TOPLUMA HİZMET EĞİTİMİ - Deneme Sınavı - 14

Temel ilkeler doğrultusunda her Ahi adayı çırağa dört yol gösterici verilirdi:
• Ustalar: Ustalar mesleği ve meslek ahlakını öğretirdi.
• Yol atası: Bütün yaşamı boyunca kendisi için gerekli olan tutum davranışları kazanmasını sağlardı.
• Sağ ve sol yol kardeşi: Daha önce Ahiliğe girmiş iki kişi Ahi adayına sürekli arkadaşlık yaparak onun tutum ve davranışlar kazanmasını sağlarlardı.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Erfene genellikle uzun kış geceleri birbirleriyle bir arada bulunmaktan zevk alan kimselerin yaptıkları bir eğlence toplantısıdır. Anadolu’nun özellikle kırsal alanında hâlen süren bu toplantıların genel özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
• Erfene yaşıtlar arasında yapılan bir toplantıdır. Yaşlıların erfenesi ile gençlerin erfenesi birbirinden farklılıklar gösterir.
• Kadınlar ve erkekler ayrı ayrı erfene yaparlar.
• Erfene genellikle haftada bir yapılan bir sohbet toplantısıdır.
• Diğer toplantılarda olduğu gibi yemekli olarak yapılmaktadır.
• Genel olarak toplantıya katılanlar en az altı en çok 20 kişiden oluşur.
• Bir köyde, ilçede veya kentte birden fazla erfene toplantısı yapılır.
• Erfene meslek gruplarının değil birbirleriyle bir arada bulunmaktan mutluluk duyan kimselerin toplantısıdır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Projeler genel özellikleri bakımından, bir gereksinimden doğar ve bu gereksinimi karşılamaya dönük olarak tasarlanırlar; belirli bir zaman aralığı içerisinde ve belirli mekânlarda gerçekleşirler; belirli girdileri tüketir ve ürünler ortaya koyarlar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Erfene genellikle uzun kış geceleri birbirleriyle bir arada bulunmaktan zevk alan kimselerin yaptıkları bir eğlence toplantısıdır. Anadolu’nun özellikle kırsal alanında hâlen süren bu toplantıların genel özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
• Erfene yaşıtlar arasında yapılan bir toplantıdır. Yaşlıların erfenesi ile gençlerin erfenesi birbirinden farklılıklar gösterir.
• Kadınlar ve erkekler ayrı ayrı erfene yaparlar.
• Erfene genellikle haftada bir yapılan bir sohbet toplantısıdır.
• Diğer toplantılarda olduğu gibi yemekli olarak yapılmaktadır.
• Genel olarak toplantıya katılanlar en az altı en çok 20 kişiden oluşur.
• Bir köyde, ilçede veya kentte birden fazla erfene toplantısı yapılır.
• Erfene meslek gruplarının değil birbirleriyle bir arada bulunmaktan mutluluk duyan kimselerin toplantısıdır.

Doğru cevap C'dir.

Mantıksal bir dizin oluşturan aşamaları proje döngüsü veya proje çevrimi olarak adlandıran Yılmaz ve Akça, proje döngüsünün:
• Proje geliştirme,
• Proje hazırlama,
• Proje analizi,
• Proje uygulama ve
• Proje değerlendirme aşamalarından oluştuğunu vurgulamaktadırlar.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Yaren meclisinin gün ve saatleri belirlendikten sonra meclisi yönetecek bir “başağa”, bir “küçük ağa” ve bir de “çavuş” seçilirdi. “Başağa” toplantının genellikle masraflarını da karşılayan çevresinde saygınlığı ile tanınan kişi olurdu ve meclisin sağlıklı ve düzenli yürütülmesinden sorumluydu. “Küçükağa” ise toplantının her türlü hazırlıklarını yapardı.
“Çavuş” ise her türlü hazırlık tamamlandıktan sonra toplantının yürütülmesiyle ilgilenirdi. Toplantıda disiplinin sağlanması ve kuralların titizlikle uygulanması da onun göreviydi. Yaren meclisi özellikle uzun kış gecelerinde her hafta düzenlenmekteydi. Bu yüzden her haftanın “başağası” farklı bir kişi de olabilmekteydi. Doğru cevap D'dir.

Tarihsel bilgilere göre sıra gezme gecelerinin en canlı olduğu ilçelerimizden birisi Harput’tu. Ancak Elazığ şehrinin kurulması ve yoğun göçler ve savaşlardan etkilenen
Harput’ta bu gelenek devam etse de eski canlılığını kaybetmiş görünmektedir. Doğru cevap E'dir.

Çocukluktan başlayan bu eğitim sonucunda her aşamada gelişmesi izlenen Ahi adayı
ara sınav ve denemelerden de geçiyordu. Bütün bu aşamalardan geçerek başarılı olan Ahi adayı için “şed bağlama” adı verilen bir tören yapılıyor ve bu toplantıdan sonra artık o kişi, usta olarak kabul ediliyordu. Doğru cevap A'dır.

Topluma hizmet bilincinin yaşatıldığı sivil toplum örgütlenmelerinden biri de Yaren meclisleridir. Yaren meclisleri Anadolu’da sadece kentlerde değil, kırsal alanda da uygulanan bir gelenek olarak göze çarpmaktadır. Bu yüzden kent yareni ile köy yareni birbirinden farklı olarak uygulanmıştır. Anadolu’nun birçok yöresinde var olmasına rağmen birçok ilde ve köyde unutulmaya yüz tutmuştur. Şu anda Çankırı, Kastamonu, Bolu, Denizli ve çevrelerinde yaşatılamaya çalışılmaktadır. Çankırı’da yaren kültürünün yaşatılması için özel bir çaba harcanmaktadır. Bu yüzden hâlen varlığını sürdürdüğü yer Çankırı ve köyleridir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ahilikilkeleri şu şekildedir;

• Elini açık tut: Yani cömert ol. İhtiyacı olan kimseye bir şey verirken o kişinin gururunu kırmadan ve onu sıkıntıya düşürmeden ver. Verdiğin şey bir övgü bile olsa
onu karşılık beklemeden ver.
• Sofranı açık tut: Yani konuksever ol. Konuğun gelmesini bekle veya davet et. Konuğa evinde yiyecek olarak ne varsa onlardan çıkar. Konuk ağırlamak için kendi
rahatından vazgeçerek konuğunun rahatını düşün.
• Kapını açık tut: Konuklarını barındır ve senden yardım isteyenlerin yardım isteklerini karşıla.
• Dilini bağlı tut: Yani her sözü söyleme. Çünkü söz kalp kırar gönül incitir. Dedikodu ve başkalarını arkalarından eleştirmeden (gıybetten) sakın. 

mi göstermesi bakımından çok önemlidir. Diğer temel ilkeler ise şunlardır:
• Gözünü bağlı tut: Yani ayıpları, kusurları ve eksikleri görerek onları insanların
yüzlerine vurma.
• Belini bağlı tut: Cinsellik konusunda kendini koru. Yaşamını sadece cinsellik olarak algılama. Yapılmaması gereken davranışlardan sakın.
Bu temel ilkeler doğrultusunda her Ahi adayı çırağa dört yol gösterici verilirdi:
• Ustalar: Ustalar mesleği ve meslek ahlakını öğretirdi.
• Yol atası: Bütün yaşamı boyunca kendisi için gerekli olan tutum davranışları kazanmasını sağlardı.
• Sağ ve sol yol kardeşi: Daha önce Ahiliğe girmiş iki kişi Ahi adayına sürekli arkadaşlık yaparak onun tutum ve davranışlar kazanmasını sağlarlardı.

Doğru yanıt B'dir.

Yaren meclisinin gün ve saatleri belirlendikten sonra meclisi yönetecek bir “başağa”, bir “küçük ağa” ve bir de “çavuş” seçilirdi. “Başağa” toplantının genellikle masraflarını da karşılayan çevresinde saygınlığı ile tanınan kişi olurdu ve meclisin sağlıklı ve düzenli yürütülmesinden sorumluydu. “Küçükağa” ise toplantının her türlü hazırlıklarını yapardı. “Çavuş” ise her türlü hazırlık tamamlandıktan sonra toplantının yürütülmesiyle ilgilenirdi. Toplantıda disiplinin sağlanması ve kuralların titizlikle uygulanması da onun göreviydi. Yaren meclisi özellikle uzun kış gecelerinde her hafta düzenlenmekteydi. Bu yüzden her haftanın “başağası” farklı bir kişi de olabilmekteydi. Doğru cevap A seçeneğidir.

Seymen kelimesinin kaynağı ile ilgili olarak elimizde yeterli belge bulunmamaktadır. Ancak Seymen sözcüğünün Balkanlar’da kale muhafızı anlamına geldiği bilinmektedir. Seymenlikle ilgili elimizdeki bilgilere toplu olarak baktığımız zaman bu kurumun daha çok gençler arasında örgütlendiği görülür. Seymenlik, Ege’deki efe ve zeybek geleneğinin bir başka türünü oluşturmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Proje konusunun tespiti için gerçekleştirilen gereksinim analizinin, alanyazında bulunan makale, konferans, çalıştay notları; kamu
kurumları ve sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanmış olan rapor, inceleme, istatistiksel veriler; güncel ve sosyal sorunlar; mesleki ve kişisel yaşantılar/deneyimler; uzman görüşleri, geçmiş veya hâlihazırda yürütülen benzer projeler vb. gibi kaynaklara dayanması gerekmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Anadolu ve Balkanlarda, Selçuklu ve Osmanlı Devleti döneminden kalma çok sayıda
vakıf bulunmaktadır. Vakıfların yönetilmesi için geliştirilen yönergelere “vakıfname” adı
verilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Vakıflar hizmet verdikleri alanlar bakımından aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• İbadetle ilgili vakıflar
• Kent hizmetleri ile ilgili vakıflar
• Sağlıkla ilgili vakıflar
• Yol güvenliği ile ilgili vakıflar
• Eğitimle ilgili vakıflar
• Kentte sosyal dayanışmayı güçlendirici vakıflar

Bu vakıflar genellikle camiler, türbeler, dergâh ve zaviyelerdir. İbadet kurumlarının inşası
sırasında işlevlerini sağlıklı bir biçimde yürütebilmeleri için bazı yöntemler uygulanırdı.
Bu kurumlar halkın inanç ihtiyaçlarını karşılayan kurumlardı. Ayrıca bu kurumların, eğitim ve halkı aydınlatma gibi işlevleri de vardı. Bu yüzden ibadetle ilgili vakıfların çevresine dükkânlar yapılırdı. Bunların kira gelirleri ibadethanenin masrafına ayrılırdı. Ayrıca
yine çevresine hamam yapılırdı. Hamamın işletilmesinden elde edilen gelirler, ibadethanenin masraflarına harcanırdı. Bu konuda günümüze bile örnek olacak bir anlayış vardı.
Bir inanç merkezi yapılırken önce hamamı yapılırdı. İşçiler her sabah ve akşam banyo
yaparak inşaatta çalışırlardı.

Bu vakıflar büyük bir çeşitlilik göstermektedir. Geleneğimizde hemen hemen kent hizmetlerinin tamamına yakın kısmı için kurulmuş vakıf kurumları vardır. Bunlar arasında
kentin su yollarının yapılması ve işletilmesi için kurulan vakıflar, su kemerlerinin bakım
ve onarımları için kurulmuş vakıflar, çeşme ve sebil adını verdiğimiz bütün halkın hizmetine sunulmuş su kaynakları, kaldırım, aşevi, köprü ve okul gibi belediye hizmetleri ile
ilgili kurulmuş vakıflar bulunmaktadır. Bunların masraflarının karşılanması için yine bağ,
bahçe, tarla, hamam, dükkân gibi taşınmazlar vakfedilirdi.

Proje Yürütücülerinden Beklenen Kişilik Özellikleri
• Proje yürütücüsü etkili iletişim becerilerine sahip olmalıdır: Proje yürütücüsü,hem projenin gerçekleştirileceği hedef kitleler ile hem de kendi proje ekibi ve paydaşları ile etkili iletişime girmek durumundadır. Projenin yürütülmesi ve sonuçlandırılması sürecinde yürütücünün aktif dinleme, etkili konuşma ve yazma gibi temel iletişim becerilerine sahip olması, karşılaşılması olası sorunların çözümünde de yardımcı olabilecektir.
• Proje yürütücüsü grupla çalışma becerilerine sahip olmalıdır: Proje yürütücüsü, proje ekibinden ve paydaşlardan gelen fikirleri dinlemeli ve bunları değerlendirmelidir. Yürütücü, farklı fikirleri müzakere edebilmeli, grup üyelerini güdüleyebilmeli, grup için dayanışmayı artırabilmeli ve problem çözme becerilerine sahip olabilmelidir.
• Proje yürütücüsü organizasyon ve yönetim becerilerine sahip olmalıdır: Proje yürütücüsünün organizasyon ve yönetim becerilerinin olması projelerin yürütülebilmesi için son derece önemlidir. Proje yürütücüsü, hazırlamış olduğu planlara sadık kalmalıdır; süreç içerisinde karşılaştıkları sorunları çözebilmeli, iş stresini yönetebilmeli ve dakik olmalıdır.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Bu vakıflar büyük bir çeşitlilik göstermektedir. Geleneğimizde hemen hemen kent hizmetlerinin tamamına yakın kısmı için kurulmuş vakıf kurumları vardır. Bunlar arasında
kentin su yollarının yapılması ve işletilmesi için kurulan vakıflar, su kemerlerinin bakım
ve onarımları için kurulmuş vakıflar, çeşme ve sebil adını verdiğimiz bütün halkın hizmetine sunulmuş su kaynakları, kaldırım, aşevi, köprü ve okul gibi belediye hizmetleri ile
ilgili kurulmuş vakıflar bulunmaktadır. Bunların masraflarının karşılanması için yine bağ,
bahçe, tarla, hamam, dükkân gibi taşınmazlar vakfedilirdi.

Özellikle halka sağlık hizmetlerinin verilmesi, hastanelerin yapılması ve işletilmesi için
bağışlar yapılmıştır. Selçuklular döneminde Anadolu’da kurulan çok büyük hastaneler bulunmaktadır. Bunların birçoğu dünya tıp literatürüne girerek övünç kaynağımız olmuşlardır.