TOPLUMA HİZMET EĞİTİMİ - Deneme Sınavı - 2

Sorumluluk bilincinin artması

Toplumsal yardım

Proje dinamik ve çok aşamalı bir süreçtir. Yılmaz ve Akça’ya (2002) göre mantıksal bir dizin oluşturan bu aşamalar proje döngüsü ya da çevrimi olarak adlandırılmaktadır. Döngünün ilk aşaması geliştirme, ikincisi hazırlama, üçüncüsü analiz, dördüncüsü uygulama ve son aşama ise değerlendirmedir. Buna göre doğru yanıt B seçeneğidir.

Doğru yanıt A seçeneği. Gerçekçi bir gereksinim analizine dayalı olarak yapılandırılan projeler, proje ekibine yol göstermekte ve proje kapsamındaki ulaşılması planlanan ürünleri net bir şekilde ortaya koyabilmektedir. Topluma hizmet projesinin amaçları gereksinimlerden bağımsız olarak kurgulanmamalıdır. Bir diğer deyişle proje amaçlarının doğru olarak belirlenebilmesinin ve proje sonuçlarının yararlı olabilmesinin temel kaynağı gereksinimlerdir.

Doğru yanıt C seçeneğidir. Topluma hizmet projeleri sosyal sorumluluk projeleri olduğu için proje yazımında hedef kitlenin özelliklerinin net bir biçimde ortaya konulması gerekmektedir. Proje gerekçelerinin yazımı veya hedef kitle tanımlanması sırasında bilinçli olarak veya olmadan kullanılan bazı ifadeler ön yargı ifadeleri olabilir. Hedef kitlenin gereksinimlerine yönelik projelerde kullanılan bu ifadelerin önyargısız olmasına dikkat edilmelidir. Proje yazımında özellikle, cinsel yönelim, ırk ve etnik köken, dini inançlar, fiziksel engeller, yaş gibi konularda aşağılayıcı veya önyargılı ifadelerden kaçınılmalıdır. Örneğin A seçeneğinde bir engelin halk arasındaki ismine yer verilmiştir. Bunun yerine daha açık, anlaşılır ve bilimsel karşılığı olan “işitme engelli ya da işitme yetersizliği olan bireyler” denmesi daha uygun olacaktır. Benzer biçimde B seçeneğinde yer alan “düşkünler” ifadesi yerine “gelir düzeyi düşük” vb. bir ifade kullanılması önyargısız bir dil için uygun bir örnektir. D seçeneğinde yer alan “şizofrenlerin” yerine “şizofren tanısı olan bireyler” vb. bir biçimde ifade ile hedef kitle etiketlenmeden ifade edilebilir.

Doğru yanıt D seçeneğidir. Bir projenin yöntem kısmında zaman planlaması (çalışmaya başlanacak tarih, çalışmanın gerçekleştirileceği süre, raporlaştırma süresi vb.); parasal planlama (kırtasiye, teçhizat, ücretli çalıştırılacak elemanlardan hizmet alım bedelleri, ulaştırma, yemek vb. giderler) ve  eleman planlaması (çalıştırılacak eleman sayısı, elemanların eğitimleri, yönlendirilmeleri, görev dağılımları, çalışma süreleri vb.) gibi bilgilere yer verilmelidir.  D seçeneğinde yer alan sınırlılıklar yöntemden önce ayrı bir başlık altında ele alınır. Çünkü projelerin amaçları, hedef kitleleri, gerçekleştirildikleri yer ve zamana ilişkin bir takım sınırlıkları bulunmaktadır. Topluma hizmet projeleri yazıya dökülürken bu sınırlılıklarda kısa ve anlaşılır ifadeler ile maddeler halinde belirtilmelidir. Sınırlılıklar bir anlamda projenin gerçekleştirileceği çerçevenin net olarak ortaya konmasına yardımcı olurlar.

Doğru yanıt E seçeneğidir. Bir proje önerisi tasarlandıktan sonra eksikliklerin tespiti için yeniden gözden geçirilmesi önemlidir. A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan sorular tasarının eksikliklerinin belirlenmesinde sorulması gereken sorular arasında yer almaktadır. Ancak E seçeneğinde yer alan soru, ürüne yöneliktir. Diğer bir değişle kabul edilen bir projenin uygulandıktan sonra elde edilen sonuçların bilimsel bir çalışmaya dönüştürülmesi beklenir.

Yılmaz ve Akça (2002), benzer fikirden yola çıkarak, proje kavramını statik ve tek aşamalı bir olay olarak değil, dinamik ve çok aşamalı bir süreç olarak tanımlamışlardır.

Yılmaz ve Akça, proje döngüsünün:

Topluma hizmet amacında kısa veya uzun süreli olarak gerçekleştirilen projelerin, bilimsel araştırma projeleri kadar kapsamlı ve bilimsel araştırma süreçleri kadar sistematik olmasa da, bilimsel yönteme uygun olarak hazırlanmaları, projelerin etkililiği açısından büyük önem taşımaktadır.

Projenin amacı, belirlenen hedef kitlenin bir gereksiniminin karşılanmasını belirtirken, projenin önemi ise söz konusu gereksinim karşılandıktan sonra oluşacak yararların öngörülmesidir.

Projenin amacı, belirlenen hedef kitlenin bir gereksiniminin karşılanmasını belirtirken, projenin önemi ise söz konusu gereksinim karşılandıktan sonra oluşacak yararların öngörülmesidir.

Proje amaçları yazılırken, yürütücü, projesinin gerekçelerini de önerisinde belirtmelidir. Yürütücü, proje önerisinin giriş kısmında proje hakkında ve daha önce gerçekleştirilmiş benzer projeler varsa bunlar hakkında da bilgiler vererek kendi projesine ilişkin gereksinimleri ortaya koymalı, bu gereksinimlere bağlı olarak proje amaçlarını yazmalıdır.

Bilimsel araştırma projelerinde araştırmanın önemi, onun bir uygulamaya ilişkin bilgi vermesi, bir kuram geliştirmeye katkı getirmesi, araştırmanın gerçekleştirildiği alanda belirli bir uygulamanın değerlendirilmesine imkân vermesi, güncel ve sosyal sorunlara öneri/katkı getirmesi olarak tanımlanmaktadır.

Projeler, etki alanları, hedef kitleleri, bütçeleri, zamanları gibi birçok unsurla sınırlandırılmaktadır. Topluma hizmet projelerinde de bu sınırlılıkların gerçekçi biçimde betimlenmiş olmasına dikkat edilmelidir.

Proje planlanırken genel olarak cevaplanması gereken altı temel soru bulunmaktadır. 5N-1K olarak ta adlandırılan (Yılmaz, 2003) bu sorular şu şekildedir: Proje niçin gerçekleştirilecek? Proje kapsamında ne gerçekleştirilecek? Proje nerede gerçekleştirilecek? Proje nasıl gerçekleştirilecek? Proje ne kadar zamanda gerçekleştirilecek? Proje kim/kimler tarafından gerçekleştirilecek?

Bishop (1984) etiği “bir çalışma faaliyetinde bulunan insanların ahlak ilkelerini, davranış biçimlerini, görevlerini ve zorunluluklarını belirleyen kurallar zinciri olarak” tanımlamıştır.

Öğrencilerin iş bulmalarını kolaylaştırmak

Proje Gereksinim Analizinin Yapılması

Projenin Öneminin Belirlenmesi