TOPLUM TEMELLİ TURİZM - Deneme Sınavı - 4

Toplum katılımı konusuna getirilen başlıca eleştiriler şu şekilde özetlenebilir (Okazaki, 2008):

• Katılımcı ruh gerçeği yansıtmamaktadır. • Programın hem başlaması hem de sürdürülmesi maliyetlidir. • Yerel halkın ve paydaşların katılım hakkının bulunması katılımın garantilenmesi için yeterli değildir. Gerçek anlamda katılım hem hakkın verilmesi hem de pratikte faaliyete geçirilmesi ile gerçekleşebilir. • Yerel sakinler programlarda yer alabilmek için etkin yeteneklere ve kaynaklara ihtiyaç duymaktadır. Ancak yerel sakinler çoğu zaman katılım konusunda bilgi sahibi değildir ve ne yapacaklarını bilemezler. Onlara katılım gücünü sağlayacak olan devlet ya da diğer paydaşlardır. Bu aktörler ise çoğu zaman yerel sakinleri kendileri ile eşit görmezler.

Toplum temelli turizmde gelişimi önleyecek bazı engeller arasında güç dengesizliklerini besleyecek geleneksel güç yapıları, cinsiyet ve ırk konularıyla ilgili olarak güç eşitsizlikleri, turizm endüstrisi hakkında bilgi ve farkındalık eksiği, pazarlama kapasitesinde eksiklikler, civar toplumların doğası ve yerel mülkiyetlere erişimin eşit olmaması gibi maddeler sıralanabilir (Giampiccoli ve Kalis, 2012).

Stereotip (kalıp yargı): Diğer insanların sabit, değişmeyen ve sert bir bakış açısıyla değerlendirilmesi anlamına gelmektedir. Belirli kategorideki insanların özellikleri genele atfedilir. Bu özellikler kendiliğinden ve gerekli olarak görülür. Grup üyeleri belirli özelliklere indirgenir (Pickering, 2011).

Turizm bağlamında otantisite; gerçek, bozulmamış değerler ya da Batının modern dünyasından zaman ve mekân olarak uzak, eski kültürel pratiklere işaret etmektedir.

Boorstin’e (1961) göre göre seyahat ölmüştür ve deneyimlerin pastişleri (post modern kurama göre taklitleri) ortaya çıkmıştır. Bunlar yalnızca seyahatten zevk almaya odaklı olan turistler için hazır olarak üretilen deneyimlerdir.

Boorstin bu durumu pseudo-events (sahte olay) olarak adlandırmaktadır. Boorstin kitle turizmin gelişiminin yeni bir turist türünü ortaya çıkardığına inanmaktadır. Bu turist, yapay, yapmacık deneyimlerin peşinde olan, grup hâlinde seyahat eden ve her şeyin kendi rahatı ve zevkine göre ayarlanmasını isteyen bir gruptur.

Daha somut ve kolektif bir kategori olarak kültür: Kültürün medeniyet fikriyle bağdaştıran bir konuma sahiptir. Kültürü bireysel bilişten ziyade toplu yaşamın içine dahil eder ve ampirik bir şekilde ele alır.

Betimsel ve somut bir kategori olarak kültür: Herhangi bir toplumdaki sanat ve entelektüel eserler bütünüdür ve daha çok günlük dilde kullanılan kültür kelimesinin karşılığıdır. Kültürün bu bağlamdaki kullanımı, beraberinde özgüllük, ayrıcalık, seçkinlik gibi anlamlar içerir.

Kültür endüstrisi, eski ve tanıdık olanı, yeni bir çehrede tüketiciye sunmaktadır.  Bu endüstri, ürünlerini kitle tüketimine yönelik üretir ve tüketim şeklinin yapısını da kendi belirler. Kültür endüstrisi, müşterileri ile tepeden bir ilişki kurar.

Toplumsal bir kategori olarak kültür: Kültürün bu kategorideki kullanımı, insanların yaşayış şeklinin tümüdür. Bireylerin yetiştirilme biçimi, değer verdikleri unsurlar gibi özelliklerin hepsi sahip oldukları kültürel arka planlarının bir yansımasıdır.

Post-turist, Feifer’in orijinal kavramsallaştırmasıdır.

Toplum temelli turizm, tur operatörleri ya da zengin kesimin turizm üzerinde kurduğu hâkimiyeti bertaraf ederek yoksullukla savaşan önemli bir araçtır.

Marjinalleşme, bireylerin ya da grupların toplum sınırlanın dışında tutulması ya da dışına itilmesi anlamına gelmektedir. Azınlık veya yer değiştiren gruplar ırkçılık nedeniyle marjinalleşebilirler.

Modern anlamda diaspora, etnik grupların kayda değer bir bölümünün, en azından birkaç kuşaktır kendi ülke topraklarının dışında yaşaması ancak bu topraklarla bağlarını koruması anlamına gelmektedir.

Stereotip (kalıp yargı), diğer insanların sabit değişmeyen ve sert bir bakış açısıyla değerlendirilmesi anlamına gelmektedir.

Boorstin, kitle turizmin gelişiminin yeni bir turist türünü ortaya çıkardığına inanmaktadır. Bu turist yapay, yapmacık deneyimlerin peşinde olan, grup halinde seyahat eden ve her şeyin kendi rahatı ve zevkine göre ayarlanmasını isteyen bir gruptur.

Toplum temelli turizm programlarında, yerel kültürel özellikler bir “turizm nesnesi” olarak kullanılırken bu kültüre sahip yerel halkın aktif “turizm özneleri” olduğu unutulmamalıdır (Anacleti, 1993).

Romantizm hareketi: 18. ve 19. yüzyılda turizmin tüm alanlarını etkisi altına almış olan bir harekettir. Wordsworth, Keats, Shelly, Byron ve Rousseau gibi yazarlar, manzara ve dağlar gibi doğa ile ilişkili öğelere bir ilgi uyandırmıştır. Bu edebi hareket, İskoçya, Almanya, İsviçre, İngiltere ve Fransa’da yayılmış, şehir hayatının yıkıma uğrattığı manevi duyguların tatmin edilmesi için doğa ile iç içe olmayı yüceltmiştir.

Alçak kültür: Kitle kültürü olarak da bilinir. Eleştirel olarak alçak sıfatı ile kullanılır.

Yüksek kültür: Alçak kültürün tam tersidir. Yüksek kültürün geçmişe ait olduğu düşünülür.