Habere İlk Adım: Gazete

Matbaanın ortaya çıkışıyla birlikte söylentiye dayalı kültür zayıflamaya başlamış, modern insan ve yeni bir kavrayış gelişmiş, bilgi daha kolay ucuz ve hızlı bir şekilde yayılabilir hale gelmiş, belirli konularda uzman kadroları oluşmaya başlamış, bilgi akışında süreklilik ve kesinleşme sağlanlamış, laikleşme süreci hızlanmış ve kamuoyu için yeni bir zemin oluşmaya başlamıştır. 

Matbaanın ortaya çıkışıyla birlikte kendi başına bilgiye ulaşabilen, ulaştığı bilgi üzerinde yorum yapabilen ve kendisiyle de hesaplaşabilen modern insanın özne ve birey olarak kimliği ön plana çıkmıştır. Matbaanın yerleştirdiği kitap kültürü sayesinde yeni bir algılayış biçimi ortaya çıkmış ve bu algılayış sonucunda gelişen kültürel ortamda laikliğin temelleri atılmıştır. 

Matbaayla birlikte bilgi üretimi ve yayımında kopukluklar ortadan kalkmıştır. Bilgi üretimi ve dolaşımı bir süreklilik kazanmıştır. Ayrıca, sözlü olan ve kaydedilmemiş bilgilerin yol açtığı unutma, çarpıtma, bozma ve güvensizlik yerini kesinliğe ve güvenirliğe bırakmıştır. Bilginin kaydedilmesi, kavramların anlamında ve kullanımında standartlaşmayı kolaylaştırmıştır. 

Curcus Publicus Roma İmparatorluğu döneminde, askeri yollarda ve atlı kişilerle haberleşme ihtiyacını karşılayan geniş bir iletişim sistemidir. Bizans İmparatorluğunun kullandığı iletişim sistemi de bu sistemin devamı niteliğindedir. 

İlk düzenli iletişim sistemi M.Ö. 490-425 yılları arasında Ahamenidler tarafından kullanılmıştır. Posta sistemi için yol, atla bir günde geçilebilecek bölümlere ayrılmış, haberler burada bekleyen haberciler tarafından elden ele geçirilmek suretiyle iletişilmiş, idari ve askeri amaçlı olarak kullanılmıştır. 

Peyk, Osmanlı İmparatorluğu döneminde kısa mesafelerde veya kent içinde haberi taşıyan ve hızlı koşma yeteneğine sahip olan yaya habercilere verilen isimdir. 

Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk gazete II. Mahmut'un Avrupa'nın gelişim çizgisini yakalama amacı taşıyan modernleşme projesinin bir parçasıdır. Bu amaçla II Mahmut'un çabalarıyla İstanbul'da Türkçe olarak 11 Kasım 1831'de yayımlanmaya başlayan ilk gazete Takvim-i Vekâyi'dir. 

Gazete, kitap veya derginin bir seferde basılan nüshalarının tümüne, baskı sayısına tiraj adı verilmektedir. 

Haber dediğimiz bilgi türünün öncelikle güvenilir olması gerekir; bunun için de kaynağını gerçek yaşamdaki olaylardan alması, doğruluğunun en az iki farklı kaynaktan kontrol edilmesi ve belirli soruların yanıtlarını içermesi gerekmektedir. 

Yaygın basın; ülke genelinde dağıtımı yapılan basılı veya görsel, işitsel medya kuruluşlarının tümüne verilen isimdir. 

Yerel basın; ülke geneli yerine daha dar dağıtımda bir veya birkaç il veya ilçedeki okura ulaşan, belirli il veya bölgeye ilişkin haberlerin ağırlıklı yer aldığı gazete, radyo, tv gibi iletişim kuruluşlarının tümüne verilen isimdir. 

İnternet haberciliğinin farkı bütün haber üretim tekniklerini birleştirmesidir: Yazılı, görsel ve sesli haberler web sayfalarında bütün olarak sunulabilmekte, okur veya izleyicilerin geri bildirimlerine de yer verilmekte, böylece etkileşimli bir ortam da oluşturulmaktadır. İnternet haberciliğinin bir diğer önemli özelliği ise hızlı olması ve yeni bilgilerin çok hızlı duyurulmasına olanak sağlamasıdır.

Eşik bekçileri; bir bilgi veya haber kitle iletişim aracından geçerken bu iletiye müdahale eden veya edenlerdir. Bu kişilerin temel işlevi halka iletilecek haber ve bilgileri süzgeçten geçirmektir. 

Haber değeri; bir olayın haber olarak halkla duyurulabilmesi için taşıması gereken özelliklerdir. Profesyonel bir gazetecilik kodu olarak işlev görmektedir. Önemlilik haber değerine örnek olarak verilebilir. 

Bu ilkeler; zamanlılık, etki veya ilgililik, önemlilik, olumsuzluk, nadirlik, yakınlık ve tekrarlanan olaylardır. 

Sürekli tekrarlanan olayların dışında olağanüstü durumlar veya çok az görülen olayların haber değeri taşıması durumudur. Güneş ve ay tutulmaları, kıyıya vuran balinalar buna örnek olarak verilebilir. 

Yazı işleri müdürü, yazı işlerinde genel yayn yönetmeninden sonra gelen en üst düzeydeki sorumludur. Tüm haberleri b.lüm editörlerinden toplamak, değerlendirmek ve yayımlanıp yayımlanamayacağına, kimi zaman genel yayın yönetmeniyle birlikte, nihai kararı vermekle sorumlu kişidir. Yayımlanacak haberlerin sayfalara göre dağılımı, sayfada nerede yer alacağı ve haber başlıklarını belirleme yetkilerine sahiptir.

Gazetenin ilk sayfada yer alan logosunun hemen altına en önemli olay yerleştirilir ve manşet haber olarak adlandırılır. Manşet haberden daha fazla önem taşıdığı düşünülen haber ise logonun üstünde değerlendirilir ve sürmanşet adı verilir. 

Bir haberin sunumunda metin, başlıklar, görsel malzeme (fotoğraf, karikatür, harita vb.) ve reklam en önemli öğeler olarak ön plana çıkmaktadır. 

Spot; haberi tamamlayan önemli bir haber sunum öğesidir. Çoğunlukla başlığın hemen altında yer alan spot ana metinden ayrı ve bir iki cümleyle en çarpıcı bilginin verildiği haber özetidir. 

Kamuoyu; belirli bir zaman diliminde, tartışmalı bir soru karşısında, bu sorunla ilgilenen kişilerin oluşturduğu grup veya gruplara hakim olan kanaattir.