TOPLUM TEMELLİ TURİZM

Sürdürülebilirlik yaklaşımının dört temel özelliği bulunmaktadır. Bunlar Genel yaşam kalitesini korumak, Doğal kaynaklara ulaşımı sürekli kılmak, Çevre üzerinde kalıcı zarar verecek faaliyetleri engellemek ve Gelecek kuşakların ihtiyaçlarını karşılayacak kaynakları tehlikeye atmamak biçimindedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

1987 yılında yayınlanan Brundtland Raporu’nda; “gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerinden ödün vermeden günümüzün ihtiyaçlarını karşılayan kalkınmadır” şeklinde tanımlanmıştır. “Ortak Geleceğimiz” olarak da adlandırılan bu raporda, çevrenin korunması ile kalkınma arasındaki ilişkiye dikkat çekilmiş, değişime ve yeni küresel etik anlayışa duyulan ihtiyacın, sahip olunan insan kaynağı, teknoloji ve kaynaklar ile karşılanabileceğine değinilmiştir. Raporda; gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkeler arasındaki kalkınma eşitsizliklerini azaltma, çevrenin kullanımı ve korunmasında kuşaklar arası eşitlik, yoksullukla mücadele, sektörler arası bağlantılar, çevresel kaynakların korunması, küçük yatırımcılar, kadınlar, yerli halk, kırsal çiftçiler ve
yerel toplumların yetkilendirilmesi yoluyla sivil ve ekolojik hayatta kalma gibi konuların altı çizilmiştir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Turizmin topluma sağladığı fayda ve maliyetler genellikle ekonomik, çevresel, sosyo-kültürel ve politik olarak sınıflandırılır. Turizmin topluma çevre boyutunda faydası çevrenin korunması, geliştirilmesi, canlandırılması ve korunması ile doğal kaynak bilincinin arttırılmasıdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Aşağıdakilerden hangisi sürdürülebilir kalkınma ilkelerinin sürdürülebilir turizme uyarlanmasında sosyal boyutta getirilen öneriler yaşam kalitesini yükseltme, toplumsal özgüveni destekleme, adil rol dağılımını sağlama ve toplumsal yönetim örgütleri oluşturma biçimindedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Kitle turizminin doğal çevreye etkileri şu şekildedir:

• Taşıma kapasitesini zorlayan çok sayıda katılım
• Mekân ve zamanda yoğunlaşma
• Hızlı ve denetimsiz gelişim
• Büyük ölçekli, uluslararası standartlara uygun konaklama düzeni
• Genellikle kıyılara ve özgün doğa parçalarına yöneliş
• Yerel mimariyi dışlayan, anonim turizm mimarisi
• Yerel halk ve turist arasındaki ilişkinin kopuk olduğu, kapalı turist bölgeleri
• Çok uluslu tur operatörlerine bağımlılık
• Yerel turistik ürünlerin özelliklerini yitirerek standartlaşması
• Ölçek ekonomilerine dayalı bir gelişme ve yatırım

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Toplumsal ve çevresel kalkınma için tasarlanan toplum temelli turizm ve toplumsal kalkınma benzer doğal ve kültürel kaynakları paylaştığından birbirine son derece bağlıdır. Bu nedenle, topluluk bağlamında yapılacak analizlerde kalkınma faktörlerini kapsayan “bütüncül yaklaşım” (sosyal, kültürel, ekonomik, çevresel ve politik) uygulanmalıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Sürdürülebilirlik yaklaşımının dört temel özelliği bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir (Kozak ve Bahçe, 2009, s. 92):

Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma kavramını gündeme taşıyan bazı çalışmalara Tablo 3.1’de yer verilmiştir.

Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu tarafından 1987 yılında yayınlanan Brundtland Raporu’nda; “gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerinden ödün vermeden günümüzün ihtiyaçlarını karşılayan kalkınmadır” şeklinde tanımlanmıştır. “

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, Ocak 2016’da yürürlüğe girmiştir

Sürdürülebilir kalkınma stratejisi bu on yedi amaç temelinde; ekonomik, toplumsal ve ekolojik boyut etrafında işlemekte ve bu üç boyut (Şekil 3.1) birlikte ele alınarak gerekler arasında bir denge kurmaya çalışılmaktadır (Kahraman ve Türkay, 2012).

Türkiye’de 1960’lı yıllardan itibaren, turizm teşviklerinin artmasıyla turizm gelişim sürecine giren birçok sahil kenti, bilinçsiz ve hızlı yapılanmaların sonucunda günümüzde, beton yığını hâline gelmiş, birçok bölgede kültür ticari amaçlı kullanılmaya başlanmıştır.

Ashley (2006) kalkınma içinde turizmin rolünü dört bakış açısıyla özetlemiştir.

Sürdürülebilir turizmin, daha öncede belirtildiği gibi, üç temel baskın boyutu (ekonomik, toplumsal ve çevresel) bulunmaktadır. Toplum temelli turizm ise çok boyutlu bir doğaya sahiptir. Bu bağlamda uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel seviyelerde; tarım, turizm, siyaset bilimi, ekonomi ve ekoloji gibi farklı alanlarda; ekolojik, sosyal, ekonomik, kurumsal/politik, kültürel ve teknolojik boyutları vardır. Bu boyutlar birbirlerine bağımlıdır ve birbirlerini karşılıklı olarak güçlendirir.

Burada, aşağıdaki dokuz aşamadan oluşan toplum temelli turizmin uygulama süreci örnek olarak verilecektir (Şekil 3.4). Süreçte yer alan ilk dört aşama toplum temelli turizmin gelişimi, sonraki aşamalar da bu turizm anlayışının sürdürülebilirliği ile ilgilidir

topluluk bağlamında yapılacak analizlerde kalkınma faktörlerini kapsayan “bütüncül yaklaşım” (sosyal, kültürel, ekonomik, çevresel ve politik) uygulanmalıdır (Şekil 3.7) (Suansri, 2003):

Turizm konusunda bilgi ve beceri eksikliği toplum temelli turizm uygulamasının önündeki toplum kaynaklı sorunlardan biridir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Göz ardı edilen yerel turizm tecrübesi toplum temelli turizm uygulamasının önündeki süreç yönetiminden kaynaklı sorunlardan biridir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

İhtiyaçların belirlenmesi ve toplumu turizme hazırlamak toplum temelli turizm uygulamalarında ilk aşamayı oluşturur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yerel halkın rolü sürdürülebilir turizm ve toplum temelli turizmin farklılaştığı alanlardan biridir. Doğru yanıt A seçeneğidir.