TOPLU İŞ HUKUKU - Deneme Sınavı - 4

Grev Oylaması
Alınan grev kararının uygulanacağı iş yerinde veya iş yerlerinde çalışmakta olan işçilerin iradeleriyle grevi engelleyebildikleri demokratik bir süreçtir.

Grev esnasında greve karar veren sendikanın kusurlu hareketleri sonucu, grev uygulanan iş yerinde neden olunan maddi zarardan sendika sorumludur.

Kanuni lokavtın unsurları şunlardır:
• Mesleki amaç,
• Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda belirlenmiş usule uygun olması,
• Lokavtın yasaklanmamış olması,
• Lokavtın engellenmemiş olmasıdır.

Lokavt
İş yerinde faaliyetin tamamen durmasın neden olacak tarzda, işveren veya işveren vekili tarafından kendi kararıyla veya bir kuruluşun verdiği karara uyarak işçilerin topluca işten uzaklaştırılmasıdır.

İşçilerin grev hakkı, ilk defa hangi1961 anayasası ile ve bu anayasal düzenleme esas alınarak düzenlenmiştir.

İşçi niteliğine sahip kişi işi bırakması durumunda 'grev' grev olarak nitelendirilebilir.

Grevin kanuni bir grev niteliğini taşıması için mutlaka işçi sendikası tarafından Kanunda belirlenmiş usule uygun olarak alınmış bir iş bırakma kararının mevcut olması gereklidir.

Arabuluculuk süresinin sonunda anlaşma sağlanamamışsa, arabulucu, üç iş günü içerisinde uyuşmazlığı belirleyen bir tutanak düzenlemektedir.

Arabulucu tarafından düzenlenen uyuşmazlık tutanağının görevli makam tarafından tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde grev kararı alınabilir.

Grev kararının uygulanacağı tarih, işçi sendikasınca, karşı tarafa tebliğ edilmek üzere  bir örneği görevli makama ve kendisi de notere tevdi edilmelidir.

Grev kararı işverene altı iş günü gün önceden bildirilmek zorundadır.

Civata üretme işlerinde  Kanunun 62. maddesinde belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüş bir iş yeri değildir.

Karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev genel sağlığı veya milli güvenliği bozucu nitelikte ise Cumhurbaşkanı tarafından ertenebilir.

Hukuk sistemimizde grev oylaması kabul edilmiştir. Bu çerçevede grev kararının işyerinde ilan edildiği tarihte o işyerinde çalışan işçilerin en az dörtte birinin ilan tarihinden altı iş günü içerisinde iş yerine bağlı bulunduğu görevli makama yazılı başvuruda bulunabilir.

Kanuni grevin unsurları şunlardır: • Mesleki amaç, • Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda belirlenmiş usule uygun olması, • Grevin yasaklanmamış olması, • Grevin engellenmemiş olmasıdır

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 50.maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen ve arabulucu tarafından düzenlenen uyuşmazlık tutanağının görevli makam tarafından tebliği tarihinden itibaren altmış gün içerisinde grev kararı alınabilir. Bu süre içerisinde, grev kararının alınmaması veya grev yasaklarında Yüksek Hakem Kuruluna başvurulmaması halinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi düşer (m.60/1, m.51/1). Süre geçtikten sonra grev kararı alınarak uygulamaya konulmuşsa, bu grev kanun dışı bir grev niteliğini taşıyacaktır.

Kanunun 62. maddesinde aşağıda belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüştür; 1. Can ve mal kurtarma işlerinde, 2. Cenaze işlerinde ve mezarlıklarda, 3. Şehir şebeke suyu, elektrik, doğal gaz, petrol üretimi, tasfiyesi ve dağıtımı ile nafta veya doğal gazdan başlayan petrokimya işlerinde, 4. Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde, 5. Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye hizmetlerinde, 6. Hastanelerde.

Karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev veya lokavt genel sağlığı veya milli güvenliği, büyükşehir belediyelerinin şehir içi toplu taşıma hizmetlerini, bankacılık hizmetlerinde ekonomik veya finansal istikrarı bozucu nitelikte ise Cumhurbaşkanı bu uyuşmazlıkta grev ve lokavtı altmış gün süre ile erteleyebilir. Erteleme süresi, kararın yayımı tarihinde başlar. genel sağlığı veya milli güvenliği bozucu nitelikte ise Cumhurbaşkanı bu uyuşmazlıkta grevi altmış gün süre ile erteyebilir. Erteleme süresi, kararın yayımı tarihinde başlar (m. 63/1).

Grev kararının işyerinde ilan edildiği tarihte o işyerinde çalışan işçilerin en az dörtte birinin ilan tarihinden altı işgünü içinde işyerinin bağlı bulunduğu görevli makama yazılı başvurusu üzerine görevli makamca talebin yapılmasından başlayarak altı işgünü içinde grev oylaması yapılır (m. 61/1).

Grev oylamasına ilişkin itirazlar, oylama gününden başlayarak üç işgünü içinde mahkemeye yapılır. İtiraz, mahkemece üç işgünü içinde kesin olarak karara bağlanır (61/2).