TOPLU İŞ HUKUKU - Deneme Sınavı - 4

Kuruluşlar; kamu kurum ve kuruluşları, siyasi partiler, esnaf ve küçük sanatkâr kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından yardım ve bağış alamaz (m.28/2). Bu nedenle cevap E'dir.

Kuruluş genel kurulunca, taşınmaz satın alınması veya mevcut taşınmazların satılması hususunda yönetim
kuruluna yetki verilebilir. Aksi takdirde taşınmaz mal satışına karar verme yetkisi kuruluşun genel kuruluna aittir (m.11/g).

Kuruluşu en üst düzeyde denetleme yetkisi kuruluşun genel kuruluna aittir. Genel kurulda, yönetim kurulu ve denetleme kurulu raporları ile yeminli mali müşavir raporları görüşülür ve yönetim kurulu ve denetleme kurulunun ibrası genel kurulda karar bağlanır (m.11/ç, d).

kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri, en geç iki yılda bir 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır

Tüzel kişiliğin kazanılmasından sonra, tüzüğün veya ekli belgelerin içerdikleri bilgilerin kanuna aykırılığının saptanması ya da Kanunda öngörülen kuruluş koşullarının sağlanmadığının anlaşılması halinde ilgili valilik kanuna aykırılık veya eksikliklerin bir ay içinde giderilmesini ister.

Kuruluşların faaliyetinin durdurulması halinde, kuruluşların tüzel kişiliği devam eder. Ancak bu süre içerisinde faaliyetlerini sürdüremez. Faaliyeti durdurulan sendikanın taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden dayanışma aidatı ödeyerek yararlanan işçilerin bu süre içerisinde aidat ödeme yükümlülükleri ortadan kalkar (m.39/6).

Öte yandan sendikanın faaliyetinin durdurulmuş olması, sendikanın toplu iş sözleşmesi yapma yetkisini ortadan kaldırmaz. Ancak bu süre içerisinde sendikanın toplu iş sözleşmesi yapabilmesi mümkün değildir.

Uygulamada işverenin kontrolü altında kurulan veya faaliyette bulunan sendikaya sarı sendika adı verilmektedir.

Kuruluşlar, tüzüklerinde yer alan konularda serbestçe faaliyette bulunurlar. Kuruluşlar, tüzükleriyle belirlenen amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.

Kuruluşların yargılama hukukuna ilişkin yapabilecekleri faaliyetler de Kanunun 26. maddesinin ikinci bendinde düzenlenmiştir.

Kuruluşlar, faaliyetlerinden yararlanmada üyeleri arasında eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasaklarına uymakla yükümlüdür. Kuruluşlar, faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetir.

Kuruluşlar, faaliyetlerinden yararlanmada üyeleri arasında eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasaklarına uymakla yükümlüdür. Kuruluşlar, faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetir.

Kuruluşlar ticaretle uğraşamaz. Ancak, kuruluşlar genel kurul kararıyla nakit mevcudunun yüzde kırkından fazla olmamak  kaydıyla sanayi ve ticaret kuruluşlarına yatırımda bulunabilir (m.26/8). Ancak kuruluşlar elde ettikleri gelirleri üyeleri ve mensupları arasında dağıtamaz.

Kuruluşların gelirleri 6356 sayılı Kanuna
göre şunlardır:
• Üyelik ve dayanışma aidatları,
• Tüzüklerine göre yapabilecekleri faaliyetlerden sağlanacak gelirler,
• Bağışlar,
• Malvarlığı gelirleri, malvarlığı değerlerinin devir, temlik ve satışlarından doğan kazançlar.

Sendika üyelerinin aidat ödeme borcu sendika üyeliğinden kaynaklanan temel borçtur. Üyelik aidatının miktarı kuruluşların tüzüklerinde  belirtilen usul ve esaslara göre genel kurul tarafından belirlenir (m.18/1).

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, kuruluşların bağımsız kuruluşlarca mali denetim zorunluluğu öngörmüştür. Buna göre, kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin mali denetimleri, en geç iki yılda bir 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır.

Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kuruluşlar açısından şeffaflık sağlamaya yönelik düzenlemeler de getirmiştir. Bunlar:
• Kuruluşlar; faaliyet, dış denetim ve denetleme kurulu raporları ile genel kurul kararlarını uygun vasıtalarla derhal yayınlar (m.29/3).
• Kuruluşların ve şubelerin kurucu ve yöneticileri, kendileri, eşleri ve velayetleri altında bulunan çocuklarına ait mal bildirimlerini 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,
Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve ilgili yönetmeliklere göre vermek zorundadır (m.29/4).

Kuruluşların tüzel kişilikleri, kanunda belirtilen bazı olayların gerçekleşmesiyle hiçbir karara gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erer. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda kendiliğinden sona ermeye ilişkin bir hüküm yoktur.

İşçiler ve işçi kuruluşları işveren kuruluşlarına üye olabilmeleri sendikaların çalışma hayatına ilişkin yapabilecekleri faaliyetlerden birisi değildir.

Uygulamada işverenin kontrolü altında kurulan veya faaliyette bulunan sendikaya sarı sendika adı verilir.

Kuruluşlar, sendikalar yazılı başvuruları üzerine iş sözleşmesinden ve çalışma ilişkisinden doğan hakları ile sosyal güvenlik haklarında üyelerini temsilen dava açabilirler.