi bir hükümet ile belli bir toprak parçası üzerinde meşru güç kullanma yetkisini tekelinde tutan zorunlu politik örgüt olarak tanımlar (Dubreuil, 2010). Doğru cevap B'dir.

On dokuzunuz yüzyıldan itibaren Fransa ve Almanya’da kullanılmaya başlayan refah devleti kavramı, 1940’lardan itibaren devletin işlevlerine yönelik bir değişimi ifade edecek biçimde İngiltere’de kullanılmaya başlanmıştır.

Devletin varlığını ve ortaya çıkışını açıklamaya yönelik en çok kabul gören kuram Sözleşmesi (Sosyal Kontrat) Kuramıdır. Bu kuramın temsilcilerine göre insanların kendi iradeleriyle yönetme, düzenleme ve gerektiğinde güç kullanma gibi haklarını bir üçüncü tarafa devrettikleri bir hukuksal durumdur. Bu üçüncü taraf devlettir. çıkan devlet sisteminde güç devlettedir ve devlet istediği zaman kuralları değiştirebilir. Sözleşme tek taraflıdır. Hobbes'a göre toplumsal sözleşmeyle ortaya çıkan devlet özgürlükçü değil otoriterdir.

Modern devletin kökeni Batı Avrupa’da feodalitenin yıkılışı ile başlayan uluslaşma sürecine dayanır. Yerel derebeylerin iktidarı kaybetmesi, kent soyluların güçlenerek iktidara aday olması, Fransız İhtilali, Sanayi Devrimi ve ekonomik ve toplumsal dinamiklerin bu gelişmeler doğrultusunda şekillenmesi Batı Avrupa’nın kendi dinamikleri içinde bu günkü modern devlet anlayışının başlangıcı olmuştur.

Liberalizm basitçe Adam Smith ve David Ricordo’nun klasik ekonomi kuramlarına dayanır. laissez faire, laissez passez (bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler) ekonomi olarak da adlandırılan bu ekonomik yaklaşım devletin ekonomiye müdahale etmediği hatta ekonomik ve sosyal düzenlemeler açısından devletin rollerinin olmadığı varsayımına dayanır. Doğru cevap C'dir.

Bu dönem her şeyin piyasa koşullarına göre belirlendiği, sadece pazardaki ürünlerin değil, çalışanlarında ücretlerinin ve dolayısıyla yaşam koşullarının kar güdüsüyle en düşük seviyede tanımlandığı, sosyal sınıflar arasında eşitsizliklerin toplumsal bir sorun olduğu bir dönemdir. Doğru cevap B'dir.

Devletin sorumluluk alanları olarak tanımlanan eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik alanında yürüttüğü hizmetlerin özelleştirilmesi, refah devletinin değil, neo-liberazmin en önemli sonuçlarından biridir. Doğru cevap E'dir.

Aylık ödeme miktarları ilköğretime devam eden erkek öğrenci için aylık 30, ilköğretime devam eden kız öğrenci için aylık 35, ortaöğretime devam eden erkek öğrenci için/aylık 45 ve ortaöğretime devam eden kız öğrenci için aylık 55 liradır. Doğru cevap D'dir.

Topluma hizmet eğitimi kapsamında gerçekleştirilen projelerin toplumsal yarar güden amaçları öğrencilerin sosyal farkındalığını geliştirir. Sosyal farkındalık toplumsal sorunlara yönelik amaçlı bireysel eylemlerin gelişmesine yönelik bir ön koşul taşır. Doğru cevap E'dir.

Putnam’a göre sosyal sermayenin yaratılmasında toplum belirleyicidir. Özellikle sivil toplum örgütleri, sendikalar, dinsel gruplar sosyal sermayenin üretilmesinde ve paylaşılmasında esastır. Sosyal sermaye ağlar üzerinden yaratılan, bireylerin katılımıyla kazanılan ve genişleyen bir olgudur (Aydemir, 2011). Doğru cevap B'dir.